Gdyby te ściany mogły mówić: wystawa sztuki w Estonii prezentuje murale z ciekawą historią
Ludzie mieszkający na inteligentnych, inkluzywnych i energooszczędnych obszarach miejskich są zwykle szczęśliwsi niż ci, których otoczenie wymaga naprawy i renowacji. Jednakże możliwe jest wprowadzenie zmian, dzięki którym gęsto zaludnione miasta z szarymi blokowiskami mogą stać się atrakcyjne i oszczędzać energię, przyczyniając się tym samym do lepszego samopoczucia ich mieszkańców. Dzieło sztuki takie jak mural na ścianie starego bloku może sprawić, że zwykły budynek stanie się atrakcyjny, co przywróci poczucie dumy jego mieszkańcom. Tartu, drugie co do wielkości miasto w Estonii, zorganizowało pierwszą wystawę prezentującą murale, które namalowano na blokach w ramach finansowanego ze środków UE projektu SmartEnCity. Wystawę tę zatytułowano „Murale Smartovka”. Prezentuje ona dzieła sztuki na odnowionych budynkach z lat 50. i 60. XX wieku. Dodatkowo wystawa obejmuje opis historii murali w języku estońskim i angielskim.
Ożywić budynki
„Już od dawna myśleliśmy o zorganizowaniu wystawy sztuki, jako że sztuka jest jedną z najbardziej widocznych i najatrakcyjniejszych części naszego projektu”, stwierdza koordynatorka artystyczna projektu SmartEnCity Andra Somelar w artykule prasowym opublikowanym na stronie internetowej estońskich mediów publicznych. „Jako że każde z dzieł sztuki w naszym projekcie jest tak odmienne, chcieliśmy podzielić się ich niepowtarzalnymi historiami z innymi mieszkańcami i osobami odwiedzającymi Tartu”. Tworząc każde z dzieł, wzięto pod uwagę jego lokalizację oraz typ budynku. Twórcy współpracowali z mieszkańcami oraz kuratorami dzieł sztuki. Koordynatorka dodaje: „Przekształcenie starych bloków z ery Chruszczowa w smartovki jest jednym z najważniejszych i najlepiej dostrzegalnych wyników projektu. Zarówno mieszkańcy Tartu, jak i turyści z entuzjazmem powitali murale na odnowionych budynkach”. Wystawa zbiegła się w czasie z inicjatywą „Aleja Tartu wolna od samochodów”, w ramach której zamknięto dla ruchu kołowego jedną z głównych ulic Tartu i przeznaczono ją dla pieszych oraz rowerzystów. Jako że inicjatywa ta przyciąga tłumy z całego miasta i ruch pieszych na moście jest większy niż zwykle, wszyscy przechodnie mogą podziwiać wystawę sztuki. „Projekt oparłam na schematach kolorystycznych murali, co oznacza, że każda plakietka ma inną kombinację kolorów bazującą na kolorystyce muralu lub samego domu”, wyjaśnia Evelin Zolotko, graficzka i kuratorka wystawy sztuki, (działająca w ramach projektu SmartEnCity) w artykule prasowym na stronie projektu.
Na drodze do czystych, ekologicznych miast
Wizją SmartEnCity jest stworzenie inteligentnych miast neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla, które będą bardziej zrównoważone i inkluzywne, poprawienie jakości życia mieszkańców, tworzenie miejsc pracy i dobrobytu, a także oferowanie równych możliwości rozwoju. Zgodnie z tą wizją Tartu zmodernizowało i przekształciło bloki z okresu sowieckiego w bezemisyjne budynki mieszkalne, zbudowało nową dzielnicową chłodnię, stworzyło publiczny system udostępniania rowerów, wprowadziło nowe autobusy miejskie napędzane biogazem oraz zainstalowało inteligentne latarnie uliczne z diodami emitującymi światło. Tartu jest jednym z trzech projektów pilotażowych w ramach projektu SmartEnCity. Sonderborg (Dania), Vitoria-Gasteiz (Hiszpania) oraz Tartu mają za zadanie zadbać o rozwój i wdrożenie skutecznych działań, które mogą pomóc zrealizować wizję projektu. Proces ten zostanie powielony w kolejnych dwóch miastach: Lecce (Włochy) oraz Asenovgrad (Bułgaria), zachęcając tym samym kolejne europejskie miasta do dołączenia do tej inicjatywy. Realizowany obecnie projekt SmartEnCity (Towards Smart Zero CO2 Cities across Europe) opracowuje systemowe podejście do przekształcania europejskich miast w zrównoważone, inteligentne i wydajnie wykorzystujące swoje zasoby środowiska miejskie poprzez ograniczenie zapotrzebowania na energię oraz maksymalne zwiększenie dostaw energii odnawialnej. Więcej informacji: strona projektu SmartEnCity
Słowa kluczowe
SmartEnCity, Tartu, Estonia, mural, wystawa sztuki, smartovka