Nowa technika zwiększa skuteczność diagnozy raka piersi
W ramach jednego z finansowanych przez UE projektów badawczych zademonstrowano nową technikę umożliwiającą wczesne rozpoznanie raka piersi. Naukowcy z Finlandii, Francji i Niemiec przy pomocy trójwymiarowej analizy rentgenowskiej uzyskali obraz piersi o wysokiej rozdzielczości i kontraście. Technikę cechuje niezwykle wysoka czułość pozwalająca wykrywać niewielkie zmiany w obrębie tkanek, w tym nowotworowe. Wynik eksperymentu oznacza znaczący postęp w dziedzinie mammografii rentgenowskiej. Po raku płuc, powstający zwykle w obrębie przewodów i gruczołów mlecznych rak piersi jest najczęstszym typem nowotworu złośliwego, a pod względem śmiertelności plasuje się wśród chorób nowotworowych na piątym miejscu. Powszechnie uznaje się, że warunkiem sukcesu w leczeniu raka piersi jest wczesne rozpoznanie choroby. Do wykrywania guzów w piersi wykorzystywane są zwykle techniki mammografii diagnostycznej i tomografii komputerowej. Uzyskane w ten sposób obrazy często jednak nie dają się jednoznacznie zinterpretować - mammografia rentgenowska nie identyfikuje 10-20 % przypadków raka piersi. W ramach opisanego badania naukowcy wykazali, że ostrzejsze i bardziej kontrastowe obrazy są możliwe do uzyskania, jeżeli zastosuje się niskodawkową, opartą na analizatorze technikę rentgenowskiego obrazowania tomograficznego o wysokiej rozdzielczości przestrzennej, zwaną ABI. Naukowcy analizowali wycinek tkanki nowotworu piersi człowieka. Badana tkanka zaatakowana była przez nowotwór o postaci rozlanej należący do typu zwanego rakiem zrazikowym, stanowiącego drugą z najczęściej występujących form raka piersi. Naciek takiego nowotworu często umyka uwadze w mammografii rentgenowskiej i badaniu ultradźwiękowym. Naukowcy porównali skany tkanki uzyskane techniką ABI z obrazami mammograficznymi, konwencjonalnymi tomograficznymi i histopatologicznymi. Zdjęcia ABI były wyjątkowo wyraźne, a w porównaniu z pozostałymi technikami radiograficznymi wyróżniały więcej mikrozwapnień (drobnych skupisk cząsteczek minerałów wskazujących na obecność nowotworu). Sukces, jaki odniesiono dzięki ABI uzyskując bardzo kontrastowe obrazy gładkiej tkanki z subtelnymi zmianami, ma wyjątkowy charakter. - Zwapnienia i drobne szczegóły miękkiej tkanki, znajdujące się na granicy detekcji mammogramów diagnostycznych, są wyraźnie widoczne na zdjęciach rentgenowskich z urządzenia opartego na analizatorze planarnym - tłumaczy Jani Keyriläinen z Centralnego Szpitala Uniwersyteckiego w Turku (Finlandia). - Jeżeli porównamy je z obrazami z mammogramu rentgenowskiego i konwencjonalnego tomografu komputerowego, możemy stwierdzić, że nowa technika daje znakomite rezultaty. Wizualizacji dokonano przy dawce promieniowania podobnej jak w przypadku normalnego badania mammograficznego, a rozdzielczość przestrzenną obrazów naukowcy ocenili na siedmiokrotnie wyższą od uzyskiwanej przy pomocy konwencjonalnego skanera tomograficznego. Możliwość uzyskania wyraźniejszego zdjęcia dzięki ABI ma istotne znaczenie dla wczesnego rozpoznania raka piersi. Póki co jednak, zanim cenne urządzenie trafi do klinik, konieczne będzie przeprowadzenie dalszych badań. Dr Alberto Bravin z Europejskiego Centrum Promieniowania Synchrotronowego powiedział: "Technika ta nie wymaga skomplikowanych i kosztownych synchrotronowych urządzeń radiacyjnych (...). Nie byłoby jednak zasadne stosowanie lamp rentgenowskich, ze względu na zbyt długie czasy naświetlania, niezgodne z praktyką kliniczną ". Zespół naukowców ma nadzieję, że dzięki opracowaniu kompaktowych, silnych źródeł promieni rentgenowskich możliwe stanie się wykorzystanie ABI w badaniach klinicznych. - Takie urządzenia niewątpliwie umożliwiałyby wprowadzenie tej techniki do praktyki klinicznej, a tym samym pozwoliłyby zwiększyć skuteczność diagnostyki raka piersi". Unia Europejska udzieliła wsparcia dla badania poprzez projekt PHASY (Phase analyzer system for novel imaging modalities), finansowany w ramach priorytetu Piątego programu ramowego (5PR) "Ulepszanie ludzkiego potencjału badawczego i podstaw wiedzy społeczno-ekonomicznej".
Kraje
Niemcy, Finlandia, Francja