Zmiana środowiska pomaga w rozprzestrzenianiu alergennych pyłków
Ambrozja bylicolistna nieustannie się rozprzestrzenia, wywierając znaczący negatywny wpływ na europejską gospodarkę, dotyczący zdrowia, rolnictwa, bioróżnorodności, a nawet turystyki. W tym kontekście powstał projekt ATOPICA (Atopic diseases in changing climate, land use and air quality), finansowany ze środków UE, aby zbadać możliwy wpływ migracji tego inwazyjnego gatunku oraz równoległych zmian klimatycznych na obecność pyłku ambrozji w Europie. Naukowcy przeprowadzili symulacje komputerowe stężeń pyłku ambrozji bylicolistnej oraz zanieczyszczeń powietrza w latach 1991–2010 oraz w dwóch przyszłych okresach (2021-2040 i 2041-2060). Opracowane modele dotyczące występowania ambrozji zostały zestawione i przetestowane z modelem cyklu życia rośliny (PMP), modelem wegetacji roślinnej (ORCHIDEE) oraz dwoma modelami rozprzestrzeniania się gatunku (RegCM i Chimere). Modele aktualnych i przyszłych stężeń pyłku ambrozji wykorzystano do oszacowania konsekwencji dla reakcji alergicznych ludności w całej Europie. Naukowcy badali także narażone grupy cierpiących na alergię pacjentów z Niemiec i Chorwacji, przeprowadzając testy skórne u osób starszych i dzieci w celu określenia aktualnych poziomów uczulenia na ambrozję. Ponadto pobrano próbki krwi w celu przeprowadzenia testów serologicznych, jak i badania DNA i RNA. Wyniki tych badań wskazują na wyższy poziom uczulenia w grupie wiekowej 60-69, w tym szczególnie wśród mężczyzn. W Chorwacji przeprowadzono obserwacje dzieci mieszkających na terenach o niskim, średnim i wysokim poziomie narażenia zarówno na pyłki ambrozji obecne w powietrzu, jak i na zanieczyszczenie powietrza. Analiza uczulenia w dwóch grupach wiekowych (4-6 i 7-10 lat) wskazała na częstsze występowanie uczulenia na ambrozję w starszej grupie wiekowej dla wszystkich trzech regionów. Uczulenie było częstsze u płci męskiej, a większą liczbę uczulonych dzieci stwierdzono w Zagrzebiu i okolicach. W regionie tym stwierdzono średnie stężenie pyłku ambrozji, ale jednocześnie duży stopień zanieczyszczenia powietrza odpowiadający wysoce zurbanizowanym terenom miasta stołecznego. Ponadto konsorcjum zbadało potencjał alergenny pyłków dostępnych na rynku oraz pyłków zebranych na obszarach miejskich i wiejskich, podając go donosowo myszom. Następnie oceniono reakcje alergiczne i obserwowano ewentualne istotne różnice intensywności reakcji na różne populacje pyłków. Wskazuje to, że środowisko może wpływać na nasilenie alergii u pacjentów. Projekt ATOPICA pogłębił naszą wiedzę na temat licznych czynników środowiskowych i czynników stresu wpływających na choroby uczuleniowe oraz doprowadził do powstania scenariuszy ryzyka wystąpienia chorób alergicznych teraz i w przyszłości. Scenariusze te pomogą zwiększyć świadomość w zakresie zagrożeń prowadzących do alergii jako reakcji na środowisko, a także dostarczą wskazówek dotyczących zwalczania ambrozji bylicolistnej.
Słowa kluczowe
Alergenne, pyłek, ambrozja bylicolistna, atopowe, inwazyjne gatunki roślin, alergia