Łączenie zajęć z przedmiotów ścisłych ze światem rzeczywistym
Przyjęcie otwartego nauczania w edukacji formalnej i uczynienie go bardziej dostępnym jest skutecznym sposobem motywowania i zachęcania młodych ludzi do kariery naukowej oraz rozwijania pozytywnego nastawienia do pracy w naukach ścisłych, technologii, inżynierii i matematyce (STEM). Stanowi to jednak wyzwanie dla uczniów, których zainteresowanie jest ograniczone z różnych powodów, takich jak brak wzorców do naśladowania i niewielkie możliwości uczestniczenia w nauce poza klasą.
Nauka w działaniu
Aby rozwiązać ten problem, w projekcie CONNECT zastosowano tak zwane podejście CARE-KNOW-DO. Ostatecznym celem jest zapewnienie uczniom większych możliwości w programach szkolnych, aby „obchodziły” (care) ich kwestie społeczne związane z nauką i aby chcieli „wiedzieć” (know) więcej na ten temat. I ostatecznie „robić” (do) coś, podejmując działania. „Zachęcaliśmy uczniów do identyfikowania rzeczywistych problemów, które ich interesują i używania wiedzy naukowej do ich wspólnego rozwiązywania” — mówi Georgios Kolionis, koordynator projektu CONNECT, kierownik projektu badawczego w EXUS, firmie zajmującej się oprogramowaniem dla przedsiębiorstw z siedzibą w Grecji. „Obejmowało to integrację projektów z istniejącymi programami nauczania przedmiotów ścisłych oraz angażowanie rodzin, uniwersytetów i przedsiębiorstw w partycypacyjne działania naukowe”.
Budowanie kapitału naukowego
Projekt CONNECT skupił się na około 30 000 uczniów w Grecji, Hiszpanii, Rumunii i Wielkiej Brytanii, a także w Brazylii. Wzięło w nim udział ponad 1000 nauczycieli i ponad 100 szkół. Prawie 17 000 uczniów ukończyło wszystkie otwarte zajęcia szkolne i procedury oceny. W szczególności uczniowie i specjaliści STEM omawiali i rozwiązywali rzeczywiste problemy obejmujące scenariusze związane z sześcioma obszarami: zdrowie i żywność; technologie; energia; środowisko; nauka-społeczeństwo oraz i zmiany klimatu. Korzystając z wiedzy i umiejętności zdobytych z pomocą nauczycieli, uczniowie otrzymali następnie wsparcie od specjalistów STEM i członków rodziny w celu realizacji praktycznych rozwiązań. Takie działania będą miały pozytywny wpływ na samych uczniów, ich społeczności i całe społeczeństwo. Na przykład, aby poznać problemy związane z zanieczyszczeniem plastikiem, ponad 6000 uczniów zebrało plastikowe odpady ze swojego otoczenia i opisało je. Działanie to zostało wzbogacone o wywiad z Richardem Thompsonem, jednym z czołowych ekspertów w dziedzinie zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, który jako pierwszy użył terminu mikroplastik.
Nauka otwarta, dostępna i angażująca
Platforma umożliwiła nauczycielom i specjalistom STEM współpracę przy tworzeniu projektów naukowych. Dostępne są także inne cenne zasoby. To głównie najlepsze praktyki obejmujące bezpośrednie i zdalne narzędzia edukacyjne oraz filmy z informacjami o projekcie i samouczkami, a także prace wykonane ze szkołami i uczniami. W połowie 2023 r. opublikowano książkę z zasadami, praktykami i narzędziami mającymi na celu zwiększenie pewności siebie uczniów w korzystaniu z nauk ścisłych w życiu i karierze zawodowej. Aby zapewnić większą skalowalność rozwiązań, projekt CONNECT zainicjował Deklarację Otwartego Szkolnictwa (OSD) w celu podniesienia świadomości na temat znaczenia, celów, metodologii i przydatności otwartego szkolnictwa. Składa się ona z 12 globalnych zasad, 14 zaleceń i 40 działań. Deklaracja OSD została zaprezentowana na szczycie ONZ w sprawie Celów Zrównoważonego Rozwoju we wrześniu 2023 r. „CONNECT zmienia praktyki nauczania, umożliwiając nauczycielom projektowanie lekcji skoncentrowanych na uczniach, co sprzyja aktywnemu uczestnictwu, współpracy i współtworzeniu wiedzy” — podsumowuje Kolionis. „Poprzez mające znaczenie interakcje z różnymi interesariuszami, uczniowie zostają wyposażeni w umiejętności, wiedzę i sposób myślenia niezbędne do pomyślnego funkcjonowania jako uczący się przez całe życie i profesjonaliści w stale ewoluującym świecie”.
Słowa kluczowe
CONNECT, nauka, uczeń, szkoła, otwarte szkolnictwo, STEM, nauczyciel