EURATOM: Rozszczepienie jądrowe i ochrona przed promieniowaniem

ROZSZCZEPIENIE JĄDROWE, BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA RADIOLOGICZNA

CEL OGÓLNY

Ustanowienie solidnej bazy naukowej i technicznej w celu przyspieszenia praktycznych postępów w zakresie bezpieczniejszego gospodarowania długożyciowymi odpadami promieniotwórczymi, zwiększenie w szczególności bezpieczeństwa, przyczyniając się jednocześnie do efektywnego gospodarowania zasobami i opłacalności wykorzystania energii jądrowej, oraz zapewnienie solidnego i społecznie akceptowanego systemu ochrony człowieka i środowiska przed skutkami promieniowania jonizującego.

DZIAŁANIA

Działania pośrednie w dziedzinie rozszczepienia jądrowego, bezpieczeństwa i ochrony radiologicznej zostaną przeprowadzone w pięciu głównych obszarach działalności opisanych poniżej. W związku ze zwiększonym naciskiem na bezpieczeństwo jądrowe, co przekłada się na reorientację badań jądrowych, obszary: bezpieczeństwa obiektów jądrowych, ochrony radiologicznej (w tym przy zastosowaniach medycznych) i oceny ryzyka będą przedmiotem jak największego zainteresowania. Istnieją ważne związki z badaniami prowadzonymi w ramach siódmego programu ramowego Unii przyjętego decyzją nr 1982/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. dotyczącą siódmego programu ramowego Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji (2007–2013), zwłaszcza w dziedzinie energii, norm europejskich, edukacji i szkolenia, ochrony środowiska, zdrowia, materiałoznawstwa, administrowania, wspólnych infrastruktur, kultury ochrony i bezpieczeństwa. Wspierana będzie współpraca międzynarodowa w zakresie wielu działań badawczych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na badania nad bezpieczeństwem obiektów jądrowych; będzie się to odbywało we współpracy z odpowiednimi forami technicznymi i przy udziale zainteresowanych podmiotów, zgodnie z uzasadnieniem prowadzenia działań badawczych nad rozszczepieniem jądrowym, bezpieczeństwem i ochroną radiologiczną przedstawionym w pkt I.B załącznika I do decyzji 2012/93/Euratom.

1. GOSPODAROWANIE KOŃCOWYMI ODPADAMI PROMIENIOTWÓRCZYMI

Badania techniczne i demonstracja koncepcji składowania geologicznego w ramach przygotowania do wdrożenia przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa operacyjnego. Badania przyczyniające się do lepszego poznania odpadów i ich zachowania w czasie, opracowanie solidnych metod oceny wydajności i bezpieczeństwa, badanie kwestii administracyjnych i kwestii związanych z akceptacją społeczną, a także inne działania sprzyjające rozwojowi wspólnego europejskiego podejścia do głównych zagadnień związanych z gospodarowaniem odpadami od ich powstania po unieszkodliwienie.

2. SYSTEMY REAKTORÓW

Przy jednoczesnym zachowaniu ogólnego celu, badania stanowiące podstawę bezpiecznego funkcjonowania wszystkich systemów reaktorów (w tym urządzeń cyklu paliwowego) wykorzystywanych w Europie lub, w zakresie niezbędnym do utrzymania obszernej wiedzy fachowej na temat bezpieczeństwa jądrowego w Europie, tych typów reaktorów, które mogą być wykorzystywane w przyszłości, skupiające się wyłącznie na aspektach bezpieczeństwa. Badania te obejmują ocenę cyklu życia instalacji i zarządzanie nim, kulturę bezpieczeństwa (minimalizację ryzyka wystąpienia błędu ludzkiego lub organizacyjnego), zaawansowane metody oceny bezpieczeństwa, numeryczne narzędzia symulacyjne, oprzyrządowanie i kontrolę oraz zapobieganie poważnym wypadkom i łagodzenie ich skutków, a także powiązane z tymi obszarami działania na rzecz optymalizacji zarządzania wiedzą oraz utrzymania kompetencji. Działania obejmują podstawowe i główne przekrojowe działania badawcze (takie jak materiałoznawstwo), a także – przy wyłącznym skupieniu się na kwestiach bezpieczeństwa – badanie przyszłych reaktorów oraz wszystkie aspekty cyklu paliwowego, takie jak podział i transmutacja.

3. OCHRONA RADIOLOGICZNA

Działania w tym obszarze będą się skupiały na:
— Lepszej kwantyfikacji zagrożeń dla zdrowia w przypadku niskich dawek promieniowania działających przez dłuższy czas – przy uwzględnieniu indywidualnych różnic – dzięki badaniom epidemiologicznym oraz lepszemu zrozumieniu mechanizmów na podstawie badań w zakresie biologii molekularnej i komórkowej.
— Zwiększeniu bezpieczeństwa i skuteczności medycznych zastosowań promieniowania poprzez nowe osiągnięcia w zakresie technologii oraz właściwe wyważenie korzyści i zagrożeń z nimi związanych.
— Poprawie spójności i integracji zarządzania w sytuacjach kryzysowych i w postępowaniu powypadkowym w Europie poprzez opracowanie wspólnych instrumentów i strategii oraz demonstrację ich skuteczności w rzeczywistym środowisku.
— W zależności od potrzeb, skuteczniej zostaną zintegrowane krajowe działania badawcze w innych obszarach.

4. INFRASTRUKTURA

W przypadkach, w których będzie występowała wyraźna europejska wartość dodana, zwłaszcza w odniesieniu do stworzenia masy krytycznej, wspieranie projektowania, odnowienia, budowy lub eksploatacji kluczowej infrastruktury badawczej niezbędnej w którymkolwiek z wyżej wymienionych obszarów tematycznych, w tym ułatwienie odpowiedniego dostępu do istniejącej i przyszłej infrastruktury dla osób prowadzących badania indywidualne i dla zespołów badawczych.

5. ZASOBY LUDZKIE I SZKOLENIA

Koordynacja programów krajowych oraz uwzględnienie ogólnych potrzeb szkoleniowych w naukach i technologiach jądrowych poprzez szereg instrumentów, w tym przynoszących wyniki w krótszym terminie i mających konkurencyjny charakter, w ramach ogólnego wspierania zasobów ludzkich we wszystkich obszarach tematycznych. Obejmuje to wsparcie dla kursów i sieci szkoleniowych oraz działania na rzecz zwiększenia atrakcyjności tego sektora dla młodych naukowców i inżynierów, a także poprawę koordynacji między instytucjami edukacyjnymi w Unii w celu zapewnienia równoważności kwalifikacji we wszystkich państwach członkowskich.