SYNBIOSIS sprzyja budowaniu europejskich więzi naukowych
Synergie napędzające funkcjonowanie Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) sprzyjają także rozwojowi naukowemu regionów Unii Europejskiej. Do akcji wkracza teraz projekt SYNBIOSIS (Maksymalizacja synergii na rzecz środkowoeuropejskich biotechnologicznych infrastruktur badawczych), w którym współpracują dwa klastry badawcze, jeden z regionu Friuli Venezia Giulia (Włochy) i jeden z Południowej Moravii (Czechy), zajmujące się różnymi obszarami badań, m.in. bioinformatyką, biologią komputerową i biomedycyną. Projekt SYNBIOSIS otrzymał prawie 940.000 EUR z priorytetu "Polityka regionalna" Siódmego Programu Ramowego (7PR) - jako pierwszy projekt koordynowany przez organizację czeską - w celu przygotowania działań transregionalnych, które pozwolą opracować wspólny plan działań w odpowiedzi na zidentyfikowane potrzeby i możliwości, i będzie wspomagać wzrost gospodarczy oparty na badaniach naukowych. Partnerzy projektu SYNBIOSIS stwierdzili, że uwzględnią w planach finansowych i zintegrują z nimi synergie, dobre praktyki, zalecenia ekspertów i dopełniające się elementy. "Szczególna uwaga poświęcona będzie poszukiwaniu uzupełniających się elementów pomiędzy proponowanymi działaniami a programami polityki regionalnej WE, tworzeniu synergii pomiędzy 7PR a funduszami strukturalnymi oraz skutecznemu łączeniu publicznych i prywatnych źródeł finansowania" - informują w swoim oświadczeniu partnerzy. W regionie Friuli Venezia Giulia właśnie kończy się budowa infrastruktury do zaawansowanych badań naukowych, FERMI@Elettra, stanowiącej element mapy drogowej ESFRI (Europejskie Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych), której otwarcie zaplanowano na rok 2011. Infrastruktura znajduje się na terenie Parku Nauki AREA - wiodącego parku nauki i technologii w regionie Friuli Venezia Giulia. Z kolei w Południowej Moravii, Czechy, kładzione są fundamenty pod nową infrastrukturę badawczą CEITES (Środkowoeuropejski Instytut Technologii), ICRC (Międzynarodowe Centrum Badań Klinicznych) oraz kampus Uniwersytetu Masaryka. Większość funduszy na nowe infrastruktury badawcze w Południowej Moravii pochodzić będzie z "Programu operacyjnego badań naukowych i rozwoju na rzecz innowacji" unijnych funduszy strukturalnych, który przyniesie Czechom dotacje w kwocie 63,4 mld CZK (2,4 mld EUR). Integracja infrastruktur badawczych z lokalną gospodarką, odpowiednio włoską i czeską, ma zasadnicze znaczenie. "Ich wykorzystanie musi być skoordynowane i zoptymalizowane pod względem wyników i wydajności, tak aby infrastruktura badawcza przynosiła korzyści lokalnej gospodarce" - jak mówi Zlatuse Novotná z Południowomorawskiego Centrum Innowacji. Przedstawiciele zaznaczyli, że prace przygotowawcze związane z instytutem CEITEC, którego siedziba znajdzie się w Brnie, zostały już ukończone. Przewidują zbudowanie i uruchomienie CEITEC do końca 2010 r. po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń na szczeblu krajowym i unijnym. Rektor Uniwersytetu Masaryka, Petr Fiala, odniósł się do projektu CEITEC w sposób następujący: "Przedkładamy projekt, którego przygotowanie zajęło kilka lat, abyśmy mogli wykorzystać możliwości oferowane przez Brno jako miasto uniwersyteckie w budowaniu znakomitego centrum badawczego dzięki funduszom europejskim. Badania naukowe prowadzone w CEITEC poprawią jakość życia i przyniosą postęp w medycynie." Z kolei rektor Politechniki Brneńskiej, Karel Rais, stwierdził: "Chodzi o to, by zapewnić naszym najlepszym zespołom naukowym najnowsze technologie oraz warunki do pracy na poziomie normalnym dla europejskiego centrum naukowego. Chcemy przenieść badania naukowe w Brnie na nowy poziom." W planach projektowych przewidziano w CEITEC spektrometr do nuklearnego rezonansu magnetycznego (NMR) 1.200 MHz. W swoim oświadczeniu przedstawiciele CEITEC informują, że instalacja, której cena sięga 200 mln CZK (7,7 mln EUR) umożliwi naukowcom badanie makromolekuł w takim samym środowisku, w jakim występują one w żywych organizmach. Jednym z możliwych zastosowań tego urządzenia jest leczenie nowotworów. Instytut wyposażony będzie także w wysokiej rozdzielczości mikroskop elektronowy pozwalający naukowcom analizować niewielkie dawki w wysokiej rozdzielczości i z dużym powiększeniem - jak twierdzą przedstawiciele. "Mikroskop o wartości około 90 mln CZK [3,46 mln EUR] umożliwia powiększenie do 100 nanometrów. Na świecie jest zaledwie kilka takich mikroskopów" - dodają. W ciągu pierwszych 5 lat od otwarcia w instytucie CEITEC ma być zatrudnionych ponad 800 najwybitniejszych naukowców. Dzięki najnowszym instrumentom i technologiom, w jakie wyposażony zostanie instytut, naukowcy będą w stanie osiągać lepsze wyniki w krótszym czasie. Ich prace poświęcone będą między innymi biomateriałom, zautomatyzowanym systemom oraz terapii zdalnej (tj. lepszej funkcjonalności sprzętu rehabilitacyjnego). "Oczekuje się, że namacalne wyniki prac badawczo-rozwojowych pojawią się już w początkowych etapach działalności" - wyjaśnia dyrektor projektu CEITEC, Tomás Hruda. Południowa Moravia, której populacja sięga 1,2 mln, stanowi drugie największe skupisko ośrodków badawczo-rozwojowych (B+R) w Czechach. W sektorze B+R zatrudnionych jest niemal 11.000 osób, z czego 7.000 to naukowcy.
Kraje
Czechy, Włochy