Co nowego w projekcie ENABLEH2: Wzbudzanie zainteresowania technologiami wodorowymi dla bezemisyjnego lotnictwa
Pomimo tego, że zespół projektu ENABLEH2 musiał stawić czoła pewnym opóźnieniom związanym z pandemią COVID-19 zanim zakończył prace w styczniu 2023 roku, badacze wykorzystali w pełni czas na popularyzację swoich osiągnięć technologicznych z myślą o dalszym rozwoju lotnictwa opartego na wodorze. Jednym z takich osiągnięć są badania przeprowadzone przez szwedzkiego partnera projektu, Uniwersytet Techniczny Chalmersa, które wskazują, że do 2045 roku blisko 97 % lotów krotko- o średniodystansowych realizowanych w Skandynawii może być realizowane przez samoloty spalające wodór. Technologią, która umożliwi ten postęp, jest nowy rodzaj kompaktowego wymiennika ciepła – kluczowe rozwiązanie wspierające rozwój samolotów zasilanych wodorem, opracowane dzięki wsparciu projektu ENABLEH2. Wymiennik ciepła wykorzystuje niską temperaturę przechowywania wodoru do chłodzenia elementów silnika, a także używa ciepła odpadowego ze spalin do wstępnego podgrzania paliwa o kilkaset stopni przed wprowadzeniem go do komory spalania. Badacze Uniwersytetu Technicznego Chalmersa wykazali także, że w przypadku silników spalających ciekły wodór połączenie chłodzenia międzystopniowego, spalania mikromieszankowego i odzyskiwania ciepła spalin powinno usprawnić spalanie paliwa o 8 % i zmniejszyć emisję tlenków azotu (NOx) przy starcie o 38 %.
Dalsze postępy
Doświadczenie zdobyte w zakresie mikromieszankowego spalania wodoru przy niskich emisjach tlenków azotu oraz projektowania zbiorników i układów paliwowych wykorzystujących ciekły wodór w ramach projektu ENABLEH2 umożliwiło brytyjskiemu koordynatorowi projektu, Uniwersytetowi Cranfield, wniesienie znaczącego wkładu w projekt FlyZero, którego celem jest osiągnięcie zerowej emisji dwutlenku węgla w lotnictwie komercyjnym do 2030 roku. Co więcej, systemy kontroli temperatury wykorzystywane w badaniach silników spalających ciekły wodór realizowane w ramach innego finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu - MINIMAL - także korzystają z synergicznych kombinacji technologii zidentyfikowanych w ramach inicjatywy ENABLEH2. Uniwersytet Chalmersa utworzył również nowe centrum kompetencji w zakresie wykorzystywania wodoru w transporcie, koncentrujące się na przyspieszeniu rozwoju nowych technologii, które umożliwią wykorzystanie wodoru w lotnictwie, transporcie morskim i drogowym. W wyniku eksperymentów przeprowadzonych w ramach projektu ENABLEH2 w zakresie spalania wodoru, Uniwersytet Cranfield otrzymał więcej funduszy na projekty związane z wodorem, w tym na rozwój mikromieszankowej komory spalania w projekcie prowadzonym przez spółkę Rolls Royce. Dzięki finansowaniu ze środków Unii Europejskiej, zespołowi projektu ENABLEH2 udało się wzbudzić zainteresowanie lotnictwem opartym na wodorze. „Dofinansowanie w kwocie 3,9 miliona euro umożliwiło partnerom rozwinięcie kompetencji i wniesienie istotnego wkładu w powstanie nowych technologii na potrzeby bezemisyjnego lotnictwa opartego na wodorze”, zauważa Andrew Rolt, starszy pracownik naukowy Uniwersytetu Cranfield.
Słowa kluczowe
ENABLEH2, wodór, lotnictwo, lot, wymiennik ciepła, spalanie, podróże lotnicze, ciekły wodór