Świeże spojrzenie potrzebne w walce z „krymigracją”
Prócz zmagania się z aktualnym kryzysem migracyjnym wiele państw europejskich musi teraz stawić czoła wysokiemu odsetkowi obcych obywateli wśród osadzonych – przekraczającemu w niektórych przypadkach 50% – i otwierać duże ośrodki detencyjne dla imigrantów. Wszystko to przyczyniło się do stopniowego przeplatania się i łączenia w Europie praktyk walki z przestępczością i kontroli migracji. Prace nad finansowanym ze środków UE projektem CRIMMIGRATION zostały podjęte w 2011 r. w celu przeanalizowania wpływu, jaki ma rosnący nacisk na kontrolę migracji na organy wymiaru sprawiedliwości, takie jak policja, więzienia i ośrodki detencyjne. Czy na przykład nacisk na karę i reintegrację sprawców jest sukcesywnie zastępowany przez nacisk na przekierowanie, immobilizację i deportację? „Pojawiły się nowe formy kar i nowe uzasadnienia kontroli społecznej – zjawisko, które można określić mianem kontroli krymigracji” – wyjaśnia koordynatorka projektu, Katja Franko z Uniwersytetu w Oslo, Norwegia. „W czasie prac nad projektem odkryliśmy, że ważną rolę zaczęła odkrywać deportacja, zwłaszcza w niektórych krajach, jak Norwegia, i że prawo karne jest w coraz szerszym wymiarze stosowane do celów kontroli granicznej”. Franko jest przekonana, że potrzebne są nowe, prawne, organizacyjne i normatywne środki reagowania w odpowiedzi na to nowe zjawisko. „Potrzebna jest większa świadomość aspektów represyjnych środków kontroli migracji – takich jak na przykład tymczasowy areszt i deportacja imigrantów – i związanej z nimi potrzeby zapewnienia zagrożonej populacji praw procesowych i pomocy prawnej” – stwierdziła. „Potrzebujemy także nowych sposobów myślenia o tym, kto jest podmiotem praw i ochrony w krajach europejskich”. Franko dodaje, że organy porządku publicznego również powinny postrzegać imigrantów jako tak samo ważne osoby wymagające ochrony, jak obywatele UE. „Z tego właśnie względu sygnalizujemy między innymi potrzebę systematycznego obliczania wskaźnika umieralności migrantów na zewnętrznych granicach UE”. Aby osiągnąć te cele, partnerzy projektu rozpoczęli od przeprowadzenia serii studiów etnograficznych, wywiadów oraz analiz dokumentów prawnych i programowych dotyczących pilnowania porządku publicznego na granicach UE, ośrodków detencyjnych dla imigrantów, więzień i praktyk w zakresie deportacji. Kluczowe ustalenia potwierdziły pierwotną hipotezę zespołu, że masowa migracja wywiera zasadniczy wpływ na praktyki walki z przestępczością i ogólne praktyki karne w Europie. Znaczna część tego cennego dorobku badawczego została opublikowana w recenzowanych czasopismach naukowych. Przygotowany przez zespół artykuł poświęcony unijnej agencji Frontex ds. kontroli i ochrony granic otrzymał na przykład nagrodę British Journal of Criminology Radzinowicz Prize za rok 2015. Nadrzędnym celem prac nad pięcioletnim projektem było jednak zachęcanie obywateli do aktywnego zaangażowania się w ten problem. „Uznaliśmy za ważne aktywne nawiązywanie kontaktu ze społeczeństwem i decydentami i informowanie ich o naszych badaniach w świetle kryzysu migracyjnego w Europie” – zauważyła Franko. „Opublikowaliśmy zatem cały szereg opinii w czasopismach, przygotowaliśmy prezentacje dla odpowiednich departamentów w administracjach rządowych i zorganizowaliśmy nie tylko seminaria i konferencje naukowe, ale także wydarzenia otwarte dla wszystkich”. Projekt CRIMMIGRATION, który oficjalnie zakończył się w marcu 2016 r., wniósł ogromny wkład w lepsze poznanie sposobu, w jaki policja i instytucje wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych radzą sobie z niezwykle aktualnym problemem migrantów i migracji. Więcej informacji: witryna koordynatorki projektu
Kraje
Norwegia