Nowe komórki zabijające wykrywają wiele zakamuflowanych postaci HIV
Naukowcy z Wielkiej Brytanii i USA zmodyfikowali leukocyt w taki sposób, że jest w stanie rozpoznać szczepy HIV-1 wymykające się układowi odpornościowemu. Nowa komórka zabijająca stworzona przez zespół może uszkodzić dobrze zakamuflowany wirus, co może spowolnić rozwój choroby u zarażonych osób lub zapobiec zachorowaniu na AIDS. Wyniki opublikowano w czasopiśmie internetowym Nature Medicine. Według szacunków, w 2007 roku żyło na świecie 33 miliony ludzi zarażonych wirusem HIV. Odporność na leki wykorzystywane w terapii antyretrowirusowej, która skutecznie opóźnia moment zapadnięcia na AIDS, staje się coraz większym problemem. Znalezienie nowych i tańszych terapii przeciwko temu niszczycielskiemu wirusowi jest absolutną koniecznością i jednym z politycznych priorytetów. Wirus HIV podlega szybkiej replikacji i mutacji, wykorzystując cały arsenał strategii by ustrzec się przed wykryciem przez układ immunologiczny. Jedna z najskuteczniejszych strategii unikania komórek T polega na zdolności ukrywania swoich "molekularnych odcisków palca": charakterystycznych antygenów rozmieszczanych zwykle przez wirusy na powierzchni zainfekowanych komórek. Zwykle komórki T, po zidentyfikowaniu takich odcisków palców (zwanych epitopami), wywołują reakcję odpornościową. "Kiedy organizm przygotowuje nowe komórki zabijające T w reakcji na HIV - wyjaśnia profesor Andy Sewell z Uniwersytetu Cardiff w Wielkiej Brytanii - wirus może zmienić w zaledwie kilka dni molekularny odcisk palca poszukiwany przez te komórki. Wykrycie i zniszczenie czegoś, co potrafi kamuflować się w takim tempie staje się niemożliwe. Kiedy tylko zaobserwowaliśmy ponad dziesięć lat temu jak szybko wirus może wymknąć się układowi odpornościowemu, zrozumieliśmy, że tradycyjna szczepionka przeciwko HIV nigdy nie zostanie opracowana." Naukowcy skoncentrowali swoje wysiłki na opracowaniu strategii wykrywania kamuflażu w celu odnalezienia i osłabienia (ewentualnie zniszczenia) HIV-1. Pracując z antygenem zwanym SL9 (który wywołuje mutacje HIV, zmniejszając przez to jego sprawność), naukowcy zmodyfikowali receptor komórki zabijającej T, który skutecznie rozpoznawał wszelkiego typu zakamuflowane postacie wirusa wykorzystywane przez niego jako mechanizm ochronny. Receptor przyłączono do komórek zabijających T, które były wówczas w stanie zniszczyć hodowlane komórki, zainfekowane HIV. "Receptor komórki T jest naturalnym sposobem skanowania i usuwania zainfekowanych komórek, doskonale przygotowanym do swojej funkcji, ale nie radzi sobie z HIV prawdopodobnie z powodu niezwykłej zdolności wirusa do mutacji" - jak twierdzi dr Bent Jakobsen z brytyjskiego przedsiębiorstwa, które jest właścicielem nowej technologii. "W starciu z opracowanymi przez nas komórkami zabijającymi wirus zginie albo zostanie zmuszony do ponownej mutacji, która go tylko osłabi" - powiedział profesor Sewell, który dodał, że nowe komórki będą raczej osłabiać aniżeli zabijać wirusa. "Nawet jeżeli uda się tylko uszkodzić wirusa, to i tak będzie to już sukcesem, ponieważ stanie się on znacznie wolniejszy i łatwiejszy do wybicia. Osłabienie wirusa prawdopodobnie zmniejszy jego zdolność do przenoszenia się w ramach populacji i może pomóc w opóźnieniu momentu zapadnięcia na AIDS lub nawet w ochronie przed nim." Testy kliniczne wykorzystujące nowo opracowane komórki zabijające T zaplanowano w USA na przyszły rok, w oczekiwaniu na uzyskanie stosownej zgody wymaganej prawem. Według profesora Rodneya Phillipsa z Uniwersytetu Oksfordzkiego, na którym rozpoczęła się w roku 2003 współpraca badawcza: "Do tej pory nikomu nie udało się usunąć wirusa w sposób naturalny. Laboratoryjnie zmodyfikowane w ten sposób komórki immunologiczne pozwalają przetestować możliwości wzmocnienia naturalnej reakcji, aby w skuteczny i bezpieczny sposób usunąć zainfekowane komórki. Jeżeli technologia okaże się skuteczna, będzie ją można stosować w przypadku innych czynników zakaźnych." "Na dzień dzisiejszy udało nam się zmodyfikować receptor w taki sposób, aby był w stanie wykrywać kluczowe odciski palców wirusa HIV i usuwać infekcję w warunkach laboratoryjnych" - powiedział dr Jakobsen. "Jeżeli uda nam się uzyskać takie wyniki w warunkach klinicznych, będziemy mieć w ręku terapię wyjątkowo skuteczną."
Kraje
Zjednoczone Królestwo