Nowa szczepionka przeciwko malarii z powodzeniem przeszła test bezpieczeństwa na ludziach
Malaria u kobiet ciężarnych stanowi duże zagrożenie dla zdrowia matki i płodu oraz zwiększa ryzyko aborcji, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, przedwczesnego porodu i niskiej wagi urodzeniowej, będącej jedną z głównych przyczyn umieralności dzieci. Szacuje się, że PAM powoduje każdego roku 20 000 zgonów wśród matek i 200 000 zgonów wśród niemowląt. Strategie profilaktyki i leczenia, zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), obejmują okresowe leczenie zapobiegawcze i stosowanie moskitier nasączonych środkiem owadobójczym. Jako uzupełnienie tych metod, zespół badaczy opracował kandydata na szczepionkę przeciwko malarii o nazwie PAMVAC. Zespół projektu PLACMALVAC, finansowanego częściowo ze środków UE, opublikował swoje ustalenia w czasopiśmie „Science Advances”. Wyniki badania klinicznego pierwszej fazy, które stanowiło wstępny etap badań nad szczepionką pokazują, że jest ona bezpieczna w użyciu i uruchamia właściwą odpowiedź przeciwciał we krwi. „Szczepionka PAMVAC połączona z adiuwantami na bazie alhydrożelu lub GLA była bezpieczna, dobrze tolerowana i indukowała funkcjonalnie aktywne przeciwciała. W następnej kolejności szczepionka PAMVAC zostanie przetestowana na kobietach przed pierwszą ciążą na obszarze endemicznym”. Adiuwant jest składnikiem dodawanym do leku w celu zwiększenia lub wspomagania jego działania, a GLA oznacza adiuwant glukopiranozylolipidowy. Substancje takie odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu odpowiedzi immunologicznej na szczepionkę. Dalsze próby Cytowany w komunikacie prasowym Uniwersytetu w Kopenhadze, główny autor badania i profesor nadzwyczajny Morten Agertoug Nielsen, mówi: „Możliwość wykazania, że nasza szczepionka jest całkowicie bezpieczna i wywołuje oczekiwaną odpowiedź przeciwciał we krwi to dla nas ważny kamień milowy. W szczególności dlatego, że to właśnie odpowiedź immunologiczna okazuje się być związana z ochroną przed malarią podczas ciąży. Kolejnym krokiem jest udokumentowanie, że nowa szczepionka jest w stanie zapobiegać malarii podczas ciąży u afrykańskich kobiet, które w przeciwnym razie zachorowałyby na malarię”. Prof. Nielsen dodaje: „Następnym krokiem w tym procesie jest przeprowadzenie badania klinicznego drugiego etapu, które pokaże, czy szczepionka jest nadal bezpieczna, ale także czy jest w stanie zapobiegać chorobie. Równocześnie opracowaliśmy metodę przekształcania szczepionki w cząsteczkę wirusopodobną, co prowadzi do zwiększenia reakcji przeciwciał. Kluczową kwestią pozostaje jednak to, czy czy wystarczy do zaatakowania wszystkich form białka Hook występującego w pasożycie malarii”. Najcięższa postać malarii jest wywoływana przez pasożyta Plasmodium falciparum, który jest przenoszony na ludzi przez zakażone samice komara. Wyniki omawianego badania mają bardzo istotne znaczenie, ponieważ pomimo zmniejszenia liczby zachorowań na malarię na całym świecie z 239 milionów w 2010 roku do 219 milionów w 2017 roku, postęp w kontrolowaniu ognisk malarii uległ ostatnio spowolnieniu, jak wynika z raportu WHO. Projekt PLACMALVAC (Clinical development of a VAR2CSA-based placental malaria vaccine), który zakończył się w 2017 roku, obejmował produkcję i testy kliniczne szczepionki. Więcej informacji: strona projektu w serwisie CORDIS