Nowa technologia wspiera istnienie radia społecznego w małych społecznościach wiejskich
Lokalne media, zwłaszcza radio, pomagają definiować i utrzymywać istnienie społeczności i kultur mniejszościowych funkcjonujących w odległych zakamarkach kontynentu. Ze względu na trudności rynkowe w wielu częściach Europy takie media podupadają. W konsekwencji zanika dziennikarstwo lokalne i następuje homogenizacja kultury. Do wielu społeczności wiejskich w Europie docierają jedynie kanały radia scentralizowanego, które jest mało interaktywne i pozostaje obojętne na kwestie lokalne. Lokalne radio, organizowane przez lokalnych wolontariuszy, to alternatywny sposób przekazywania wiadomości lokalnych i forma reprezentacji społeczności, ale zakładanie lokalnych stacji radiowych oznacza liczne trudności finansowe, techniczne i prawne, z którymi muszą się uporać organizacje działające w tych społecznościach. Wyzwania techniczne mogą stanowić poważną przeszkodę, ponieważ działanie stacji radiowej wymaga kosztownych urządzeń studyjnych i potężnych nadajników. Pomimo tego, że radio internetowe stanowi częściowe rozwiązanie tego problemu, w wielu częściach Europy zasięg internetu czy telefonii komórkowej jest nadal ograniczony. W ramach finansowanego przez UE projektu GrassrootWavelengths opracowano skuteczną i niedrogą alternatywę dla konwencjonalnego radia. Koncepcja ta pozwala prowadzić produkcję audycji poza studiem i umożliwia nadawanie ich na falach FM, a także eliminuje konieczność korzystania z kosztownego sprzętu, jakiego używa się w komercyjnych stacjach radiowych. W ramach projektu zaadaptowano, udoskonalono i połączono wiele technologii działających w chmurze, zbadano kwestię ich przyjęcia w społecznościach lokalnych i poczyniono kroki do pobudzenia ich w tej kwestii, a także opracowano modele ostatecznego wprowadzenia takiego rozwiązania w Europie.
Audycja radiowa nagrywana w chmurze
Projekt bazuje na systemie RootIO, zestawie otwartych technologii sprzętowych i programowych przeznaczonych do tworzenia i transmisji programów radiowych bez konieczności korzystania z fizycznego studia nagrań. Badacze projektu zaktualizowali technologię RootIO tak, by była zgodny z unijnymi standardami nadawania, i dostosowali ją do potrzeb społeczności lokalnych. Technologia RootIO składa się z dwóch zasadniczych elementów. Pierwszy z nich to platforma internetowa, która umożliwia producentom–amatorom tworzenie własnych treści radiowych – na żywo lub nagranych wcześniej – oraz planowanie emisji z lokalnej stacji FM. Z racji tego, że studio jest w tej koncepcji zbędne, producenci mogą pracować z dowolnego miejsca. Technologia RootIO oferuje także system przechowywania danych w chmurze, który umożliwia cyfrowe przesyłanie dźwięku z platformy internetowej do nadajnika radiowego FM o małej mocy. Słuchacze mogą korzystać z dowolnego zwykłego odbiornika radiowego działającego na falach FM. Mogą również słuchać transmisji na żywo w internecie i wchodzić w interakcje ze stacją za pomocą aplikacji internetowej.
Dowiedzione korzyści lokalne
Badacze pracujący nad projektem przetestowali system w siedmiu wiejskich społecznościach w Rumunii, Portugalii i Irlandii. Próby te dowiodły, że lokalne programy radiowe przynoszą korzyści społecznościom, które są zbyt małe, by mogły być obsługiwane przez zwykłą stację radiową. Zwiększenie liczby lokalnych rozgłośni podniosło zakres informacji dostarczanych mieszkańcom na temat ich własnych społeczności. Umożliwiło to wprowadzenie treści lokalnych, w tym wiadomości i ogłoszeń – zwłaszcza programów porad zdrowotnych, które okazały się nieocenione podczas pandemii COVID-19 – programów historii mówionej i wielu innych audycji cennych z punktu widzenia społeczności. John McCarthy, jeden z koordynatorów projektu, dodaje: „Ten rodzaj radia zbliża ludzi, ponieważ każdy może być jednocześnie nadawcą oraz słuchaczem, co sprawia, że radio staje się znów czymś dla ludzi”. Zespół stworzył również zaawansowany i brzmiący realistycznie system zamiany tekstu na mowę (TTS), który umożliwia automatyczne odczytywanie treści online. Może to między innymi pozwolić na automatyzację czasochłonnych zadań, takich jak nadawanie ostrzeżeń o zagrożeniach, pozostawiając producentom czas i swobodę na tworzenie treści. Projekt GrassrootWavelengths wskazał istnienie pewnej potrzeby społecznej i rynku dla tej koncepcji. Nowa platforma znacznie upraszcza techniczną złożoność produkcji radiowej, jaką znamy z przeszłości, dzięki czemu radio staje się tanią i łatwo dostępną formą wyrazu dla mniejszości i społeczności żyjących z dala od cywilizacji.
Słowa kluczowe
GrassrootWavelengths, społeczność, radio, RootIO, smartfon, zamiana tekstu na mowę, TTS, FM