Eksperci wzywają do intensyfikacji działań przeciw nowym zakażeniom chorobami odzwierzęcymi
Rośnie liczba przypadków zoonoz, chorób przenoszonych ze zwierząt na człowieka - informuje najnowszy raport European Academies Science Advisory Council (EASAC). Zdaniem autorów raportu, w celu zmierzenia się z problemem niezbędne jest zwiększenie wysiłków ukierunkowanych na wypełnienie luk w badaniach nad takimi infekcjami oraz ulepszenie mechanizmów kontroli i poprawa w dziedzinie współpracy międzynarodowej. Zoonozę może wywołać bakteria, wirus, grzyb, pasożyt lub inny czynnik zakaźny. Wiele z nich przenoszonych jest drogą pokarmową i przez zwierzęta gospodarskie, np. salmonella. Znane jest ponad 1.400 gatunków czynników zakaźnych patogennych dla człowieka, z czego blisko 60% stanowią odzwierzęce czynniki chorobotwórcze. Większość "nowych" patogenów człowieka, jakie odkryto na przestrzeni minionych 25 lat jest pochodzenia zwierzęcego, a ryzyko zakażenia będzie wzrastać zważywszy na zmiany klimatu na świecie i zmiany w środowisku oraz nasilenie się migracji i większą mobilność. Znaczne postępy w walce z pojawiającymi się zoonozami poczyniono już na szczeblu europejskim, choć, zdaniem EASAC, pozostaje jeszcze wiele do zrobienia. Według raportu obszarem wymagającym nieprzerwanie uwagi jest nadzór nad zoonozami. Do ważnych osiągnięć na tym polu należy wprowadzenie obowiązującego w całej UE systemu wczesnego ostrzegania, prace Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w zakresie opracowania zbiorów danych na temat chorób odzwierzęcych oraz raporty Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dotyczące przypadków chorób przenoszonych drogą pokarmową. Zdaniem autorów raportu należy położyć nacisk na poprawę w zakresie standardów gromadzenia i eksploracji danych oraz opracowanie nowych metod monitorowania odzwierzęcych czynników chorobotwórczych u zwierząt dzikich oraz gospodarskich. Sugerują także zwiększenie powiązań między ECDC i EFSA, które jest niezbędne dla błyskawicznego przekazywania informacji na temat chorób odzwierzęcych przenoszonych drogą pokarmową. Oprócz tego Komisja Europejska i Parlament Europejski powinny zwiększyć wsparcie dla międzynarodowych inicjatyw takich jak Globalny System Wczesnego Ostrzegania oraz poświęcić większą uwagę tym chorobom oraz ich skutkom dla obszarów polityki takich jak migracja i zdrowie. EASAC zauważa, że konieczne jest zintensyfikowanie badań naukowych na poziomie UE w celu wypełnienia głównych luk w wiedzy na temat chorób odzwierzęcych przenoszonych przez wektory, w szczególności w zakresie biologii, rozmieszczenia i ewolucji wektorów, oraz chorób odzwierzęcych przenoszonych poprzez kontakt z dzikimi zwierzętami. "Doceniamy fakt, że Komisja Europejska wysłuchuje trosk całego środowiska naukowego związanych z brakiem środków finansowych, natomiast wydaje się, że naprawdę niedoinwestowane są badania podstawowe w dziedzinie chorób zakaźnych (z istotnym wyjątkiem grypy). Jest okazja, by poprawić zrozumienie mechanizmów przenoszenia międzygatunkowego, adaptacji do gospodarza i patogenności, w tym molekularnych determinant swoistości gospodarza" - piszą autorzy raportu. Zdaniem autorów raportu, w celu pozyskania środków finansowych na potrzeby wsparcia doskonałości badawczej, polityka powinna przede wszystkim stymulować środowisko do przyciągnięcia inwestycji w nowe produkty diagnostyczne, na przykład chip diagnostyczny obejmujący szeroki zakres wirusologiczny. Należy ponadto zwiększyć wsparcie dla platformy technologicznej "Ogólne zdrowie zwierząt" (Global Animal Health) oraz wspólnej inicjatywy technologicznej w zakresie leków innowacyjnych w celu zachęcenia wszystkich grup zainteresowanych stron do udziału w pracach dotyczących priorytetowych chorób.
