Sztuczna inteligencja pomaga dbać o pszczoły
Znaczenia pszczół dla życia człowieka nie da się przecenić – praca tych wciąż niedostatecznie chronionych owadów jest po prostu na wagę złota, gdyż zapylając niezliczone gatunki roślin, pomagają wyżywić zarówno zwierzęta, jak i ludzi, stając się tym samym kluczem do naszego przetrwania. Niestety, od 25 lat ich liczebność systematycznie spada, na co wpływ ma intensywne rolnictwo, stosowanie pestycydów, brak składników odżywczych, wirusy i inne patogeny. Pszczoły ewidentnie potrzebują naszej pomocy, bez której ich istnienie jest zagrożone. W tej niełatwej misji niezwykle użyteczne okazały się algorytmy.
Pomocnik pszczelarza
Odpowiedzią na potrzebę ochrony populacji pszczół jest finansowany ze środków UE projekt HIVE-TECH, w ramach którego powstał system monitorowania uli i zarządzania pasieką. Dzięki opracowaniu własnych algorytmów predykcyjnych zespół projektu HIVE-TECH może zaoferować system pełniący szereg funkcji, takich jak ocena stanu zdrowia pszczół w ulu, prognozowanie i maksymalizacja zbiorów miodu, wykrywanie nieprawidłowości i zautomatyzowana diagnostyka chorób, a także wykrywanie i pomiar czerwiu. Urządzenie jest wyposażone w kartę SIM umożliwiającą korzystanie z usług wielu operatorów oraz w czujniki zasilane energią słoneczną, dzięki czemu każdego dnia zapewnia kompleksowy monitoring całego ula. Składa się ono z dwóch wodoodpornych aluminiowych listew z wysoce precyzyjnymi głowicami pomiarowymi, za pomocą których zbierane są oparte na systemie GPS dane dotyczące wilgotności, temperatury, dźwięków i wagi. Z kolei wyświetlacz LED pozwala na kontrolę wagi w czasie rzeczywistym, a detektor widma światła umożliwia analizę informacji na temat zakwitu oraz wschodu i zachodu słońca. Głównym celem projektu HIVE-TECH jest zmniejszenie śmiertelności pszczół. System ten spełnia bowiem rolę doradczą, dostarczając wskazówek na temat skutecznego zarządzania i wspomagając podejmowanie decyzji. Dzięki takiemu kompleksowemu wsparciu pszczelarze mogą ograniczyć konieczność przenoszenia uli (i zmniejszyć ślad węglowy), zoptymalizować stosowanie środków chemicznych, a także zwiększyć wydajność zapylania.
Z laboratorium do pasieki
Korzystając ze wsparcia finansowego w ramach programu „Horyzont 2020”, zespół projektu zdołał wprowadzić ostatnie ulepszenia techniczne zarówno w urządzeniu, jak i na platformie usługowej, przetestować działanie 2 580 urządzeń w terenie, a także wdrożyć strategię komercjalizacji swojego produktu. „Naszym priorytetem była instalacja i walidacja co najmniej tysiąca uli w dziesięciu krajach, aby sprawdzić poziom zadowolenia pszczelarzy i ocenić, czy system działa wydajnie w zróżnicowanych warunkach klimatycznych i przy wykorzystaniu różnych technik pszczelarskich”, tłumaczy koordynator projektu Niccoló Calandri, założyciel i dyrektor generalny firmy 3Bee. „Ponadto chcieliśmy opracować nowe algorytmy uczenia maszynowego, które są w stanie automatycznie rozpoznawać określone zdarzenia i zjawiska zachodzące w ulach”. Ostatnie dwa lata nie były najlepszym czasem na tworzenie i wprowadzanie na rynek innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie technologii rolnych. „Pandemia miała bez dwóch zdań niemały wpływ na nasze podejście do zdobywania nowych użytkowników, ale bardzo szybko udało nam się zamienić stacjonarne wydarzenia na prezentacje online. Dokonaliśmy małej rewolucji w naszej strategii i zamiast podróżować z produktem, zwiększyliśmy naszą aktywność w sieci”, podkreśla Calandri.
Przyszłość pszczelarstwa zabezpieczona
„Rozpoczęliśmy realizację różnych projektów – na przykład inicjatywy dotyczącej sprzedaży ekologicznego miodu, który daje pszczelarzom możliwość wejścia w świat handlu internetowego”, dodaje Calandri. W ramach programu „Adoptuj ul” (ang. Adopt your beehive) konsumenci również stają się częścią projektu, otrzymując możliwość inwestowania w produkcję „swojego” miodu, której cały proces mogą śledzić za pomocą specjalnej aplikacji na smartfony. Zespół HIVE-TECH nadal zajmuje się opracowywaniem usług dla gospodarki o obiegu zamkniętym, które przynoszą korzyści społeczne i środowiskowe. „Jako dynamiczny i ambitny zespół złożony z 25 osób, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, stawiamy przed sobą bardzo konkretne cele, których realizacja przyczyni się do zapewnienia bardziej zrównoważonej przyszłości”, podkreśla na koniec Calandri.
Słowa kluczowe
HIVE-TECH, pszczoły, urządzenie, ul, algorytmy, pszczelarze, monitorowanie uli, pszczelarstwo, ekosystem, bioróżnorodność, miód, pszczoła miodna