Przedsiębiorstwa notują spadek wydatków na działania badawczo-rozwojowe rzędu 2,6%
Według nowego zestawienia danych dotyczących inwestycji w badania i rozwój ("EU Industrial R&D Investment Scoreboard") przedsiębiorstwa z UE ograniczyły w 2009 r. swoje inwestycje badawczo-rozwojowe o 2,6%. Spadek wartości inwestycji w tym obszarze wystąpił po raz pierwszy od wielu lat. Należy jednak zauważyć, że sprzedaż oraz zyski spadły odpowiednio o 10% i 21% oraz że decyzje inwestycyjne w zakresie badań i rozwoju na 2009 r. zostały podjęte pod koniec roku 2008 w szczytowej fazie kryzysu finansowego. W takich okolicznościach tak niski spadek inwestycji w badania i rozwój pokazuje znaczenie tej dziedziny dla przedsiębiorstw. Zestawianie "Industrial R&D Investment Scoreboard", publikowane przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej, obejmuje informacje na temat inwestycji w badania i rozwój realizowanych przez 1400 największych na świecie przedsiębiorstw. Według raportu z 2010 r. firmy na całym świecie tną wydatki na badania i rozwój przeciętnie o 1,9%, czyli mniej niż w UE. Analiza danych liczbowych w poszczególnych regionach pokazuje, że firmy w Stanach Zjednoczonych ograniczyły inwestycje badawczo-rozwojowe o ponad 5%, natomiast przedsiębiorstwa azjatyckie zwiększyły swoje wydatki w tym obszarze. Raport ukazuje także znaczne różnice między sektorami. Na przykład sektor farmaceutyczny umocnił swoją pozycję jako wiodący inwestor w badania i rozwój, zwiększając wydatki na ten cel o 5,3%. Innym sektorem, w którym odnotowano wzrost wydatków na badania i rozwój, jest sektor alternatywnych źródeł energii, w którym wartość inwestycji wzrosła o 28,7%. Sektorami, w które kryzys finansowy uderzył szczególnie mocno, były branże motoryzacyjne i części, notujące spadek inwestycji w badania i rozwój o 11,6%. Spadki wydatków w tej dziedzinie zauważalne były także w sektorach technologicznym, sprzętu i wyposażenia (spadek o 6,4%). W Europie różnice między poszczególnymi krajami w dużym stopniu odzwierciedlają rozmieszczenie różnych sektorów w regionie. Według raportu "za znaczną część spadku w zakresie badań i rozwoju w firmach niemieckich i francuskich odpowiadały sektory motoryzacji i części, w których inwestycje badawczo-rozwojowe spadły odpowiednio o 7,4% oraz 14,1%". "W Wielkiej Brytanii ograniczenie wydatków na ten cel wyniosło zaledwie 0,6%, co wynika po części z niewielkiego rozmiaru sektora motoryzacyjnego w tym kraju". W krajach cieszących się opinią innowacyjnych, takich jak Szwecja i Finlandia, odnotowano spadek rzędu 6%. Wartość taka wynika z poziomu rozwinięcia sektora sprzętu informatycznego, który boleśnie odczuł skutki kryzysu. Przykładem kraju, w którym nastąpił wzrost o imponujące 15,4%, jest Hiszpania, gdzie niektóre duże przedsiębiorstwa znacząco zwiększyły wydatki na badania i rozwój, np. Telef¢nica (16%) i Acciona (29%). Drugi rok z rzędu japoński producent samochodów, Toyota, znalazł się na szczycie listy największych na świecie inwestorów w badania i rozwój, przeznaczając na ten cel 6,8 mld euro. Największym europejskim inwestorem w tym zakresie, a czwartym na świecie, jest firma Volkswagen z budżetem 5,8 mld euro. W pierwszej dziesiątce rankingu znajdują się jeszcze 2 inne europejskie firmy - Nokia (Finlandia), sklasyfikowana na pozycji 7, oraz Sanofi-Aventis (Francja), zajmująca miejsce 9. Komentując nowy raport, Máire Geoghegan-Quinn, Komisarz ds. Badań Naukowych i Innowacji, powiedziała: "Fakt, że duże europejskie firmy w znacznym stopniu utrzymały poziom inwestycji w badania i rozwój świadczy o tym, że traktują one ten obszar jako sposób na wyjście z kryzysu w lepszej formie. Jednak widoczna dysproporcja w zestawieniu z największymi firmami amerykańskimi w dziedzinach, takich jak oprogramowanie i biotechnologia, oraz utrzymujący się gwałtowny wzrost w firmach azjatyckich podkreślają potrzebę innowacji, przed jaką stoi Europa. Pilnie potrzebne jest poparcie głów państw i szefów rządów na grudniowej Radzie Europejskiej na rzecz propozycji Unii Innowacji, ogłoszonych przez Antonia Tajani i przeze mnie 6 października".