Pomoc ustawodawcom ustalającym regulacje energetyczne w czasach kryzysu pandemii COVID-19
Politycy odpowiedzialni za określanie nowych regulacji energetycznych i klimatycznych muszą brać pod uwagę nowe okoliczności – zagrożenie dla zdrowia publicznego na skalę światową oraz ekonomiczne konsekwencje pandemii COVID-19. Zespół naukowców, korzystający ze wsparcia w ramach finansowanego przez UE projektu INNOPATHS, zaproponował szkieletowy plan działań ustawodawczych związanych z energetyką, które będą mieć zasadniczy wpływ na klimat, a które należy podjąć w najbliższej, nieco dalszej i całkiem odległej przyszłości. Zalecenia zostały opublikowane w czasopiśmie „Joule”. „Nasze uwagi mają pomóc ustawodawcom zajmującym się kwestiami energetycznymi w podejmowaniu decyzji w czasach kryzysu. Sugerujemy, by skupiali się oni na przygotowaniu planów nakierowanych na systemy energetyczne niepozostawiające śladu węglowego”. W komunikacie prasowym w serwisie „EurekAlert!” znajdujemy cytat z wypowiedzi głównego autora publikacji, Tobiasa S. Schmidta, pracującego w Szwajcarskim Federalnym Instytucie Technologii (ETH) w Zurychu, jednym z ośrodków partnerskich projektu INNOPATHS: „Opracowaliśmy te uwagi, ponieważ epidemia COVID-19 drastycznie zmienia warunki ekonomiczne towarzyszące przejściu na czystą energię. Ustawodawcy będą musieli w krótkim czasie podjąć kilka zasadniczych decyzji”. Tobias S. Schmidt dodaje: „Mimo że udostępniane dotychczas komentarze czy wpisy na blogach zawierają gotowe listy proponowanych rozporządzeń i technologii wymagających wsparcia, większość z nich nie jest w żaden sposób usystematyzowana”. W artykule opublikowanym w serwisie „Joule” naukowcy sugerują, by nie skupiać się na krótkofalowych, małych »zielonych zwycięstwach«, które mogą spowolnić wprowadzanie znaczących zmian w przyszłości. Parcie do małych »zielonych zwycięstw« w obecnej sytuacji może odwrócić uwagę od działań, które będą miały faktyczny wpływ na przejście energetyczne na dłuższą metę. Jest to szczególnie istotne w przypadku oferowania wsparcia finansowego firmom z sektorów o wysokiej emisji węgla, które borykają się z trudnościami finansowymi”. W tym samym komunikacie w serwisie „EurekAlert!” cytowana jest dalsza wypowiedź prof. Schmidta: „Branże, które działają w wyraźnej sprzeczności z porozumieniem klimatycznym w Paryżu, na przykład związane z eksploatacją piasków roponośnych, nie powinny otrzymywać wsparcia finansowego. Jednocześnie decyzje związane z udzielaniem pomocy muszą zapadać z uwzględnieniem utrzymania usług niezbędnych społeczeństwu i zabezpieczenia miejsc pracy”. Prof. Schmidt przekonuje, że „ustawodawcy powinni rozważyć zwiększenie swojego wpływu na kształtowanie działań przedsiębiorców, tak by kierować ich w stronę realizacji postanowień porozumienia w Paryżu, na przykład przez zabezpieczenie sobie pakietu akcji lub głosu w sprawie przyszłych strategii realizowanych przez przedsiębiorstwa, które otrzymają pomoc”.
Działania krótko- i długoterminowe
W opinii opublikowanej w czasopiśmie badacze wspominają o szybkim i wyraźnie widocznym ograniczeniu emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczenia powietrza „spowodowanym ograniczeniem możliwości podróżowania i czasowym zamknięciem zakładów produkcyjnych”. Jak odnotowano w komunikacie, prof. Schmidt dodaje, że ta tendencja „nie będzie miała znaczącego wpływu na zmianę klimatu. Aby zmniejszyć poziom emisji dwutlenku węgla w sektorze systemów energetycznych i w przemyśle, potrzebne są nam zmiany strukturalne, a to oznacza zwiększenie, a nie ograniczenie inwestycji”. W zamieszczonym komentarzu naukowcy podsumowują, że reakcja na kryzys związany z epidemią COVID-19 powinna w pewnym stopniu uwzględniać „usystematyzowanie wyzwań, które będą się stopniowo pojawiać, i zaoferowanie wskazówek dotyczących najbardziej odpowiednich reakcji na danym etapie”. Badacze proponują kierowanie się następującymi zasadami: „(1) unikanie zbyt gwałtownych reakcji w najbliższej przyszłości. (2) W dalszej – wykorzystanie nowych możliwości wprowadzenia przejścia energetycznego. (3) Opracowanie strategii ustawodawczej, która byłaby odporna na przyszłe zawirowania”. Naukowcy dodają: „O ile obecnie, całkiem słusznie, skupiamy się przede wszystkim na kryzysie zdrowia publicznego i zapobieganiu jego bezpośrednim skutkom, równie ważne jest dostosowanie się do nowych warunków w sposób, który nie będzie zagrażał imperatywowi przejścia na czystą energię”. Zakończenie projektu INNOPATHS (Innovation pathways, strategies and policies for the Low-Carbon Transition in Europe) zostało zaplanowane na listopad 2020 r. Jego celem jest „przygotowanie propozycji strategii zmniejszenia emisji dwutlenku węgla w UE w sposób, który zapewni skuteczne jej wdrożenie, powszechną akceptację dla niej oraz właściwe nią zarządzanie”, jak podaje strona projektu. Więcej informacji: strona projektu INNOPATHS
Słowa kluczowe
INNOPATHS, przejście na czystą energię, COVID-19, klimat, energia, czysta energia, coronavirus
