Nowoczesne ekosystemy odczuwają skutek dawnych zmian klimatu
Zwierzęta na Ziemi migrują, aby zapewnić sobie przetrwanie w odpowiednich warunkach. Staje się to szczególnie widoczne, kiedy cykle klimatyczne zmieniają się z ciepłego na zimny i odwrotnie. Naukowcy z Danii i Wlk. Brytanii rzucili teraz nowe światło na tempo, w jakim gatunki musiały migrować w przeszłości, aby nadążyć za zmieniającym się klimatem. Odkrycia, zaprezentowane w czasopiśmie Science, pokazują jak gatunki o niewielkim zasięgu - tworzące znaczną część bioróżnorodności planety - znalazły niszę na obszarach, gdzie migracja nie była intensywna. Naukowcy z Uniwersytetu w Aarhus w Danii oraz z uniwersytetów w Cambridge, Wschodniej Anglii i Exeter w Wlk. Brytanii twierdzą, że zmiany klimatu wywołane przez działalność człowieka zwiększą w sposób znaczący wymagane tempo migracji w wielu z tych lokalizacji, zagrażając jedynej w swoim rodzaju faunie planety. Zdaniem naukowców maksimum ostatniego zlodowacenia - okres w historii klimatu Ziemi, kiedy pokrywy lodowe miały maksymalny zasięg (od 26.500 do 19.500 lat temu) - było znacznie zimniejsze, zmuszając wiele gatunków do o wiele częstszej zmiany miejsca niż robią to dzisiejsze zwierzęta. Wskazują, że gatunki północno-europejskie są w większości stosunkowo niedawnymi przybyszami ze schronień w Europie Południowej. Wspólnie z informatykami z Center for Massive Data Algorithmics (MADALGO) w Aarhus, ekologowie z duńskich i brytyjskich uczelni zbadali tempo, w jakim gatunki przemieszczają się po świecie oraz sposób, w jaki migrowały, aby nadążyć za tą ogromną, historyczną zmianą klimatu. Prace pomogły w wyjaśnieniu, czy istnieją różnice w nowoczesnych społecznościach między obszarami o lokalnym oraz wysokim, wymaganym tempie migracji. Zespół ustalił wymagane tempo migracji na podstawie pomiaru szybkości przesuwania się warunków klimatycznych po powierzchni planety. Tempo zmiany temperatury w czasie oraz lokalna topografia wpływają na tę prędkość. Naukowcy odkryli na przykład, że przy stromej topografii, przemieszczanie się na niewielkich odległościach przynosi duże zmiany w temperaturze, co z kolei wywołuje niewielkie prędkości zmiany klimatu. Brak szybkiej migracji gatunku, aby nadążyć za prędkością zmian klimatu może doprowadzić do zmniejszenia jego zasięgu, a to z kolei do wymarcia. Prawdopodobieństwo takiego scenariusza jest wysokie, kiedy prędkość zmian klimatu jest relatywnie duża w stosunku do zdolności rozprzestrzeniania się gatunku. Zespół zmapował wzorce różnorodności gatunków o małym zasięgu wśród wszystkich płazów lądowych, ssaków i ptaków, aby przetestować tę teorię. Naukowcy odkryli, że duże skupiska gatunków o niewielkim zasięgu pojawiły się tam, gdzie prędkości były niskie (np. Andy w Ameryce Południowej), podczas gdy występowały one rzadko na obszarach o dużych prędkościach (np. Europa Północna). Prędkość miała najsilniejszy wpływ na gatunki słabo rozprzestrzeniające się (np. płazy), a najsłabszy na najlepiej rozprzestrzeniające się (np. ptaki). Jeżeli chodzi o ssaki, to nietoperze wykazały wzorce podobne do ptaków, a nielotne ssaki do płazów. W toku badań odkryto zatem powiązanie między wymaganą prędkością migracji, zdolnością reaktywną gatunku do rozprzestrzeniania się i prawdopodobieństwem wymarcia gatunku z powodu zmian klimatu. Zdaniem naukowców wyniki dostarczają dowodu na to, że wcześniejsze zmiany klimatu regionalnego wchodzą w interakcje z lokalną topografią i zdolnościami gatunków do rozprzestrzeniania się wraz z długofalowymi, istotnymi konsekwencjami dla globalnego rozlokowania bioróżnorodności. Zmiany klimatu wywołane działalnością człowieka zwiększają prędkość zmian klimatu - twierdzą naukowcy. Na świecie występuje wiele regionów, takich jak dorzecze Amazonki oraz lokalizacje w Afryce, gdzie prędkości są tradycyjnie stosunkowo niskie, niemniej prawdopodobnie wzrosną około 2080 r. Na tych obszarach występuje większość gatunków o małym zasięgu i prawdopodobnie znajdą się one w szczególnym zagrożeniu wraz ze wzrostem prędkości w ciągu najbliższych mniej więcej 70 lat.Więcej informacji: Uniwersytet w Aarhus: http://www.au.dk/en/ Science: http://www.sciencemag.org/
Kraje
Dania, Zjednoczone Królestwo