Rzeźbienie przyszłych gatunków i zrozumienie dawnych oceanów
Wykrywanie gatunków na podstawie danych metagenomicznych wygenerowanych w cieśninie Skagerrak w ramach projektu SEACHANGE przyczyniło się do stworzenia dwóch spekulatywnych rzeźb wystawionych w galerii Gether Contemporary w Kopenhadze w 2023 roku. Dwie rzeźby były częścią serii „HYBRIDS” stworzonej przez duet artystów Studio ThinkingHand w celu zbadania, jakie nowe życie może pojawić się w przyszłości. Artyści wykorzystali DNA środowiskowe zebrane w ramach projektu SEACHANGE i, łącząc ze sobą różne gatunki, stworzyli cyfrowe rzeźby 3D fantastycznych hybryd przy użyciu sztucznej inteligencji. Cyfrowe kreacje następnie przekształcili w fizyczne rzeźby, które były prezentowane na bezpłatnej wystawie publicznej przez ponad miesiąc. „Jesteśmy niezmiernie dumni, że mogliśmy odegrać niewielką rolę, wnosząc nasze obserwacje przeszłych ekosystemów z projektu SEACHANGE, w najnowszej serii rzeźb wykonanych przez Studio ThinkingHand” — mówi badacz podoktorancki projektu SEACHANGE, Luke Holman w komunikacie opublikowanym na stronie internetowej projektu. „Tak często rezultatem naszej pracy jako naukowców, jest medium pisane: artykuły w czasopismach, doniesienia prasowe lub posty na blogach i w mediach społecznościowych. W tym przypadku zaczynamy pozwalać ludziom doświadczać nauki spekulatywnie jako sztuki. Wykraczamy poza pytania, które należą do środowiska akademickiego, a zamiast tego proponujemy ludziom dzielenie przestrzeni z fizyczną manifestacją ekosystemów sprzed tysięcy lat”.
Spoglądamy w przeszłość, aby zmieniać przyszłość
Projekt SEACHANGE rozpoczęty w 2020 r. postawił sobie za cel zbadanie wpływu głównych przemian kulturowych na ekosystemy morskie i różnorodność biologiczną, co pozwoli lepiej zrozumieć, w jaki sposób dzisiejsze oceany różnią się od tych z przeszłości. W ramach wysiłków zmierzających do osiągnięcia tego celu, projekt niedawno wsparł badania mające na celu stworzenie historycznego zbioru danych na temat rodzimej ostrygi płaskiej, zwanej też ostrygą jadalną. Ogólnodostępny zbiór danych, opisany w artykule opublikowanym w czasopiśmie „Scientific Data”, zawiera szczegółowe informacje na temat rozmieszczenia, zasięgu i formy utraconych europejskich ekosystemów ostryg płaskich. Według artykułu, ostryga płaska odpowiadała za inżynierię ekosystemu, zapewniając ważne usługi ekosystemowe, takie jak tworzenie siedlisk rafowych. „Obecnie te siedliska rafowe są funkcjonalnie wymarłe i prawie zanikła pamięć tym, gdzie lub w jakiej skali ten ekosystem kiedyś istniał i jaką miał wówczas formę” — donoszą autorzy. Naukowcy, korzystając z zapisów opublikowanych w latach 1524–2022, stworzyli zestawy danych, które pokazują lokalizacje dawnych miejsc połowów ostrygi płaskiej lub rafowych siedlisk ostryg, opisany zasięg przeszłych rafowych siedlisk ostryg i związanych z nimi gatunków. Zbiory danych mogą być wykorzystane do przyspieszenia działań związanych z odbudową populacji ostrygi płaskiej. Można ich również użyć do stworzenia modeli referencyjnych, które posłużą jako punkt wyjścia do adaptacyjnego zarządzania działaniami naprawczymi i wspomagania globalnych wysiłków na rzecz odzyskania zapisów dotyczących ukrytej historii degradacji ekosystemów oceanicznych spowodowanej działalnością człowieka. Projekt SEACHANGE (Quantifying the impact of major cultural transitions on marine ecosystem functioning and biodiversity) zakończy się w 2027 roku. Więcej informacji: strona internetowa projektu SEACHANGE
Słowa kluczowe
SEACHANGE, DNA środowiskowe, rzeźba, ostryga, ostryga płaska, ekosystem, rafa, bioróżnorodność, ocean
