Tożsamość Europy przez filtr filozofii
José Ortega y Gasset, żyjący w latach 1883–1955, to wielki XX-wieczny hiszpański filozof liberał, który wraz z Nietzschem opowiadał się za perspektywizmem, wizją związaną z myślą europejską, po raz pierwszy przedstawioną przez Gottfrieda Leibniza. W ramach finansowanego przez UE projektu "Ortega y Gasset: jego filozofia życia i wizja Europy" (Ogplie) zbadano rzeczywistość kulturową Europy i świadomość życia poprzez miejscowe zwyczaje. Przyjrzano się pojęciom kultury i świadomości kulturowej poprzez połączenie filozofii i hiszpańskich badań, jednak w kontekście badań europejskich. Celem projektu było rzucenie światła na pracę tego filozofa jako pioniera europejskiej integracji. Przyjrzano się, w jaki sposób połączył on śródziemnomorską i niemiecką tradycję filozoficzną, a także własną integracyjną filozofię życia, jego koncepcję historycznego rozumowania oraz całościowe pojęcie Europy. Ortega y Gasset postrzegał europejską tożsamość jako zbiór przekonań, poglądów i wspólnych wartości wynikających ze zbiorowych nawyków Europejczyków, opinii publicznej, prawa i równowagi sił. Poglądy i wspólne nawyki były wśród nich najistotniejsze. Filozof z pełnym przekonaniem wierzył we wspólną europejską tożsamość, uniwersalność rozumowania, niezbywalną godność i niepowtarzalność każdej ludzkiej jednostki. Co więcej, był zdania, że choć jesteśmy świadomi naszych idei, żyjemy w obrębie swoich przekonań, czyniąc z nich pożytek nieświadomie, oraz że pojęcie Europy jest właśnie przekonaniem, w którym żyjemy. To właśnie jest rzeczywistość, w której istniejemy i dokonujemy projekcji naszego życia. Co ciekawe, Ortega y Gasset opierał wiele swoich przekonań na myśli greckiej, dowodząc, że odkrycie racji jako niezależnej rzeczywistości i systemu dało początek nauce, technologii i filozofii. Postrzegał człowieka jako istotę różniącą się od pozostałych żywych stworzeń, z tego względu, że ma on uprzywilejowany dostęp do racjonalności, która zasiedla świat, wszechświata uporządkowanego według zasad rozsądku. Na tej podstawie filozof doszedł do wniosku, że odkrycie rozsądku przez Sokratesa było odkryciem Europy, co stanowi teorię, która mogłaby dziś stać się potwierdzeniem europejskiej tożsamości z zupełnie nowej fascynującej perspektywy.
