Innowacyjne wyniki projektu MONIQA w dziedzinie jakości i bezpieczeństwa żywności
Na ile zdrowa jest żywność, którą spożywamy? Podczas gdy wiele osób nie znałoby odpowiedzi na to pytanie, to finansowany ze środków unijnych projekt MONIQA (Monitoring i kontrola jakości w całym, spożywczym łańcuchu dostawczym) udzielił na nie odpowiedzi dzięki opracowaniu wiarygodnych narzędzi i metod oceny spożywanej przez nas żywności. Projekt dofinansowany na kwotę ponad 12 mln EUR z tematu "Jakość i bezpieczeństwo żywności" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE, oferuje bazę danych dotyczącą zagadnień związanych z jakością i bezpieczeństwem żywności oraz narzędzia analityczne w zakresie produkcji żywności i łańcucha dostaw. Konsorcjum MONIQA, które tworzą 33 organizacje z Europy i spoza kontynentu, koncentruje się na harmonizacji na skalę światową strategii monitorowania i kontrolowania jakości oraz bezpieczeństwa żywności. Dzięki tej nowoczesnej bazie danych użytkownicy uzyskują dostęp do informacji o ograniczeniach ustawodawczych oraz do odpowiednich metod przeprowadzania analiz i pobierania próbek. Partnerzy projektu MONIQA twierdzą, że jednym z podstawowych elementów bazy danych jest unijny System Szybkiego Ostrzegania (RASFF), kluczowe narzędzie w dążeniach UE do zapewnienia bezpieczeństwa żywności poprzez umożliwienie szybkiej i jednocześnie efektywnej wymiany informacji między państwami członkowskimi a Komisją Europejską w momencie wykrycia zagrożenia dla zdrowia ludzi w łańcuchu dostaw żywności lub pasz. Baza danych obejmuje wyczerpujące listy zanieczyszczeń i artykułów spożywczych, które w przypadku zanieczyszczenia mogą stworzyć zagrożenie w łańcuchu dostaw żywności. Listy są powiązane ze źródłami danych. Partnerzy wyjaśniają, że dane z RASFF zostały najpierw wykorzystane do ustalenia podstawowej struktury bazy danych, którą następnie uzupełniono o dalsze dane pozyskane w trakcie projektu MONIQA. Wyniki projektu obejmują wykorzystywane obecnie przez partnerów MONIQA metody identyfikacji i kwantyfikacji zagrożeń i/lub zanieczyszczeń, informacje na temat krajowych systemów wytwarzania, przetwarzania i dystrybucji żywności (ang. food regimes) i archiwum raportów, jak również pochodzące z raportów informacje na temat problemów związanych z jakością i bezpieczeństwem żywności. Dzięki partnerom projektu dane RASFF zostały już przekształcone w bazę danych, która jest w 100% przeszukiwalna i relacyjna. Użytkownicy mogą przeszukiwać powiadomienia RASFF według artykułu spożywczego, zanieczyszczenia, kraju pochodzenia i/lub kraju raportującego. Partnerzy stwierdzili, że do ustalenia kategorii zanieczyszczeń w bazie danych wykorzystano duże grupy zanieczyszczeń ujęte w RASFF, podobnie jak grupy w stosunku do których ustawodawstwo unijne wyznacza maksymalne, dopuszczalne poziomy w żywności lub paszach. Lista artykułów spożywczych opierała się najpierw na ustawodawstwie określającym maksymalny poziom pozostałości pestycydów, ale została następnie rozszerzona, aby objąć konkretne owoce i warzywa, co do których istnieją odrębne przepisy nt. zanieczyszczeń lub które regularnie pojawiają się w RASFF. Wreszcie produkty zwierzęce i najważniejsze przepisy w tym zakresie również zostały włączone do bazy. Osoby zainteresowane uzyskaniem dalszych informacji mogą pobrać dokument "Metody MONIQA - baza danych w siedmiu prostych krokach" z witryny projektu. W ramach innych prac - drugiej międzynarodowej konferencji MONIQA, która odbyła się w dniach 8-10 czerwca w Krakowie, Polska - uczestnicy stworzyli interdyscyplinarny pomost między nauką o żywności i odżywianiu a socjoekonomicznymi skutkami zagrożeń żywności. Uczestnicy konferencji położyli nacisk na postępy w standardach bezpieczeństwa żywności, mykotoksyny i fitotoksyny, alergeny w żywności, zanieczyszczenia chemiczne, dodatki do żywności, zanieczyszczenie mikrobiologiczne oraz pojawiające się technologie w zakresie oceny bezpieczeństwa i autentyczności żywności. Rozpoczęty w 2007 r. i zaplanowany do 2012 r. projekt MONIQA, koordynowany przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Nauki i Technologii Zbóż z Austrii, gromadzi kluczowych ekspertów ze świata nauki i przemysłu z Europy, Azji i Oceanii.
Kraje
Austria, Polska