Historie sukcesu RTD - Rewolucja w dziedzinie bezpieczeństwa przemysłowego w Europie
W przeszłości ocena ryzyka przemysłowego w Europie charakteryzowała się dużym zróżnicowaniem i fragmentacją. Ten brak koordynacji stanowi zarówno wyzwanie, jak i niewykorzystaną okazję. Dzięki zgrupowaniu zasobów oraz współdzieleniu najlepszych praktyk, europejski przemysł będzie miał okazję osiągnąć najwyższy możliwy poziom bezpieczeństwa w wielu branżach. - W powyższym kontekście realizowany był finansowany przez UE projekt o nazwie "Zintegrowany, europejski system redukcji zagrożeń przemysłowych" ('Integrated European industrial risk reduction system' - IRIS). Tę międzynarodową inicjatywę opartą na współpracy zakończono w marcu 2012 roku. Jej celem było zidentyfikowanie istniejących i nowych zagrożeń dotykających wiele gałęzi przemysłu, a także ocenienie ich w sposób ilościowy i przeciwdziałanie im, w celu zwiększenia bezpieczeństwa przemysłowego i zmniejszenia wpływu na środowisko naturalne. - Inicjatywie IRIS przewodzili przedstawiciele środowiska przemysłowego, w związku z czym konsorcjum projektowe reprezentuje ponad milion pracowników. Niewykluczone, że rezultatem powyższego projektu, którego uczestnicy skupili się na chronieniu ludzkiego życia poprzez wdrażanie bardziej wydajnych strategii oceny ryzyka, będzie zrewolucjonizowanie europejskiego podejścia do bezpieczeństwa przemysłowego. - Identyfikowanie nowych zagrożeń - - "Od początku prac projektowych przeanalizowaliśmy zagadnienia związane z bezpieczeństwem przemysłowym w wielu branżach: energetycznej, chemicznej, budowlanej oraz wydobywczej", tłumaczy Helmut Wenzel, koordynator projektu. "Celem powyższych prac było stworzenie platformy informatycznej, która udostępniała będzie przez internet informacje na temat aktualnych uwarunkowań z zakresu bezpieczeństwa oraz będzie obejmować system wczesnego ostrzegania". Uczestnicy projektu IRIS rozpoczęli swe prace od zbadania głównych problemów z dziedziny bezpieczeństwa, z którymi borykają się powyższe branże, analizując sposoby sprostania specyficznym wymaganiom oraz lepszego zintegrowania technologii, standardów i usług z zakresu bezpieczeństwa opartych na wiedzy. Partnerów projektu wybrano w oparciu o ich kompatybilność, brak wzajemnej konkurencji oraz zaangażowanie w działania na rzecz bezpieczeństwa przemysłowego. "Czynnikiem, który bardzo przyczynił się do osiągnięcia przez nas sukcesu była nasza skuteczność w budowaniu więzi pomiędzy przedstawicielami zróżnicowanych gałęzi przemysłu", twierdzi prof. Wenzel. "Powyższe działania umożliwiły wzajemną wymianę pomysłów: przykładowo, praktyki stosowane w przemyśle chemicznym wykorzystano w branży jądrowej, natomiast wysoce innowacyjna branża inżynierii mostów wniosła cenny wkład w postaci innowacyjnych idei do innych gałęzi gospodarki". Naukowy i techniczny plan prac bazował na wiedzy posiadanej przez poszczególnych partnerów. Wybrano realistyczne studia przypadków, obejmujące elektrownię atomową oraz fabrykę toksycznych środków chemicznych. Równolegle, w laboratorium zaprojektowano przykładową infrastrukturę służącą do testów zniszczeniowych. Finalizowanie umowy Po przeprowadzeniu symulacji i pomiarów opracowano nowe czujniki i aktywatory. Zoptymalizowano także technologie uszczelniania, cechujące się nano-skalowymi wyzwaniami z zakresu materiałoznawstwa, w celu wyeliminowania przyczyn wielu awarii. Wynikiem końcowym powyższych testów i prac projektowych było stworzenie prototypu, obejmującego urządzenia oraz narzędzia programistyczne, umożliwiającego bardziej precyzyjną ocenę zagrożeń przemysłowych. "Prawdziwym pokłosiem projektu IRIS będzie większe bezpieczeństwo przemysłu", twierdzi prof. Wenzel. "Opracowane przez nas oprogramowanie może być obecnie stosowane w sytuacjach rzeczywistych. Przykładowo wykorzystano je do zbadania mostów w Kanadzie, Chinach, Szwecji oraz Wielkiej Brytanii. Mosty te, zbudowane zarówno w latach 50-tych, jak i niedawno, wymagały odpowiedniego zarządzania cyklem życia, w celu opracowania optymalnego harmonogramu konserwacji". Sukces projektu IRIS jest dowodem na to, że wymiana informacji, doświadczeń i wiedzy pomiędzy różnymi gałęziami przemysłu jest niezbędne do osiągnięcia wspólnego celu. W przypadku inicjatywy IRIS podjęto kroki zmierzające do zapobiegania wypadkom przemysłowym, co będzie mieć znaczące, pozytywne konsekwencje społeczne i gospodarcze, gdyż bezpośrednie i pośrednie koszty katastrof mogą być kolosalne. Podsumowując, projekt IRIS można ocenić jako krok milowy na drodze do zwiększenia bezpieczeństwa europejskiego przemysłu, dzięki wdrożeniu najnowszych osiągnięć w dziedzinie oceny ryzyka. Uczestnicy projektu dowiedli istotności wymiany wiedzy pomiędzy przedstawicielami różnych gałęzi przemysłu, a także potwierdzili tezę, że pełne korzyści z tego rodzaju wymiany można czerpać wyłącznie obierając ogólnoeuropejskie podejście. - Pełna nazwa projektu: Zintegrowany, europejski system redukowania zagrożeń przemysłowych - Akronim projektu: IRIS - strona internetowa projektu IRIS - Numer referencyjny projektu: 213968 - Nazwa/kraj pochodzenia koordynatora projektu: Uniwersytet w Linz, Austria - Całkowity budżet projektu: 12,5 milionów euro - Wsparcie UE: 8,5 milionów euro - Data rozpoczęcia/zakończenia projektu: Od października 2008 do marca 2012 - Pozostałe kraje partnerskie: Bułgaria, Chiny, Czechy, Niemcy, Hiszpania, Francja, Grecja, Indie, Włochy, Austria, Polska, Rumunia, Rosja, Szwecja