Początki kosmicznych rozbłysków o dużej energii
Kompaktowe obiekty gwiezdne o wysokiej masie i gęstości, takie jak gwiazdy, planety i czarne dziury gromadzą gwiezdny pył i gaz w procesie zwanym akrecją. Duża masa obiektu przyciąga gaz i pył do siebie za sprawą pola grawitacyjnego. Wirujący gaz i pył tworzą szybko obracający się dysk akrecyjny wokół obiektu, który następnie łączy się z obiektem, zwiększając jego masę. Dżety lub ogromne wybuchy materii i energii obserwowane w postaci światła, wydają się być związane ze wszystkimi systemami akrecyjnym, jednak przyczyny sprzężenia dysku z dżetem w dużej mierze pozostają nieznane. Europejscy naukowcy podjęli się zbadania fizyki dżetów akreujących przy czarnych dziurach, gwiazdach neutronowych i białych karłach (WD) (gwiazdy u końca życia), jak również charakteru sprzężenia dysku z dżetem. W ramach finansowanego z UE projektu "Badania wielopasmowej zmienności dżetów w rentgenowskich układach podwójnych" (Jetvar) zespół wykorzystał nowo dostępne techniki doświadczalne w połączeniu z zaawansowanymi metodami analitycznymi. Zespół projektu Jetvar przeanalizował dane na temat dżetów pod kątem szybkich zmian emisji w całym widmie elektromagnetycznym (EM), uwzględniając obserwacje rentgenowskie, optyczne (widoczne) oraz radiowe. Skupiono się zwłaszcza na porównaniu danych o zmienności dżetów z różnych źródeł gwiezdnych, aby uzyskać wgląd w rolę spinu czarnej dziury w wytwarzaniu i zasilaniu dżetów. Projekt Jetvar umożliwił zebranie ogromnej ilości danych z zastosowaniem nowo dostępnych szybkich fotometrów (przyrządy mierzące natężenie światła) na dużych teleskopach. Po raz pierwszy naukowcy mogli badać szybką wielopasmową zmienność w niewielkich obiektach akreujących. W odniesieniu do wyników, doprowadziło to do wielu nowości. Zespół Jetvar jako pierwszy niezależnie oszacował pole magnetyczne w dżecie oraz przybliżoną prędkość dżetu. Zasadniczo projekt Jetvar pomyślnie zapoczątkował nowy kierunek badań, który został wybrany do misji kosmicznej przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA).
