Budowa energooszczędnych, niskoemisyjnych statków przyszłości
90 % globalnego handlu opiera się na transporcie żeglugowym, dlatego istnieje pilna potrzeba obniżenia poziomu emisji wytwarzanych przez światowe floty. Jednym sposobem na podniesienie wydajności i ograniczenie poziomu zanieczyszczeń wytwarzanych zarówno przez nowe, jak i już istniejące jednostki pływające jest opracowanie rozwiązań, które będą prawie gotowe do wprowadzenia na rynek. Finansowany przez UE projekt LeanShips (Low Energy And Near to zero emissions Ships) zgromadził dostawców, projektantów i budowniczych statków, instytuty badawcze oraz użytkowników końcowych wykorzystujących jednostki pływające i z powodzeniem ulepszył szereg niskoemisyjnych, energooszczędnych technologii, przekuwając wyniki projektów badawczych w rzeczywiste, gotowe do wprowadzenia na rynek innowacje. „Projekt LeanShips dał nam sposobność wprowadzenia wcześniejszych wyników badań na rynek i wykazania, że technologie te rzeczywiście można wykorzystać”, mówi Pieter Huyskens, koordynator projektu oraz kierownik działu badań i rozwoju w firmie Damen Shipyards Group, będącej wiodącym partnerem projektu. „Co najważniejsze, udało nam się wykazać, w jaki sposób technologie te mogą ograniczyć ślad środowiskowy przemysłu żeglugowego, a w rezultacie pomóc stworzyć lepsze statki i lepszy świat”.
Wykazanie gotowości rynkowej
Przy pomocy siedmiu prezentowanych rozwiązań badacze projektu LeanShips wykazali, w jaki sposób technologie i idee opracowane w ramach wcześniejszych projektów badawczych, takich jak BESST, JOULES i GRIP mogą zostać wykorzystane do zaspokojenia faktycznych potrzeb użytkowników. „To wspaniałe uczucie móc obserwować, jak każde z tych rozwiązań czerpie z doświadczeń wcześniejszych projektów, z których każdy zostaje wzbogacony o nowych partnerów, wnoszących ze sobą wiedzę fachową z nowych obszarów”, wyjaśnia Huyskens. Pomysł prezentacji projektu zakładał wykazanie związku między ekologicznymi technologiami opracowanymi w ramach poprzednich projektów, a ich wielkoskalowym potencjałem rynkowym. „Każde z prezentowanych rozwiązań projektu LeanShips miało na celu udowodnienie niezawodności danej technologii, jej skuteczności w osiąganiu celów energetycznych i związanych z emisją, a także pokazanie korzyści gospodarczych, które można osiągnąć, wdrażając takie technologie”, mówi Huyskens. Prezentowane rozwiązania obejmowały m.in. wykorzystanie metanolu jako alternatywnego paliwa, rozszerzenie wykorzystania urządzeń oszczędzających energię na statki wykorzystujące śruby napędowe o skoku nastawnym, a także przyjęcie holistycznego podejścia do ograniczenia emisji wytwarzanych przez statki pasażerskie. Szczególnie interesujący był projekt uniwersalnego, energooszczędnego holownika o dużej mocy. Dzięki nowemu kształtowi kadłuba łódź ta wyróżnia się szybszą manewrowością, co jest umiejętnością niezbędną podczas pracy w coraz bardziej zatłoczonych portach Europy. „Do naszych portów wpływają coraz większe jednostki, dlatego holowniki muszą mieć większą moc i lepszą manewrowość w ograniczonej przestrzeni”, mówi Robert van Koperen, inżynier mechaniki w firmie Damen Shipyards Gorinchem. „Nowy kształt kadłuba pozwala nam lepiej dostosować się do wymagań dzisiejszych portów”.
Wyzwania i osiągnięcia
Badaczom projektu nie zawsze wszystko gładko szło. Wiele prezentowanych rozwiązań bliskich jest wprowadzenia na rynek, dlatego były bardzo podatne na zmiany rynkowe. Na przykład, gdy w połowie projektu nadszedł kryzys sektora ropy i gazu, który miał znaczący wpływ na analizę biznesową wykorzystania gazu ziemnego jako paliwa żeglugowego, badacze musieli odpowiednio na to zareagować. Zważywszy na to, Huyskens ma powody do dumy, jeśli chodzi o osiągnięcia projektu: „Dzięki zróżnicowanemu, multidyscyplinarnemu konsorcjum mogliśmy udowodnić potencjał wielu innowacyjnych, ekologicznych technologii, pokazując tym samym, co może osiągnąć Europa, jeśli wszyscy będziemy współpracować”.
Słowa kluczowe
LeanShips, statki, żegluga, niskoemisyjne, energooszczędne, Damen Shipyards Group, BESST, JOULES, GRIP, ekologiczna technologia
