Lepsze wykorzystywanie wód gruntowych
Do roku 2050 około 4 miliardów ludzi mieszkać będzie w krajach borykających się z niedoborem wody. Pilnie potrzebne są innowacyjne techniki, aby wycisnąć każdą kroplę z dostępnych zasobów, a zespół europejskich naukowców jest przekonany, że dysponuje już pewnymi rozwiązaniami. W wielu krajach europejskich wodę pitną pozyskuje się z wód gruntowych - dotyczy to ponad 80% wody wodociągowej w Austrii, Danii, Islandii, Szwajcarii i we Włoszech. Tradycyjnie woda jest pompowana i filtrowana, aby usunąć żelazo, mangan i zanieczyszczenia. Problem pojawia się, kiedy filtry wymagają czyszczenia. Polega ono na płukaniu wodą, w czasie którego utraconych zostaje nawet 10% wody, nadającej się na wodę pitną, gdyż odprowadza się ją po prostu do ścieków - wyjaśnia André Reigersman, koordynator dofinansowanego ze środków unijnych projektu IWEC (Zwiększanie wodooszczędności za pomocą technologii membran ceramicznych) i dyrektor wykonawczy holenderskiego przedsiębiorstwa RWB Water Services. Wykonalność wprowadzenia membran ceramicznych do procesu ma zostać wykazana w ramach projektu IWEC w zakładzie demonstracyjnym w Holandii. "Zastosowanie membran pozwoliłoby zaoszczędzić rocznie dwa kilometry kwadratowe wody, co odpowiada łącznemu spożyciu wody pitnej w Holandii i Szwecji" - zauważa Reigersman. Przeanalizowano różne alternatywne wersje membran. Wersje z tworzywa sztucznego w połączeniu z wytwarzaniem ciśnienia lub zasysaniem niekoniecznie usuwają wszystkie szkodliwe bakterie, są podatne na rozerwanie i stosunkowo kosztowne w produkcji. Kiedy w RWB Water Services stwierdzono, że sposobem na postęp są membrany ceramiczne, przedsiębiorstwo przystąpiło w 2009 r. do ich testowania. Realizacja projektu IWEC, nad którym pracuje również holenderskie przedsiębiorstwo wodociągowe i polskie przedsiębiorstwo produkcyjne, rozpoczęła się trzy lata temu. Produkcja membran w Polsce zapewnia utrzymanie kosztów na niskim poziomie. "Musimy być innowacyjni, a nasze rozwiązanie nie będzie innowacyjne, jeżeli będzie droższe" - wyjaśnia Reigersman. Obok korzyści finansowych i zdrowotnych, membrany ceramiczne zapewniają żywotność 15-20 lat, a tradycyjne filtry średnio 5 lat. Po zakończeniu pracy filtracyjnej, membrany nadają się do recyklingu na przykład do produkcji dachówek. Zespół przestudiuje dokładniej reutylizację membran - kluczowego elementu IWEC - przed zakończeniem projektu. Dotychczas największą przeszkodą były raczej bariery rynkowe niż wyzwania technologiczne. W Holandii wprowadzono podatek od wód gruntowych, który został jednak ostatnio zniesiony. Państwa unijne również nie wprowadziły jeszcze wspólnego ustawodawstwa w zakresie reutylizacji wody i metod jej badania. Niemniej zespół IWEC zachowuje duży optymizm. "Początek był trudniejszy niż się spodziewaliśmy, ale wydaje się, że odnieśliśmy pewien sukces w usuwaniu barier rynkowych" - oświadczył Reigersman. Zakładając powodzenie demonstracji, Reigersman ma nadzieję, że membrany ceramiczne staną się standardowym rozwiązaniem do reutylizacji wody w Holandii i wówczas skieruje swoją uwagę gdzie indziej. Europa Południowa nie jest brana pod uwagę, gdyż straty wody w czasie jej dystrybucji już są bardzo wysokie i w niektórych przypadkach sięgają 10-30%. "Nie ma sensu inwestować w coś, aby zaoszczędzić 5%, kiedy gdzie indziej straty są tak wysokie" - wyjaśnia Reigersman. Niemniej inne kraje z pewnością już niedługo usłyszą o dorobku projektu IWEC. Zespół już przygląda się rynkowi niemieckiemu i opracował listę obejmującą kilka krajów. Plan jest taki, aby zacząć od krajów, w których woda pitna jest nadal droga, jak w Danii. Projekt IWEC otrzymał ponad 847.000 EUR dofinansowania ze środków unijnych z budżetu programu Ekoinnowacje. Prace nad nim mają się zakończyć w czerwcu 2015 r.Więcej informacji: IWEC http://www.iwec-water-reuse.eu/index.htm Karta informacji o projekcie:
Kraje
Niderlandy, Polska