Pomoc przedsiębiorstwom działającym na obszarach wiejskich w dostosowaniu się do gospodarki o obiegu zamkniętym
Wielu przedsiębiorców z terenów wiejskich nie ma dostępu do dużych rynków ani do innych podmiotów lokalnych. Zatem rozwiązanie tego problemu nie tylko pomoże tym firmom w ekspansji na nowe rynki, ale także przyczyni się do rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym. Finansowany ze środków UE projekt LIVERUR (Living Lab research concept in Rural Areas) ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom działającym na obszarach wiejskich tworzenia właściwych połączeń poprzez zapewnienie im konkretnych narzędzi służących poprawie zrównoważenia rozwoju ich działalności. Narzędzia te stanowią część innowacyjnej koncepcji RAIN (Regional Circular Living Lab Business Model Concept), która jest obecnie wdrażana w 13 europejskich regionach pilotażowych. Powstały tam żywe laboratoria, w których użytkownicy – w tym naukowcy i praktycy – współpracują w warunkach rzeczywistych, aby tworzyć innowacyjne rozwiązania.
Różnorodne wyzwania
„W projekcie LIVERUR biorą udział członkowie społeczności regionów m.in. wyspiarskich i górskich stojących przed różnorodnymi wyzwaniami. Mówią oni w różnych językach, mają odmienne tradycje i tło kulturowe oraz parają się rozmaitymi zajęciami – od agroturystyki i rzemieślniczej produkcji żywności po tradycyjne rękodzieło. Dla wszystkich jednak ważna jest ochrona dziedzictwa i poprawa jakości życia na obszarach wiejskich”, mówi Pablo Cano, koordynator projektu LIVERUR i dyrektor Biura Projektów Międzynarodowych Katolickiego Uniwersytetu San Antonio w Murcji w Hiszpanii. Koncepcja RAIN pomaga im w tworzeniu zrównoważonych i innowacyjnych modeli biznesowych w odpowiedzi na indywidualne wyzwania. „Ma to szczególne znaczenie w kontekście pandemii, która skłoniła przedsiębiorców z obszarów wiejskich do poszukiwania innowacyjnych rozwiązań”, dodaje Cano. W ramach projektu podkreślono znaczenie tworzenia nowych połączeń. „Wiele regionów pilotażowych znajduje się niedaleko siebie, ale uczestnicy projektu LIVERUR nie nawiązywali współpracy innej niż tradycyjna działalność biznesowa lub w sieciach dostawców”, wyjaśnia badacz. W ramach projektu starano się rozwinąć współpracę, angażując podmioty lokalne we współtworzenie rozwiązań.
Nowa strategia dla ekologicznego mleczarstwa
Jak to podejście działa w praktyce? Jako przykład posłuży wyspa Terceira na Azorach w Portugalii, która jest jednym z regionów pilotażowych. Chów bydła mlecznego, z którego pochodzi 30 % krajowej produkcji mleka, odgrywa istotną rolę w lokalnej gospodarce Azorów. Region ten stoi jednak w obliczu wielu wyzwań, takich jak podatność na zmiany klimatu i niski poziom wykorzystania technologii. Nadzorowane przez lokalny Park Naukowo-Technologiczny TERINOV działania prowadzone w pilotażowym żywym laboratorium, w których udział bierze wielu partnerów projektu, mają na celu poprawę jakości lokalnego łańcucha dostaw mleka oraz wspomaganie jego zrównoważonego rozwoju. W ekologicznej spółdzielni mleczarskiej BioAzórica, będącej partnerem projektu, wykorzystano narzędzia stworzone w oparciu o koncepcję RAIN do określenia mocnych stron i wyzwań oraz opracowania planu działań na ich podstawie. Partnerzy pracują obecnie nad uruchomieniem pilotażowego projektu ekologicznej produkcji mlecznej. Będzie on częścią regionalnej strategii wspierania rolnictwa ekologicznego i obejmie nowy model biznesowy dla ekologicznej produkcji mlecznej oraz wszystkie aspekty technologiczne tego procesu.
Wirtualna społeczność
Stworzono platformę internetową, dzięki której zainteresowane strony mogą przyłączyć się do żywych laboratoriów lub stworzyć własne. Platforma RAIN umożliwia nawiązywanie kontaktów, dostęp do zestawu narzędzi i otrzymywanie wsparcia w celu opracowania rozwiązań dostosowanych do konkretnych potrzeb. „Chcielibyśmy stworzyć społeczność złożoną z wielu przedsiębiorców z obszarów wiejskich, a także zbliżyć ich do decydentów”, podsumowuje Cano. Po oficjalnym zakończeniu projektu LIVERUR w 2021 roku platforma RAIN pozostanie wartościowym narzędziem dla przedsiębiorców i przedsiębiorstw z terenów wiejskich.
Słowa kluczowe
LIVERUR, obszary oddalone, platforma RAIN, gospodarka o obiegu zamkniętym, żywe laboratorium, przedsiębiorcy działający na obszarach wiejskich, model biznesowy, zestaw narzędzi
