Z badań wynika, że długotrwałe wystawienie na słońce utrudnia myślenie
Powszechnie wiadomo, że upały mogą powodować zmęczenie lub udar cieplny, gdy temperatura ciała podniesie się niebezpiecznie wysoko. Pewien zespół badaczy ustalił jednak, że palące słońce może wpływać na mózg, nawet jeśli temperatura ciała utrzymuje się na normalnym poziomie. Wspierani przez finansowany ze środków UE projekt HEAT-SHIELD naukowcy twierdzą, że prawdziwy wpływ długotrwałego wystawienia na słońce na temperaturę i funkcjonowanie ludzkiego mózgu nie został w pełni zbadany. „Bezpośrednie wystawienie nie wpływało na żadną z badanych funkcji, ale długotrwała ekspozycja głowy i szyi przyczyniała się do wzrostu temperatury wewnętrznej ciała o 1 °C, w znacznym stopniu upośledzając funkcje poznawcze i motoryczne”, czytamy w badaniu opisanym na łamach czasopisma „Scientific Reports”. „Co najważniejsze, upośledzenie funkcji odnotowano przy znacznie niższym poziomie hipertermii, niż wykazywały wcześniejsze badania”, napisano w tym samym artykule. Funkcje poznawcze odpowiadają za zbieranie i przetwarzanie przez mózg informacji, które są niezbędne w codziennym życiu. Wyróżniamy wśród nich pamięć, wiedzę, uwagę, rozumowanie, rozwiązywanie problemów i zdolność pojmowania. Hipertermia, nawet łagodna i krótkotrwała, może przyczynić się do upośledzenia funkcji poznawczych, negatywnie wpływając na uwagę, pamięć i przetwarzanie informacji. „Ustalenia te podkreślają wagę uwzględnienia skutków ekspozycji głowy i szyi na promienie słoneczne w badaniach dotyczących wpływu stresu termicznego i skuteczności konkretnych środków ochrony głowy, które mają minimalizować negatywne skutki ekspozycji”.
Wpływ stresu termicznego
Cytowany w komunikacie prasowym opublikowanym przez Uniwersytet Kopenhaski, koordynatora projektu HEAT-SHIELD, profesor Lars Nybo, współautor badania, podkreśla, że „upośledzenie funkcji motorycznych i poznawczych odnotowano już przy temperaturze ciała wynoszącej 38,5 °C, czyli o 1 °C niższej, niż wykazywały wcześniejsze badania, co jest już znaczącą różnicą”. Zdaniem drugiego współautora badania, Andreasa Flourisa, profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie w Tesalii, należy ograniczyć rosnący wraz z globalnym ociepleniem wpływ stresu termicznego na zdrowie i funkcje organizmu. Profesor podkreśla, jak ważne jest, by osoby pracujące lub przebywające codziennie na zewnątrz „chroniły głowę przed promieniami słonecznymi”. Następnie dodaje: „Zdolność do utrzymania koncentracji i sprawności funkcji motoryczno-poznawczych jest oczywiście szczególnie ważna podczas pracy i prowadzenia pojazdu, a ponadto minimalizuje ryzyko popełnienia błędów w trakcie wykonywania innych codziennych czynności”. Na koniec naukowcy sugerują, że w przyszłych badaniach analizujących wpływ pogody lub zmiany klimatu na bezpieczeństwo pracy uwzględnić należy także negatywne skutki promieniowania słonecznego. W ramach badania naukowcy rejestrowali funkcje poznawcze u ośmiu mężczyzn w wieku pomiędzy 27. a 41. rokiem życia, którzy w chwili badania pracowali na komputerze i byli bezpośrednio wystawieni na ciepło generowane przez lampy skierowane na ich głowy i plecy. Realizowany obecnie projekt HEAT-SHIELD (Integrated inter-sector framework to increase the thermal resilience of European workers in the context of global warming) skupia się na negatywnych skutkach stresu termicznego, na który narażeni są pracownicy pięciu sektorów: turystyki, rolnictwa, produkcji, budownictwa i transportu. Brany pod uwagę jest wpływ hipertermii na zdrowie i produktywność. Naukowcy ustalą ponadto, czy ryzyko jej wystąpienia będzie wzrastać wraz z postępowaniem zmiany klimatu. Więcej informacji: strona projektu HEAT-SHIELD
Słowa kluczowe
HEAT-SHIELD, światło słoneczne, funkcje poznawcze, hipertermia, promieniowanie słoneczne