Aplikacja mobilna, która ratuje życie: zdalne monitorowanie objawów u pacjentów z nowotworami
Pierwsza myśl, jaka najczęściej przychodzi do głowy pacjentom, którzy mają w perspektywie leczenie chemioterapeutyczne dotyczy potencjalnych działań niepożądanych i sposobów radzenia sobie z nimi. Choć pracownicy służby zdrowia podczas leczenia zawsze robią, co mogą, kontrola, jaką mają, ograniczona jest głównie do środowiska klinicznego. Po wyjściu do domu pacjenci muszą sobie radzić z działaniami niepożądanymi na własną rękę. „Osoby chorujące na nowotwory to najczęściej pacjenci ambulatoryjni. Brak bezpośredniego nadzoru pracowników służby zdrowia w ich domach może się wiązać z gorszym radzeniem sobie z objawami, gdyż pacjenci często nie zgłaszają lekarzom na czas swoich objawów. Może je to nasilać do tego stopnia, że konieczna staje się hospitalizacja”, wyjaśnia Roma Maguire, profesor cyfrowej opieki zdrowotnej na Uniwersytecie w Strathclyde. Jako koordynatorka projektu eSMART (Randomised controlled trial to evaluate electronic Symptom Management using the Advanced Symptom Management System (ASyMS) Remote Technology for patients with cancers) prof. Maguire jest przekonana, że technologia mobilna może poprawić jakość opieki zdrowotnej pacjentów chorych na nowotwory. We współpracy z 13 ośrodkami leczenia nowotworów z pięciu krajów UE poświęciła ona pięć ostatnich lat na opracowanie i przetestowanie systemu ASyMS, który potrafi zdalnie monitorować wynikające z chemioterapii działania niepożądanie i pomaga je łagodzić.
Konsekwentne przestrzeganie czynności rutynowych
Zespół projektu zrekrutował ponad 800 pacjentów cierpiących na nowotwory hematologiczne, raka piersi lub raka jelita grubego, którzy otrzymali co najmniej cztery cykle chemioterapii. Po odesłaniu do domu, mieli oni codziennie powtarzać te same czynności: uzupełniać kwestionariusz objawów na swoim telefonie komórkowym i zanotować swoją temperaturę ciała. „W sercu serwera systemowego znajduje się oparty na sprawdzonych danych algorytm. Dokonuje on przeglądu sprawozdań pacjenta i jeśli dostrzeże jakieś niepokojące objawy, w rzeczywistym czasie przesyła lekarzowi lub pielęgniarce sygnał alarmowy. Po kilku minutach od uzupełnienia kwestionariusza personel kliniczny otrzymuje powiadomienie o objawach wymagających dalszej oceny i łagodzenia”, mówi prof. Maguire. „Poza tym system dostarcza pacjentom oparte na sprawdzonych danych porady dotyczące opieki we własnym zakresie i sposobów łagodzenia przykrych dolegliwości”. Po wypełnieniu kwestionariusza przez pacjenta personel medyczny w ciągu kilku minut otrzymuje stosowne powiadomienie. Zielony sygnał alarmowy oznacza, że pacjent może łagodzić objawy we własnym zakresie, pozostając w domu, a interwencja kliniczna nie jest konieczna. Jeśli objawy zaczną mieć charakter problematyczny, sygnał alarmowy zmienia kolor na pomarańczowy, co oznacza, że pacjenta w ciągu 8 godzin powinien obejrzeć lekarz. Natomiast czerwony sygnał alarmowy wysyłany jest w przypadku ostrych lub zagrażających życiu objawów, którymi personel medyczny powinien zająć się pilnie w ciągu kolejnych 30 minut.
Ograniczyć nasilenie objawów
Jak wyjaśnia prof. Maguire, głównym celem projektu eSMART była ocena, czy system ASyMS ogranicza problemy związane z występowaniem różnych objawów u osób otrzymujących chemioterapię: „Jesteśmy też zainteresowani określeniem, czy system pomaga łagodzić niepokój pacjentów, zmniejsza potrzebę opieki pielęgnacyjnej, podnosi jakość życia i umożliwia większe zaangażowanie pacjentów w łagodzenie przykrych objawów we własnym zakresie. Ostatecznie chcemy też określić, czy system jest opłacalny”. Ocena systemu, którego zadaniem jest pomiar zmian w wynikach leczenia pacjentów za pomocą szeregu raportowanych przez pacjentów mierników zwalidowanych w ramach innych badań na osobach chorych na nowotwory, jest obecnie w finalnym stadium. Po publikacji wyników zespół skoncentruje się na zapewnieniu możliwości wykorzystania systemu w rzeczywistych warunkach opieki klinicznej. Planowane jest dodanie bardziej zaawansowanych funkcji poprzez zastosowanie sztucznej inteligencji. Prowadzone są także badania nad możliwością rozszerzenia aplikacji na osoby, które pokonały raka.
Słowa kluczowe
eSMART, nowotwór, monitoring, działania niepożądane