Sztuczna inteligencja wspiera inteligentnych pracowników przyszłości
Rozwiązania sztucznej inteligencji opracowane w ramach projektu Factory2Fit (Empowering and participatory adaptation of factory automation to fit for workers) zostały zaprojektowane z myślą o zwiększeniu wpływu pracowników na ich pracę oraz umożliwieniu im wzięcia większej odpowiedzialności za własną naukę i rozwój umiejętności. Rozwiązania zostały sprawdzone w środowiskach przemysłowych, a przeprowadzone testy udowodniły pozytywny wpływ sztucznej inteligencji zarówno na wydajność, jak i na dobre samopoczucie pracowników. Od czasu zakończenia projektu, niektóre z tych narzędzi, między innymi system udostępniania wiedzy, zostały wdrożone przez partnerów przemysłowych projektu, natomiast partnerzy w dziedzinie badań poszukują obecnie nowych możliwości zastosowania opracowanych rozwiązań. „Najważniejszym wnioskiem wyciągniętym z projektu jest zasada, że zwiększając automatyzację w fabrykach należy zadbać o to, by technologie były bezproblemowo i płynnie zintegrowane z wiedzą pracowników”, twierdzi Eija Kaasinen, koordynatorka projektu reprezentująca fińską firmę VTT. „Akceptacja użytkowników oraz powszechne przyjęcie rozwiązania wymagają wzięcia pod uwagę indywidualnych cech, umiejętności i preferencji pracowników”.
Rozwiązania zorientowane na pracowników
Inteligentne fabryki wykorzystują TIK do planowania, monitorowania i kontrolowania procesów produkcyjnych, co pozwala im na zwiększanie sprawności i wydajności, realizację indywidualnych wymagań klientów i oferowanie pracownikom możliwości realizacji zadań wymagających szerszego zakresu umiejętności. Biorąc pod uwagę nieustannie rosnące obawy dotyczące wpływu automatyzacji miejsc pracy, kluczowe w tej kwestii staje się kładzenie nacisku przede wszystkim na rozwiązania zorientowane na pracowników. W związku z tym coraz częściej powszechnie uznaje się, ze technologia nie powinna być postrzegana jako zagrożenie, lecz przede wszystkim jako środek umożliwiający zmianę miejsc pracy i lepsze wykorzystanie umiejętności pracowników. Na tym założeniu opierała się także koncepcja projektu Factory2Fit. „Naszym celem było przeprowadzenie badań pilotażowych rozwiązań na potrzeby fabryk zorientowanych na pracowników, usprawnienie przepływu pracy oraz zwiększanie zaangażowania zespołów”, wyjaśnia Kaasinen. „Twórcy każdego inteligentnego rozwiązania na potrzeby fabryk i zakładów produkcyjnych powinni zdawać sobie sprawę, że technologia sama w sobie nie jest inteligentna – inteligencja bierze się z połączenia zaawansowanej technologii i wiedzy praktycznej pracowników”. Projekt Factory2Fit rozpoczął się od obserwacji oraz rozmów z pracownikami i ekspertami sektora przemysłu, co pozwoliło na dogłębne zrozumienie ich potrzeb i oczekiwań. Pracownicy uczestniczących w projekcie przedsiębiorstw pilotażowych wzięli w tym celu udział w licznych działaniach dotyczących projektowania oraz oceny rozwiązań. Następnie partnerzy skupieni wokół projektu opracowali narzędzia, których celem było wsparcie pracowników w wykorzystaniu pełni ich potencjału w miejscu pracy.
Inteligentne narzędzia dla wykwalifikowanych pracowników
Najlepsze spośród opracowanych narzędzi obejmują inteligentny system podziału zadań, który stanowi część bardziej rozległego systemu wspomagania decyzji, usprawniającego proces przydziału zadań realizowany przez kierowników zakładów produkcyjnych. Narzędzie wykorzystuje algorytm ewolucyjny, który uwzględnia wiele kryteriów, takich jak umiejętności pracowników, a także ich zdolności oraz preferencje. Projekt obejmuje także tablicę informacji zwrotnych dla pracowników, gdzie mogą otrzymać osobiste informacje zwrotne na temat swoich osiągnięć i samopoczucia. W ramach projektu powstał także szereg rozwiązań opracowanych z myślą o zwiększeniu wpływu pracowników na ich własną pracę. Wśród nich znalazła się między innymi wirtualna fabryka, która pozwoliła na testowanie i dopracowywanie pomysłów w ramach wspólnych sesji projektowych z udziałem pracowników i innych członków grup pracowniczych. Do dzielenia się wiedzą zachęcają z kolei nowatorskie modele grywalizacji. Opracowane narzędzia mogą znaleźć zastosowanie w wielu środowiskach przemysłowych i zakładach pracy. „Wszystkie rozwiązania, które pozwalają na zwiększenie zaangażowania pracowników, a także wspieranie dzielenia się wiedzą, szkoleń i partycypacyjnych rozwiązań projektowych, zostały przetestowane we współpracy z partnerami przemysłowymi projektu – firmami Continental (przemianowaną na CPT Group GmbH), Prima Power oraz UTRC”, dodaje Kaasinen. „Badania pilotażowe okazały się sukcesem, a 93 % wszystkich użytkowników poparło wdrożenie tych rozwiązań. To pokazuje nam, że pracownicy są gotowi na przyjęcie bardziej aktywnej roli w swoich miejscach pracy. Zaangażowane grupy pracowników są elastyczne i gotowe na zmiany. Dzieje się tak dlatego, że pracownicy czują się odpowiedzialni nie tylko za swoją codzienną pracę i wyniki, lecz również za przyszłość przedsiębiorstwa. Kiedy pracownicy mają wpływ na swoją pracę, zaczyna ona sprawiać wrażenie ważniejszej i bardziej sensownej”.
Słowa kluczowe
Factory2Fit, SI, sztuczna inteligencja, fabryki, zakłady produkcyjne, inteligentne, algorytmy, pracownicy, technologia