Pradawny robak odkryty w kości wieloryba
Zespół naukowców pod przewodnictwem niemieckim odkrył w szczątkach wieloryba ślady liczącego sobie 30 milionów lat robaka. Żywiący się kośćmi robak o nazwie Osedax został po raz pierwszy opisany przez naukowców zaledwie sześć lat temu. Nowe odkrycie oznacza, że paleontologowie są teraz w stanie określić nieprzeciętny wiek geologiczny robaka. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences. Zespół kierowany przez paleontologa dr Steffena Kiela z Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Christiana Albrechta w Kilonii, Niemcy, dokonał odkrycia w skamielinie żebra wieloryba liczącej 30 milionów lat. We fragmentach kości widać okrągłe, wywiercone otwory o średnicy około 0,5 milimetra. Stwierdzono, że nieżywy wieloryb opadł miliony lat temu na dno morskie, a jego szczątki Osedax wykorzystał jako swoje pożywienie, co jest praktyką kontynuowaną po dziś dzień. Żyjące okazy robaka zostały po raz pierwszy odkryte w 2002 r. przez biologa, Roberta Vrijenhoeka, który poszukiwał małży głębinowych w kanionie Monterey, Kalifornia, USA. Natknął się na rozkładającą się padlinę wieloryba na głębokości około 3.000 metrów i zauważył mnóstwo czerwonych robaków pokrywających ciało. Po konsultacjach z dr Gregiem Rousem, naukowcem z Muzeum Południowej Australii w Australii i dr Shaną Goffredi, wówczas członkiem zespołu dr Vrijenhoeka stwierdzono, że odkryto dwa nowe gatunki robaków. W artykule opublikowanym w 2004 r. naukowcy nazwali robaki Osedax rubiplumus i Osedax frankpressi. Te dwa gatunki pełnią nieco odmienne role - pierwszy kolonizuje padlinę wieloryba na początkowych etapach procesu, a drugi przystępuje do kolonizacji później i żyje dłużej. Po dokonaniu pierwszego odkrycia ujawniono kilka kolejnych gatunków robaka Osedax, w tym nowe gatunki występujące w pobliżu Japonii i Szwecji. W przypadku kilońskiego odkrycia również wezwano dr Rouse'a (jako jednego z pierwszych odkrywców robaka Osedax), aby znalazł dowody na to, że otwory i jamy wywiercone zostały przez żyjące robaki. Niemniej zanim można było cokolwiek ustalić, starożytne kości poddano tomografii komputerowej, aby uzyskać precyzyjne obrazy wywierconych w skamielinie otworów. Wiek skamieliny wieloryba ustalono za pomocą tak zwanych współwystępujących skamielin katalogowych. Ta sama metoda posłużyła do określenia gatunku wieloryba, który był, jak ustalono, przodkiem współczesnych wielorybów fiszbinowych. "Wiek naszej skamieliny pokrywa się z okresem, w którym wieloryby zaczęły zamieszkiwać w otwartym oceanie" - wyjaśnia dr Kiel. Wprawdzie dr Kiel wraz z zespołem zaznacza, że należy bezwzględnie zbadać starsze skamieliny, to odkrycie sugeruje powiązanie ewolucyjne między robakiem Osedax a jego głównym źródłem pożywienia. "Pożywienie jest niezwykłą rzadkością na rozległym, głębokim dnie morskim, a jednoczesne pojawienie się wielorybów i robaków Osedax pokazuje, że nawet twarde kości wieloryba zostały szybko wykorzystane jako źródło pokarmu" - dodaje. Określenie wieku robaka Osedax niekoniecznie oznacza dobre wieści dla paleontologów kręgowców, ponieważ oznacza, że robak żywił się cennym znaleziskiem przez miliony lat. W artykule czytamy: "Osedax niszczył kości przez większą część ewolucyjnej historii wielorybów, a możliwe znaczenie tego "efektu Osedax" w powiązaniu z ilością i jakością ich skamielin dopiero teraz jest dostrzegane." Kości wieloryba zostały odkryte przez dr Jima Goederta w batialnych osadach z wczesnego oligocenu odsłoniętych w stanie Waszyngton, USA. Dr Goedert, dobry kolega dr Kiela, zbiera skamieliny od ponad 30 lat wzdłuż amerykańskiego wybrzeża Pacyfiku, bogatego pod względem geologicznym regionu, gdzie osady ze skamielinami są stale wynoszone w procesach tektonicznych.
Kraje
Niemcy