Estońskie centrum badań nad genomem zdobywa pozycję regionalnego lidera
Od momentu wstąpienia do UE w 2004 r. Estonia wkłada wiele wysiłku, by podnosić poziom badań naukowych na kilku frontach. Jednym z nich jest genomika, a działania w tym zakresie znajdują doskonały przykład w Estońskim Centrum Badań nad Genomem (EGC) na Uniwersytecie w Tartu. Finansowany przez UE projekt OPENGENE ("Opening Estonian genome project for European research area") wniósł znaczny wkład w modernizację EGC i integrację ośrodka z europejską przestrzenią badawczą (EPB). Mimo że na EGC znajdowało się nowe centrum genomiczne z dużym biobankiem, instytucja dysponowała niewieloma wybitnymi naukowcami oraz przestarzałą platformą technologiczną. Problemem był też brak współpracy z kluczowymi ośrodkami europejskimi. W tym kontekście, w ramach projektu przeprowadzono analizę mocnych i słabych stron Centrum, aby określić odpowiednie podejście do modernizacji EGC. Chodziło tu między innymi o otwarcie ośrodka na EPB, które ułatwiłoby unowocześnienie infrastruktury badawczej, podniesienie potencjału badawczego oraz nawiązanie współpracy z większą liczbą partnerów europejskich. Aby zrealizować te cele, uczestnicy projektu pomogli Centrum w pozyskaniu zaawansowanego sprzętu do genotypowania, pierwszego tego rodzaju w Estonii i regionie Bałtyku. Już samo to pomogło zwiększyć potencjał badawczy i konkurencyjność ośrodka w obrębie ERA. Ponadto, projekt umocnił kapitał ludzki EGC dzięki zatrudnieniu wybitnych naukowców z całego świata, w tym z Helsinek w sąsiedniej Finlandii, Cambridge w USA oraz Oxfordu w Zjednoczonym Królestwie. Zorganizowano także szereg międzynarodowych warsztatów poświęconych genomice, biobankom i powiązanym dziedzinom, a także międzynarodowe konferencje na temat genomiki i bioetyki, z udziałem ważnych zainteresowanych stron. Wydarzenia te wpisywały się w działania mające na celu zwiększenie widoczności EGC wśród naukowców, partnerów badawczych i mieszkańców Estonii. Inną ważna korzyścią, jaką odniosło Centrum, było zwiększenie liczby publikacji i cytowań od momentu rozpoczęcia realizacji projektu. Wiele osiągnięć i najświeższe wiadomości można znaleźć na stronie internetowej http://www.biobank.ee gdzie znajduje się także sekcja poświęcona dawcom genów oraz sekcja przeznaczona dla uczonych. W EGC prowadzone są ekscytujące prace związane między innymi z sekwencjonowaniem genomu dzieci w celu zidentyfikowania mechanizmów chorób niemożliwych do ustalenia za pomocą innych metod diagnostycznych. Centrum wprowadza także na grunt estoński medycynę precyzyjną, wykorzystującą warianty genomowe do przewidywania indywidualnego ryzyka zachorowania i reakcji na leki. EGC należy obecnie do wiodących centrum doskonałości w regionie Morza Bałtyckiego.
