Szybki rozwój gatunków wodorostów morskich w Bałtyku
Wyniki nowych badań przeprowadzonych w Szwecji pokazują, że gatunki wodorostów morskich, odkryte w 2005 r., mogły powstać zaledwie 400 lat temu. Naukowcy z Uniwersytetu w Gothenburgu i Uniwersytetu Sztokholmskiego twierdzą, że gatunki Fucus radicans ewoluowały z przodka morszczynu (Fucus vesiculosus), zamieszkującego Morze Czarne. Ich odkrycia, które pokazują na przykładzie w naturze, jak ewolucja daje początek nowym gatunkom w środowiskach morskich, zostały opublikowane w czasopiśmie BMC Evolutionary Biology. W wyniku przeprowadzonych 4 lata temu szczegółowych badań naukowcy stwierdzili, że Fucus radicans (F. radicans) formował się bardzo szybko - w okresie od niecałych 2.500 lat temu do zaledwie 400 lat temu. Ich odkrycie jest poparciem dla teorii ekstremalnie szybkiego powstawania gatunków. Innymi przykładami tego typu ewolucji są muszki owocowe, łosoś nerka i poliploidalne rośliny hybrydowe. Kolejny ciekawy wniosek z badań mówi, że nowe gatunki mogą powstawać w "stosunkowo młodym i ubogim w gatunki Morzu Bałtyckim" - wyjaśnił autor naczelny, dr Ricardo Pereyra, naukowiec z Wydziału Ekologii Morskiej Uniwersytetu w Gothenburgu. "Pracujemy obecnie nad poznaniem procesu powstawania tych gatunków" - dodaje. Naukowcy wykorzystali markery mikrosatelitarne, aby pokazać powstawanie nowych gatunków. Okazy sympatryczne F. radicans oraz Fucus vesiculosus (F. vesiculosus) wskazują na znaczą izolację reprodukcyjną (tj. kategorię mechanizmów niedopuszczających do wymiany genów między dwiema populacjami lub ich większą liczbą). Zdaniem zespołu, F. radicans powszechnie występujący w Morzu Bałtyckim jest blisko spokrewniony z F. vesiculosus wśród populacji północnoatlantyckich. W przypadku F. radicans również obserwuje się znaczną reprodukcję poprzez klonowanie, którą wywołują prawdopodobnie ekstremalne warunki Morza Bałtyckiego. Zdaniem naukowców ten tryb reprodukcji ułatwił prawdopodobnie szybkie powstanie nowego taksonu (grupy organizmów). "Morze Bałtyckie, obecnie rozległy, polodowcowy brakiczny zbiornik wodny północno-wschodniego Atlantyku, zamieszkiwane jest przez niewielką liczbę gatunków morskich. Gatunki te (wraz z licznymi innymi gatunkami, które już wymarły), dotarły do Morza Bałtyckiego przez Atlantyk we wcześniejszym okresie, w którym panowały bardziej morskie warunki (4.000-8.000 lat temu), a przetrwawszy zmianę 4.000 lat temu istnieją po dziś dzień, kiedy to środowisko o niskim zasoleniu stwarza niezwykły ekosystem morski" - czytamy w raporcie z badań. "Jeden z gatunków, morszczyn (F. vesiculosus), jest szeroko rozpowszechniony w regionach subarktycznych i umiarkowanych północnego Atlantyku, stanowiąc obecnie dominującą i ekologicznie ważną, wieloletnią dużą brunatnicę w Morzu Bałtyckim." Wyniki badań pokazują przykład szybkiej specjacji gatunków w otwartym ekosystemie morskim ubogim w gatunki - powiedzieli naukowcy. "Obserwacje poddają również w wątpliwość domniemanie, że szybka specjacja ma miejsce jedynie w przypadku roślin hybrydowych lub w relatywnie ograniczonych miejscach geograficznych, takich jak jeziora polodowcowe i kraterowe, wyspy oceaniczne czy rzeki" - napisali autorzy. Wyniki również pogłębiają znajomość roli systemów ubogich w gatunki, "gdzie konkurencja jest słaba, a przepływ genów - jak się oczekuje - wysoki; środowisk skrajnie peryferyjnych oraz mieszanych trybów reprodukcji w powstawaniu gatunków".
Kraje
Szwecja