Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

Article Category

Zawartość zarchiwizowana w dniu 2023-03-06

Article available in the following languages:

Morza i oceany będą pozbawione tlenu, jeśli wykorzystanie paliw kopalnych pozostanie bez kontroli

Naukowcy w Danii pokazali, że jeśli emisje gazów cieplarnianych uwalnianych w trakcie działalności prowadzonej przez człowieka nie zostaną w sposób znaczący ograniczone, duże połacie mórz i oceanów będą pozbawione tlenu i staną się nieprzyjazne dla ryb i skorupiaków. Wyniki ba...

Naukowcy w Danii pokazali, że jeśli emisje gazów cieplarnianych uwalnianych w trakcie działalności prowadzonej przez człowieka nie zostaną w sposób znaczący ograniczone, duże połacie mórz i oceanów będą pozbawione tlenu i staną się nieprzyjazne dla ryb i skorupiaków. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Nature Geoscience. Naukowcy wykorzystali komputerowy model opracowany w Duńskim Centrum Nauk o Ziemi (DCESS), który analizuje globalne zmiany, jakie zajdą w ciągu następnych 100.000 lat. Model DCESS obejmuje moduły odpowiedzialne za atmosferę, morza, osady morskie, biosferę lądową oraz litosferę. Według artykułu, model odtwarza "obserwowane od 1765 r. zmiany kluczowych cech klimatu, w tym ocieplanie się atmosfery i mórz, skład gazów atmosferycznych oraz absorpcję CO2 przez biosferę morską i lądową". Przeprowadzono ocenę dwóch scenariuszy emisji gazów, jakie opracowane zostały przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC): w pierwszym wzrost temperatury jest umiarkowany (3ºC) a w drugim - duży (4,8ºC). W obydwu symulacjach, w górnej 500-metrowej warstwie wód morskich następuje utrata tlenu, głównie w odpowiedzi na ocieplanie się tej warstwy. Ważne jest także to, że cyrkulacja wciągająca natlenione wody powierzchniowe głębiej, osłabła. W scenariuszu zakładającym wysoki poziom emisji przewidziano przede wszystkim "poważne i długoterminowe odtlenienie wód morskich", z czego wynika wyraźnie, że warstwy wód morskich ubogie w tlen, które są bezrybne i nieprzyjazne innym stworzeniom, w obydwu przypadkach powiększą się. "Znaczące, długoterminowe wyczerpanie zapasów tlenu oraz poszerzenie się stref z jego minimalną zawartością, można stwierdzić nawet przy stosunkowo umiarkowanym [...] scenariuszu emisji, zakładającym ciągłą wymianę z wodami morskimi" - czytamy w artykule. "Przewidywane przez nas wyczerpanie zapasów tlenu miałoby daleko idące, negatywne skutki dla środowiska morskiego. Ławice ryb unikałyby niedotlenionych regionów i zwiększyłaby się częstotliwość śmiertelnych przypadków na szelfie i skłonie kontynentalnym." Obserwacje mórz już wskazują że strefy podtlenowe już się poszerzają, wraz z ociepleniem atmosfery i wód. Zgodnie z tymi tendencjami oraz innymi istotnymi obserwacjami, model przewiduje od trzy- do siedmiokrotnego poszerzenia się stref podtlenowych. Autorzy artykułu wyjaśniają, że wraz z poszerzaniem się tych stref, wody zostają przejęte przez drobnoustroje i plankton. Takie reakcje wymuszają nasilenie się obecności utrwalaczy azotu, co wedle przewidywań naukowców, prawdopodobnie doprowadzi do nieprzewidywalnych zmian w strukturze i produktywności ekosystemu morskiego z poważanymi konsekwencjami. Wnioski z badań są proste: "Aby ograniczyć wyczerpywanie się zasobów tlenu i zapobiec długoterminowym negatywnym skutkom tego zjawiska, konieczne jest ograniczenie emisji pochodzących z paliw kopalnych." Skrajne zużycie zasobów tlenu uważa się za przyczynę jednych z najważniejszych w historii Ziemi okresów wymierania organizmów, w tym tego największego sprzed ponad 250 milionów lat.

Kraje

Dania

Powiązane artykuły