Nowe leki chronią przed otyłością związaną z dietą i przed cukrzycą
W trakcie ostatnich badań finansowanych ze środków unijnych, a prowadzonych przez międzynarodowy zespół pod kierownictwem szwajcarskim, odkryto, że nowy lek syntetyczny opracowany przez naukowców w USA chroni przed otyłością związaną z dietą. Jednocześnie poprawia tolerancję glukozy i wrażliwość insulinową oraz wydolność poprzez zwiększenie zużycia tłuszczy w niektórych tkankach. Wyniki badań opublikowano w internetowym czasopiśmie Cell Metabolism. Pomimo iż zmniejszenie spożycia kalorii o około 20% może przynieść znaczące korzyści metaboliczne, sama dieta i ćwiczenia rzadko skutkują ograniczeniem otyłości i powiązanych z nią zaburzeń metabolicznych. Badania nad ewentualnymi interwencjami farmakologicznymi wykazały, że duże dawki resveratrolu, substancji naturalnie występującej w czerwonym winie, mogą mieć dobroczynny wpływ na metabolizm chroniąc przed cukrzycą i otyłością związaną z dietą. Jednoczesne zażywanie resveratrolu i zmniejszenie kalorii powoduje aktywowanie SIRT1, enzymu, który jest ważnym regulatorem wielu procesów metabolicznych uruchamianych, kiedy organizm otrzymuje mało energii. Ostatnie badania oparły się na założeniu, że skoro SIRT1 aktywowany jest przez ograniczenie ilości kalorii, pobudzenie go do aktywności "otwiera możliwość farmakologicznego naśladowania niskich poziomów energii, a przez to stymulowania zużywania tłuszczu, aby zapobiegać otyłości związanej z dietą i powiązanym z nią zaburzeniom". Naukowcy użyli nowej cząsteczki chemicznej, SRT1720, na modelach myszy, aby aktywować ścieżkę SIRT1 i ocenić jej rolę w otyłości, cukrzycy, starzeniu się i wydolności. Odkryli, że myszy żywione wysokotłuszczową dietą i otrzymujące przez ponad 15 tygodni duże dawki SRT1720, nie stały się otyłe. Co ważniejsze, poziom trójglicerydów, cholesterolu, stężenia glukozy na czczo i insuliny był niższy u badanych myszy. Wypadały również znacznie lepiej w ćwiczeniach wydolnościowych niż osobniki z grupy kontrolnej. "Dzięki SRT1720 zwierzęta były w stanie biec dwa razy dłużej" - powiedział profesor Auwerx, nawiązując do ćwiczeń wydolnościowych. Co więcej, dobrowolna aktywność myszy spadła w okresie prowadzenia badań, co miało zapewnić im oszczędzenie energii, gdyż lek działa na zasadzie przełączenia metabolizmu organizmu na tryb spalania tłuszczu, który normalnie włącza się przy niskim poziomie energii. Badania wykazały, że aktywowanie ścieżki SIRT1 chroni rzeczywiście przed otyłością związaną z dietą poprzez zwiększanie zużycia tłuszczu w mięśniach szkieletowych, wątrobie i brązowej tkance tłuszczowej. Ponadto stwierdzono, że SRT1720 pobudza adaptacje metaboliczne, które wiąże się z aktywacją innego enzymu, AMPK, regulującego poziom glukozy w mięśniach szkieletowych i metabolizm kwasów tłuszczowych. "Wyniki pokazują, że nowe syntetyczne aktywatory SIRT1 mogą przynosić pozytywne efekty metaboliczne, które uzyskiwano wcześniej dzięki resveratrolowi" - powiedział dr Johan Auwerx ze szwajcarskiej Politechniki Federalnej w Lozannie (EPFL). "W odróżnieniu do resveratrolu, nowe cząstki chemiczne wybierają sobie za cel jedynie ścieżkę SIRT1, co sprawia, że są bardziej wybiórcze i lepsze w osiąganiu pożądanych skutków metabolicznych." Profesor Auwerx wyjaśnił, że główną przewagą SRT1720 nad resveratrolem jest prawdopodobnie mniejsza liczba skutków ubocznych. Jednakże potrzebne są dalsze badania, aby to potwierdzić. W wynikach badań odnotowano, że SRT1720 wpływa na ciepłotę głęboką ciała oraz spontaniczną aktywność lokomotoryczną, co może stanowić ewentualne efekty uboczne w przypadku stosowania leku w leczeniu zaburzeń metabolicznych. Jednakże, autorzy przypuszczają, że takie efekty mogą być pożądane w leczeniu innych (niepowiązanych) zaburzeń. Autorzy podsumowują: "Wierzymy, że SRT1720 może działać jak naśladowca mechanizmu ograniczenia liczby kalorii, który pobudzi ogólną adaptację metaboliczną podobną do tej, jaka pojawia się przy niskich poziomach energii." Głównym ograniczeniem SRT1720 jaki zauważono jest fakt, że obserwowane skutki, zwłaszcza działanie antycukrzycowe leku, można osiągnąć tylko przy stosowaniu dosyć wysokich dawek.
Kraje
Szwajcaria, Francja, Niderlandy, Stany Zjednoczone