Projekt UE pomaga europejskim producentom cytrusów w walce ze szkodnikami
Kraje śródziemnomorskie mają kluczowe znaczenie dla globalnego rynku owoców cytrusowych. Jednak konkurencyjność producentów cytrusów w tym regionie jest poważnie zagrożona przez owocankę południówkę (ceratitis capitata), szkodnika rolniczego, który może spowodować nawet 100-procentowe straty w uprawach. Przemawiając na konferencji poświęconej projektom badawczym finansowanym ze środków UE dotyczącym jakości i bezpieczeństwa żywności, Neil Goldsmith z Insecta Ltd. wyjaśnił, w jaki sposób projekt Cleanfruit pomaga śródziemnomorskim producentom owoców cytrusowych radzić sobie z problemem owocanki południówki i zwiększyć ich konkurencyjność w tej dziedzinie. Region śródziemnomorski dostarcza 20 procent światowej produkcji owoców cytrusowych, a ich eksport stanowi 55 procent światowego eksportu. Śródziemnomorska muszka owocowa (owocanka południówka) niszczy uprawy, składając jaja na dojrzewających owocach. Kiedy wylęgną się larwy, zjadają owoc, zamieniając miąższ w bezkształtną masę. Obecnie większość śródziemnomorskich rolników zajmujących się uprawą cytrusów zdaje się na środki owadobójcze w celu zwalczania owocanki południówki i ochrony upraw. Jednak nie zawsze jest to skuteczne, a także ma konsekwencje dla zdrowia człowieka i dla środowiska. Istnieje bardziej korzystna dla środowiska metoda zwalczania owocanki południówki i jest już stosowana w innych częściach świata: wypuszczanie sterylnych owadów (TSO). - Jest to w rzeczywistości forma kontroli reprodukcji owadów - dodał Neil Goldsmith. TSO polega na wyhodowaniu milionów samców owocanki południówki, a potem wysterylizowaniu ich przed wypuszczeniem na obszary upraw cytrusów w takich dużych ilościach, że liczba ich znacznie przekracza liczbę dzikich, płodnych samców. Dzikie samice łączą się wtedy z bezpłodnymi samcami i z powstałych w wyniku tego jaj nie może się wylegnąć potomstwo. Ta technika jest niezwykle skuteczna i ma dodatkową zaletę, że jest bardziej przyjazna dla środowiska. Jednak technika ta jest w małym stopniu stosowana w regionie śródziemnomorskim, ponieważ niezbyt dobrze nadaje się do mniejszych gospodarstw i infrastruktury na tym terenie. Rolnicy z krajów śródziemnomorskich uważają, że ich dostęp do zagranicznych rynków jest zagrożony, ponieważ nie są w stanie skutecznie walczyć z owocanką południówką, a inne kraje, w których uprawia się owoce cytrusowe, starają się nie dopuścić do przeniesienia szkodnika do siebie na importowanych owocach. W 2001 r. USA po znalezieniu larw w owocach wprowadziły zakaz importu hiszpańskich klementynek. - Celem projektu Cleanfruit jest zmniejszanie przeszkód w możliwościach stosowania TSO w regionie śródziemnomorskim - wyjaśnił Neil Goldsmith. Partnerzy projektu starają się to osiągnąć przez trzy działania. Pracują nad sposobem usprawnienia sposobu hodowli i transportu samców owocanki południówki, aby cały proces stał się bardziej opłacalny. Ponadto opracowują skuteczne sposoby wypuszczania muszek w obszarach dotkniętych występowaniem tych owadów. Obecnie najbardziej rozpowszechnioną metodą uwalniania owadów jest wypuszczanie bezpłodnych muszek z samolotów. Jednak jest to niezwykle drogie i nie za bardzo nadaje się do mniejszych terenów upraw, z jakimi mamy do czynienia w krajach śródziemnomorskich. Partnerzy projektu pracują nad sposobami wypuszczania muszek z samochodów ciężarowych. Ponadto partnerzy projektu realizują w całym regionie śródziemnomorskim program informacyjny, aby zachęcić branżę owoców cytrusowych do wprowadzenia TSO. W 12 krajach odbyły się seminaria, a przekazane tam informacje można odnaleźć w witrynie internetowej i w materiałach szkoleniowych. Dziesięć krajów zgodziło się podjąć kontynuowanie tych inicjatyw. W perspektywie długofalowej partnerzy projektu chcieliby do 2010 r. przestawić 25 procent europejskiej produkcji cytrusów na stosowanie TSO. Po prezentacji Timothy Hall z Komisji Europejskiej pogratulował autorom projektu ich dotychczasowych osiągnięć. - Ten projekt szczególnie nadaje się do finansowania ze środków UE -skomentował. - Jest to mały projekt, ale przyniósł znaczące osiągnięcia o dużym potencjale.