Paliwa odnawialne: zaawansowane biopaliwa i syntetyczne paliwa odnawialne
Transport ma duży udział w całkowitym zużyciu energii w Europie i odpowiada za około jedną czwartą globalnych bezpośrednich emisji CO2 pochodzących ze spalania paliw. Zaawansowane biopaliwa są obiecującą alternatywą, która mogłaby w krótkim czasie znacząco zmniejszyć ślad węglowy tego sektora. W Europie podjęto znaczące kroki zmierzające do obniżenia emisyjności sektora transportowego poprzez takie inicjatywy jak pakiet „Gotowi na 55” w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. W celu upowszechnienia zrównoważonych paliw zaproponowano specjalne przepisy dla sektorów lotnictwa i żeglugi, które należą do najtrudniejszych pod względem dekarbonizacji i bazowania na paliwach odnawialnych w perspektywie długoterminowej: ustalono ambitne cele dotyczące zrównoważonych paliw lotniczych (udział co najmniej 5 % w 2030 roku i 63 % w 2050 roku), a także określono wytyczne dotyczące zmniejszenia zawartości gazów cieplarnianych w energii dostarczanej na potrzeby żeglugi (co najmniej 6 % w 2030 roku i 75 % w 2050 roku w stosunku do średniej z 2020 roku). W proponowanej zmianie dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii przewidziano szczegółowe cele w zakresie transportu odnoszące się do zaawansowanych biopaliw i biogazu (udział na poziomie co najmniej 2,2 % w 2030 roku) oraz paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego (udział na poziomie co najmniej 2,6 % w 2030 roku), a także do zmniejszenia intensywności emisji gazów cieplarnianych (co najmniej 13 % w 2030 roku). Dzięki zastosowaniu paliw odnawialnych pomoże to w krótkiej perspektywie czasowej w dekarbonizacji wszystkich sektorów transportowych, w tym ciężkiego transportu drogowego. Aby szybko zmniejszyć zależność UE od importu paliw kopalnych, w planie REPowerEU proponuje się zwiększenie docelowego udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii w transporcie w UE o dodatkowe 4 % w 2030 roku poprzez zwiększenie udziału paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego do 5,7 % oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do 16 %. Wiąże się to również z dalszym wzrostem zapotrzebowania na dostawy paliw odnawialnych. Ponadto akt w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie ustanawia ramy środków na rzecz innowacji i zwiększenia zdolności produkcyjnych technologii neutralnych emisyjnie w UE. Wśród technologii neutralnych emisyjnie wymienia paliwo odnawialne pochodzenia niebiologicznego oraz zrównoważone technologie paliw alternatywnych. Konferencja w sprawie europejskiego strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych w Barcelonie zaplanowana na dni 13–14 listopada 2023 roku jeszcze bardziej wzmocni plany Europy w zakresie rozwoju niskoemisyjnych, konkurencyjnych cenowo technologii, które przyspieszą również przejście na ekologiczny transport.
Decydujące kroki zmierzające do osiągnięcia neutralności węglowej w sektorze transportowym
Celem niniejszej broszury Results Pack o tematyce paliw odnawialnych jest zaprezentowanie udziału nowych technologii w procesie zastępowania paliw kopalnych zgodnie z założeniami programu „Gotowi na 55” i planu REPowerEU. Przedstawione w broszurze 15 projektów realizowanych w ramach programu Horyzont 2020 pozwoli dostrzec, w jaki sposób zaawansowane biopaliwa i technologie syntetycznych paliw odnawialnych mogą pomóc w dążeniu do zapewnienia bezpieczeństwa i autonomii energetycznej, zapewniając Europie miejsce w czołówce rewolucji przemysłowej prowadzącej do osiągnięcia neutralności emisyjnej.
15 sposobów na stymulowanie zmian w zakresie energii odnawialnej w sektorze transportowym
Produkcja zaawansowanych biopaliw z różnych źródeł organicznych jest znaczącym krokiem w kierunku dekarbonizacji sektora transportowego, a jednocześnie uwalnia środowisko od problemu składowania „niewykorzystanych” materiałów. Zespół projektu HyFlexFuel z powodzeniem przekształcił szeroki wachlarz surowców w zaawansowane biopaliwa, natomiast w ramach projektu COMSYN za cel obrano zwiększenie wykorzystania technologii przetwarzania biomasy na biopaliwa poprzez wdrożenie opłacalnego procesu produkcji mieszanki biodiesla i biobenzyny z biooleju. W ramach projektu ABC-SALT zwalidowano nową koncepcję umożliwiającą opłacalne pozyskiwanie zrównoważonych biopaliw z biomasy odpadowej w procesie opartym na stopionych solach, natomiast zespół projektu CONVERGE zaprezentował proces produkcji zielonego metanolu z biomasy odpadowej umożliwiający opłacalną produkcję ekologicznego biodiesla w wyspecjalizowanych obiektach. Konsorcjum projektu TO-SYN-FUEL opracowało zaawansowane biopaliwa produkowane z odpadów i resztek biogennych. Zamiast składowania lub spalania odpadów ściekowych można wykorzystać je teraz jako źródła energii dla sektora transportowego, w tym w lotnictwie. W ramach projektu 4REFINERY wykazano, że produkcja zaawansowanych biopaliw w istniejących rafineriach jest osiągalna bez konieczności budowy nowych jednostek. Zaproponowane metody doprowadzą do poprawy efektywności i znacznego obniżenia kosztów. Obierając za cel wykorzystanie istniejącej infrastruktury, w ramach projektu BIOFIT zajęto się określeniem najlepszych praktyk w zakresie modernizacji bioenergetycznej poprzez ścisłą współpracę z firmami i partnerami przemysłowymi. W rezultacie oczekiwano zwiększenia efektywności paliwowej zgodnie z potrzebami sektora transportowego. Nieużytki i zanieczyszczone grunty gorszych klas w całej Europie nie nadają się już do produkcji żywności i z tego powodu niewiele myśli się o ich wykorzystaniu. Projekt BIOPLAT-EU zmienia ten paradygmat poprzez wykorzystanie tych gruntów do produkcji biomasy, aby zwiększyć potencjał zrównoważonych surowców na potrzeby bioenergii. Celem projektu Heat-To-Fuel było opracowanie zaawansowanych technologii produkcji biopaliw, zapewniających wysokiej jakości paliwa po konkurencyjnych cenach, natomiast głównym osiągnięciem projektu REDIFUEL było opracowanie paliwa, które może zastąpić do 100 % oleju napędowego pozyskiwanego z ropy naftowej. Przedmiotem projektu KEROGREEN było przestawienie się na zielone lotnictwo. Jego zespół przedstawił zrównoważoną metodę przekształcania CO2 w paliwo lotnicze poprzez połączenie elektrolizy wysokotemperaturowej i plazmolizy. Przemysł stalowy i sektor żeglugowy należą do najbardziej energochłonnych. Zespół projektu FReSME opracował innowacyjny sposób na dekarbonizację obu tych sektorów, jednocześnie tworząc paliwa żeglugowe. Drobnoustroje odgrywają kluczową rolę w produkcji paliw odnawialnych. Projekt eForFuel skupił się na produkcji wartościowych, gotowych do użycia biopaliw poprzez zrównoważony łańcuch produkcyjny wykorzystujący odnawialną energię elektryczną i zmodyfikowane szczepy drobnoustrojów, podczas gdy zespół projektu STEELANOL opracował proces, w którym strumienie odpadów poprzez fermentację gazową przekształcane są w etanol, ekologiczne paliwo transportowe.Z kolei projekt Torero zaowocował nowatorską technologią przetwarzania odpadów drzewnych na biowęgiel wykorzystującą produkty, które do tej pory były uważane za niezdatne do recyklingu.