Tworzenie chatbotów zapewniających wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego
Wydłużaniu się średniej długości życia towarzyszy wzrost liczby przewlekłych schorzeń niezakończonych zgonem, w tym chorób psychicznych. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, zaburzenia zdrowia psychicznego odpowiadają za 26% skutków ogółu chorób w krajach UE. „Pomimo dużej liczby osób cierpiących na depresję, zaburzenia lękowe lub inne zaburzenia zdrowia psychicznego, ich odsetek objętych leczeniem jest niezwykle niski”, zauważa koordynatorka projektu MENHIR Zoraida Callejas z Uniwersytetu w Granadzie w Hiszpanii.
Wsparcie, spersonalizowana opieka i zasoby
Projekt MENHIR, finansowany z programu działań „Maria Skłodowska-Curie”, miał na celu sprostanie temu wyzwaniu poprzez opracowanie chatbota, którego zadaniem byłoby całodobowe dostarczanie wsparcia, spersonalizowanej opieki i zasobów. „Aby to osiągnąć, chcieliśmy ustalić mocne strony, ograniczenia i wymagania chatbotów zapewniających wsparcie z zakresu zdrowia psychicznego, a następnie stworzyć technologię chatbotów wspólnie z osobami doświadczającymi stanów lękowych lub łagodnej depresji”, mówi Callejas. W pierwszej kolejności zespół zweryfikował znaczenie informacji językowych (słowa, które wybieramy do wyrażenia siebie), informacji akustycznych (jak je wypowiadamy) i zachowań konwersacyjnych (np. nasze milczenia podczas rozmowy lub sposób, w jaki zmieniamy się z naszymi rozmówcami) w celu określenia wzorców wskazujących na stany lękowe i depresję. Następnie projekt był prowadzony w multidyscyplinarnych zespołach, które obejmowały użytkowników końcowych, w celu opracowania technologii konwersacyjnej. „To wspólne podejście pozwoliło nam opracować technologię odpowiednią dla kilku scenariuszy”, wyjaśnia Callejas. „Na przykład, jednym z rozwiązań było wdrożenie inteligentnego chatbota, który poprzez komunikaty pisemne i ustne uzupełnia wsparcie oferowane przez organizacje non-profit, przypominając użytkownikom w przestrzeganiu indywidualnie dobranych planów aktywności”.
Rozwijanie usług cyfrowych w zakresie zdrowia psychicznego
Zdaniem Callejas projekt z potwierdził przydatność chatbotów w zakresie wspierania zdrowia psychicznego. „Mogą one zapewnić użytkownikom przestrzeń do wyrażania myśli i uczuć bez bycia osądzanym, co pozwala zmniejszyć piętno nierzadko związane z problemami psychicznymi”, mówi. „Ich zaletą jest też to, że można z nich skorzystać w każdej chwili”. Inne kluczowe ustalenia dotyczyły znaczenia stosowania podejścia opartego na dowodach i współtworzeniu. Zespół był także w stanie potwierdzić, że cechy mowy, języka i rozmowy mogą być użytecznymi markerami do wykrywania stanów lękowych i depresyjnych. „Chatboty powinny udostępniać mechanizmy pozwalające użytkownikom zdecydować, które informacje mogą być gromadzone oraz które mają być przekazywane pracownikom służby zdrowia”, dodaje Callejas. „Chatboty muszą mieć zdolność rozpoczynania rozmów, ale zachowanie to musi być przewidywalne i wytłumaczalne”. Wyniki projektu zostały przedstawione w ponad 100 publikacjach na konferencjach oraz w książkach i czasopismach, a także były komunikowane szerszej publiczności za pośrednictwem postów na blogu, dni otwartych i wydarzeń informacyjnych.
Najlepsze praktyki w zakresie sztucznej inteligencji w kontekście opieki zdrowotnej
Projekt MENHIR wsparł także naukowców na początku kariery. W jego ramach zorganizowano liczne szkolenia, w tym dwie letnie szkoły dla doktorantów i liczne wydarzenia naukowe. „Podczas realizacji projektu powstała sieć organizacji z sektora akademickiego i pozaakademickiego, która będzie funkcjonowała także po jego zakończeniu”, mówi Callejas. „Projekt MENHIR wywarł pozytywny wpływ na wszystkich swoich uczestników, co powinno zapewnić mu trwałą spuściznę”. Projekt był także jednym z twórców klastra Cancer Survivorship – AI for Well-being, który skupia 12 projektów finansowanych przez UE. „Celem klastra jest stworzenie forum współpracy i wymian najlepszych praktyk w zakresie sztucznej inteligencji i opieki zdrowotnej”, dodaje Callejas.
Słowa kluczowe
MENHIR, chatboty, opieka zdrowotna, zdrowie psychiczne, depresja, SI, rak