Koniec snów o piszczałkach — strategia czyszczenia organów piszczałkowych
Organy piszczałkowe to jedne z najstarszych instrumentów wciąż wykorzystywanych w muzyce europejskiej i klasycznej. Często są one pięknie dekorowane, a niektóre, na przykład pochodzące z baroku, posiadają na swoich obudowach ozdobne rzeźby i cherubinów. Wykorzystywane są do grania zarówno muzyki eklezjastycznej, jak i świeckiej. Historia tego instrumentu sięga starożytnej Grecji, kiedy opracowano zasilanie wiatrowe z ciśnieniem zapewnianym przez słup wody. Zbudowane dla kościołów oraz sal koncertowych organy piszczałkowe stanowią integralną część europejskiego dziedzictwa muzycznego i kulturowego. Wiele organów piszczałkowych było wykonywanych z ołowiu oraz stopów ołowiu i cyny. Przez lata atmosfera panująca w pomieszczeniach doprowadziła do korozji piszczałek. Ze względu na delikatną naturę instrumentu nie istnieją skuteczne metody ani produkty do czyszczenia piszczałek. Celem finansowanego przez UE projektu COLLAPSE było opracowanie nowych metod czyszczenia i zapobiegania uszkodzeniom oraz przedstawienie wytycznych europejskiej strategii konserwacyjnej. W ramach tego projektu badacze ze Szwecji opracowali nową i skuteczną metodę czyszczenia skorodowanych organów piszczałkowych. Zaprezentowali oni właśnie swoje wyniki w tym temacie. Tłumaczą oni, że czyszczenie skorodowanej piszczałki ma na celu zmniejszenie stopnia korozji przez usunięcie soli z jej powierzchni. Trudność polega na czyszczeniu bez usuwania nierozpuszczalnych produktów korozji, takich jak węglan ołowiany. Badacze byli pionierami w wykorzystaniu płukania skorodowanych piszczałek od ich podnóża. Jest to proces wydobywania stałej mieszaniny. Aby zakończył się on sukcesem, wszystkie rozpuszczalne substancje powinny zostać rozpuszczone przez rozpuszczalnik, ale bez naruszania substancji nośnych. Badacze sugerują zastosowanie pobudzania ultradźwiękowego, aby skrócić czas płukania. Wystarczający czas płukania zależy od stopnia uszkodzeń w wyniku korozji oraz od kształtu podnóża piszczałki. Wyniki wykazują jednak, że czyszczenie skorodowanych piszczałek za pomocą wody nie jest zalecane, jeśli środowisko jest wciąż korozyjne.
