Uzupełnianie luk badawczych w odniesieniu do granic państwa i granic rejonów współczesnej Syrii
Jeśli chodzi o badania granic dostępna literatura, przede wszystkim monodyscyplinarna, jest bardzo uboga. W ujęciu globalnym ta dziedzina badań jest bardzo słaba pod względem wiedzy teoretycznej oraz w związku z wykorzystaniem przestarzałych metod i technik badawczych. Granice Syrii nie są w tym przypadku wyjątkiem. Jak wyjaśnia koordynator projektu SYRIANBORDERS, dr Matthieu Cimino: „Ustaliłem, że nie przeprowadzono absolutnie żadnych badań nad historią granic Syrii. Ona po prostu nie istnieje”. Jest to bardzo martwiące, zwłaszcza w odniesieniu do kraju, gdzie kluczowymi problemami są granice państwa i rejonów, a który po 2011 r. przeszedł rewolucję syryjską, wojnę domową oraz wojnę, która po niej nastąpiła. Dr Cimino dodaje: „W kontekście Syrii ważne jest zrozumienie w jaki sposób różne podmioty niepaństwowe postrzegają granice tego kraju, jakie mają teraz znaczenie i jakim zmianom podlegały w czasie”. Dr Cimino podkreśla, że badania w tej dziedzinie są niezwykle istotne, ponieważ „granice państwa i rejonów są okrywą kraju, która wiąże się z ważną symboliką”. Projekt SYRIANBORDERS miał dwa zasadnicze cele: pierwszym było wniesienie wkładu w historię współczesnej Syrii dzięki analizie tego kraju w odniesieniu do jego granic, a drugim – stworzenie monografii obejmującej zmiany, które zaszły po 2011 r. Ostatecznie wyniki projektu powinny dostarczyć badaczom, politykom, urzędnikom służby cywilnej oraz obywatelom wiedzy potrzebnej dla zrozumienia zmian, do jakich doszło po 2011 r. na Bliskim Wschodzie, a także ich potencjalnego wpływu na Europę. Wyciągnięte wnioski „Pierwszą rzeczą, z której zdaliśmy sobie sprawę, był sposób, w jaki granice w post-kolonialnej Syrii w latach 20-tych XX w. zostały głęboko zinternalizowane przez podmioty syryjskie”, wyjaśnia dr Cimino. Symbolicznie, w jaźni Syryjczyków, tworzących opozycję i rząd syryjski, pojęcie granic Syrii, jakie znamy obecnie, było zinternalizowane. „Ale jednocześnie, wraz z pojawieniem się podmiotów niepaństwowych, takich jak Kurdowie, idea granic Syrii stała się czymś zupełnie odwrotnym”, dodaje koordynator. Na przykład, przez ostatnich kilka miesięcy dr Cimino pracował nad podręcznikami geografii i historii, które zostały stworzone, rozpowszechnione i wdrożone do programów nauczania zarówno przez Kurdów, jak i Państwo Islamskie. Jak tłumaczy: „Ciekawie było zobaczyć, jak różnie postrzegają to, co powinno być terytorium Syrii”. Kolejne kroki „Po pierwsze, jesteśmy obecnie w trakcie publikacji książek po międzynarodowej konferencji, którą zorganizowaliśmy w listopadzie 2017 r., pt. »Exploring Syria’s Borders and Boundaries«”, mówi dr Cimino, dodając: „7 kwietnia podpisałem kontrakt z dużym, amerykańskim wydawnictwem Palgrave Macmillan”. Wydawnictwo czeka obecnie na artykuły do książki pt. „Syria: Borders, boundaries, and the state”, która ma zostać opublikowana w listopadzie 2019 r. Po drugie, w odniesieniu do aspektu akademickiego, „skoncentruję się na zrozumieniu ideologii nacjonalistycznej i podmiotach niepaństwowych, przyglądając się ich podręcznikom i sprawdzając w jaki sposób nauczają historii i geografii”, mówi dr Cimino. Na zakończenie dr Cimino podkreśla, jak bardzo pomogło mu wsparcie programu „Maria Skłodowska-Curie”: „Dzięki programowi mogłem wykonać prace terenowe i napisać książkę, co z pewnością pomogło mi odmienić moją karierę naukową”.
Słowa kluczowe
SYRIANBORDERS, granice Syrii, podmioty niepaństwowe, granice syryjskie, po 2011 r., współczesna Syria, post-kolonialne
