Broń genetyczna przeciw oporności bakterii
Oporność na antybiotyki to poważny problem na całym świecie. Szczególnie trudna sytuacja istnieje w krajach niezamożnych, w których często spotyka się złe warunki higieniczne, a środki przeciwbakteryjne są stosowane nieracjonalnie i w sposób niekontrolowany. Dlatego w krajach ubogich powszechnym zjawiskiem jest oporność na antybiotyki, co stanowi stałe zagrożenie dla zdrowia społeczności. Działające pod auspicjami UE konsorcjum projektu ANTRES w swoich badaniach zajęło się społecznościami miejskimi i wiejskimi Boliwii i Peru, monitorując stosowanie antybiotyków i następczy poziom oporności. Zespół projektowy z Ospedale le Scotte w Toskanii we Włoszech pracował nad stworzeniem narzędzi molekularnych do badania mechanizmów oporności. Naukowcy badali geny oporności na najczęściej stosowane klasy antybiotyków: beta-laktamazy, tetracykliny, sulfonamidy, trimetoprimy i fenikole. U bakterii Gram-ujemnych oporność na aminoglikozydy normalnie jest skojarzona z integronami, dlatego użyty protokół detekcji opracowano z uwzględnieniem tego czynnika. Zestawy kaset integronowych zawierające primery dla zachowanych rejonów integronów zostały zamplifikowane w reakcji łańcuchowej polimerazy. Niekiedy uwzględniane były primery najbardziej typowych genów oporności na aminoglikozydy. Następnie sekwencjonowane były nieodkryte geny oporności. Rozpowszechnienie oporności mikrobiologicznej można przypisać transferowi plazmidów podczas koniugacji bakterii i zdolnością niechromosomalnego DNA kolistego do replikacji. Adaptując już istniejące protokoły, zespół wypracował metodologię, dzięki której można charakteryzować typy replikonów plazmidowych i lepiej poznać mechanizm rozpowszechniania się oporności. Ponadto ogromną ilość danych zgromadzonych w toku badań wykorzystano w metodzie genotypowania, także opracowanej na bazie już istniejących protokołów, aby zbadać zależności klonalne między izolowanymi szczepami opornych bakterii Escherichia coli. Badania dostarczyły danych użytecznych na każdym poziomie, od społeczeństwa po instytucje rządowe, co pozwoli zwiększyć świadomość obywateli i pomoże w podejmowaniu lepszych decyzji w zakresie polityki zdrowotnej.
