Innowacyjne źródła światła mają przed sobą świetlaną przyszłość
Naukowcy, których prace finansowane są ze środków unijnych, stworzyli organiczne diody emitujące światło (OLED, innowacyjne, jasne źródła światła), które są równie skuteczne jak tradycyjne świetlówki. Naukowcy opisują na łamach czasopisma Nature przyszłość diod OLED jako "świetlaną, nie tylko z powodu dużej siły światła, ale również z powodu wyjątkowej wydajności, która pomoże zmniejszyć nasz ślad węglowy". Źródłem unijnego wsparcia był projekt OLLA (Organiczne diody LED do zastosowań w TIK [Technologie informacyjne i komunikacyjne] i oświetleniu), finansowany z tematu "Technologie społeczeństwa informacyjnego" Szóstego Programu Ramowego (6PR). Diody OLED - półprzewodniki wykonane z warstw materiału organicznego o grubości zaledwie kilku nanometrów - są szeroko zachwalane jako "przyszłe źródło światła". Obok ich potencjału jako wysoce energooszczędne źródło światła, diody OLED mogłyby być również wykorzystywane do celów ekspozycyjnych, umożliwiając użytkownikom na przykład łączenie kolorów i kształtów, aby nadać indywidualny charakter otoczeniu za pomocą światła. Cienkie i elastyczne, diody OLED mogą być również wykorzystywane do produkcji ekranów, które można zwijać. Jednakże, jak dotąd większość energooszczędnych diod OLED opisanych w literaturze naukowej ma skuteczność świetlną rzędu zaledwie 44 lumenów na wat (lm/W), znacznie poniżej zakresu skuteczności świetlnej tradycyjnych świetlówek, który wynosi od 60 lm/W do 70 lm/W. W ramach ostatnich badań naukowcy z Politechniki Drezdeńskiej w Niemczech wyjaśniają, w jaki sposób przekroczyli granicę 60-70 lm/W, osiągając poziom skuteczności świetlnej rzędu 90 lm/W przy światłości 1.000 kandeli na metr kwadratowy. "W przyjętym przez nas podejściu, połączyliśmy innowacyjną, bardzo energooszczędną konstrukcję warstwy emisyjnej z udoskonalonymi koncepcjami rozszczepiania światła, co doprowadziło do tego przełomu" - wyjaśnił Sebastian Reineke z Instytutu Fotofizyki Stosowanej (IAPP) przy Politechnice Drezdeńskiej, jeden z autorów artykułu. "Potencjał tych urządzeń staje się oczywisty, kiedy weźmiemy pod uwagę, że nawet przy bardzo wysokiej jasności rzędu 5.000 kandeli na metr kwadratowy uzyskuje się wydajność energetyczną równą 74 lm/W" - dodał jego kolega, Karl Leo. "Zatem możliwe jest oświetlenie o wysokim natężeniu przy wysokiej skuteczności świetlnej." Naukowcy są przekonani, że dzięki dalszym badaniom będą w stanie opracować białe diody OLED o skuteczności świetlnej przekraczającej 100 lm/W, zmniejszając jednocześnie koszt urządzeń. "Dzięki temu, diody OLED emitujące białe łagodne światło o doskonałej jakości odwzorowania kolorów, mogą stać się preferowanym źródłem światła w przyszłości" - napisali w podsumowaniu. "Uzyskane wyniki są na poziomie B+R [badania i rozwój] i potrzebne są dalsze prace, aby np. osiągnąć akceptowalną rynkowo żywotność" - zauważył Gildas Sorin, dyrektor naczelny Novaled, przedsiębiorstwa przy IAPP. "Jednakże te wartości jasno wskazują na ogromny przełom i kwalifikują diody OLED do głównego nurtu zastosowań w oświetleniu."
Kraje
Niemcy