Zrozumieć odpowiedź odpornościową
„Poszerzenie naszej wiedzy na temat funkcjonowania układu odpornościowego pozwoli nam opracować kreatywne strategie terapeutyczne, które będą stanowić odpowiedź na niezaspokojone dotąd potrzeby medyczne”, mówi Nilushi De Silva, stypendystka działania „Maria Skłodowska-Curie” z Instytutu Curie we Francji, główna badaczka z projektu DCBIO. Celem projektu DCBIO było rozpoznanie nowych mechanizmów regulujących układ odpornościowy. Zespół starał się ustalić, czy błona jądrowa, która otacza jądro komórki, odgrywa jakąś rolę w regulacji układu odpornościowego oraz zbadać podział funkcji wśród komórek dendrytycznych. Komórki dendrytyczne mają kluczowe znaczenie dla odpowiedzi odpornościowych przeciwko wirusom u ssaków, działając na granicy swoistej i nieswoistej odpowiedzi odpornościowej. Są to pewnego rodzaju strażnicy, którzy wyszukują atakujące organizm antygeny wirusowe i prezentują je komórkom odpowiedzialnym za ich zniszczenie. Naukowcy już wcześniej zauważyli, że w fizycznie ograniczonych środowiskach w laboratoriach migracja komórek dendrytycznych u niektórych z nich może doprowadzić do rozerwania błony jądrowej. „Byliśmy zaskoczeni tym odkryciem, ponieważ błona jądrowa zdrowych komórek zazwyczaj otwiera się jedynie zaraz przed ich podziałem. Naruszenie błony jądrowej w jakimkolwiek innym przypadku może być wysoce niebezpieczne i prowadzić do uszkodzenia DNA spowodowanego przez wniknięcie enzymów o działaniu przeciwwirusowym lub wywołać niechcianą odpowiedź odpornościową”, wyjaśnia De Silva. Naukowcy z projektu DCBIO chcieli określić skutki rozerwania błony jądrowej in vivo dla układu odpornościowego, które do tej pory nie były znane.
Badanie komórek odpornościowych
Zespół badał wpływ modulacji błony jądrowej na układ odpornościowy, przeprowadzając w tym celu analizy populacji komórek odpornościowych u myszy, wśród których rozpoznano mutanty charakteryzujące się obniżoną ilością komórek odpornościowych w płucach. Fenotyp ten powiązano z uszkodzeniem DNA i patologią płuc. „Uważamy, że ukazuje on także niektóre aspekty naturalnego starzenia się komórek odpornościowych u młodych myszy. Nasze ustalenia mogą pomóc w zrozumieniu mechanizmów naturalnego starzenia się układu odpornościowego”, zauważa De Silva. Immunosenescencja, czyli osłabienie układu odpornościowego, oraz jego starzenie się nie są w pełni poznane, dlatego zrozumienie tych mechanizmów powinno przynieść nowe możliwości w zakresie leczenia. „Uważamy, że nasze badanie może ujawnić ważne markery immunosenescencji, które mogą być wykorzystywane do monitorowania starzenia się układu odpornościowego”, dodaje De Silva.
Osobista droga
De Silva cieszy się, że może przyczynić się do pogłębienia naszego zrozumienia tych fundamentalnych procesów oraz pomóc naukowcom odkryć nowe możliwości w zakresie leczenia. Badaczka wyjaśnia, że kluczowe znaczenie miała dla jej pracy dotacja w ramach programu „Horyzont 2020”. „Bez tego długoterminowego wsparcia nie byłabym w stanie przeprowadzić tak ambitnych badań”, przyznaje De Silva. „Jestem dumna, że mogłam zwiększyć swoje kompetencje naukowe i pracować nad tak zaawansowanymi zagadnieniami. Pamiętam moje pierwsze lekcje biologii w liceum – kariera naukowa była dla mnie wtedy czymś bardzo odległym”. De Silva ma w planach kontynuować badania na temat powiązań pomiędzy ochroną zapewnianą przez błonę jądrową a starzeniem się komórek w płucach.
Słowa kluczowe
DCBIO, komórki dendrytyczne, układ odpornościowy, płuco, immunosenescencja, badania naukowe
