Skuteczne dążenia Polski do wdrożenia zrównoważonej energii ze źródeł odnawialnych
Odejście od wykorzystywania paliw kopalnych na rzecz odnawialnych i zrównoważonych źródeł energii (OZE) stało się jednym z najważniejszych priorytetów rozwojowych Unii Europejskiej, natomiast kraje Europy Środkowej osiągające najgorsze rezultaty na tym polu, takie jak na przykład Polska, stanowią najważniejszy obszar, na którym muszą skoncentrować się działania w tym zakresie. Kraje Europy Środkowej, które charakteryzują się znacznie wolniejszym wdrażaniem rozwiązań opartych na odnawialnych źródłach energii w porównaniu z resztą Europy, a także historyczną zależnością od węgla, są największymi trucicielami Starego Kontynentu. Co więcej, istnienie wielu barier technologicznych, gospodarczych, społecznych, politycznych i praktycznych uniemożliwia bądź utrudnia wprowadzenie w tych krajach zaawansowanych rozwiązań opartych na OZE. Transfer wiedzy pomoże polskiemu sektorowi energetycznemu Polska podejmuje działania mające na celu znalezienie rozwiązań problemów wyjątkowych dla tego kraju, a także opracowanie krajowego systemu odpowiedzialnego wytwarzania, wykorzystania oraz zarządzania energią. „Pomimo że polskie organizacje badawcze osiągnęły ogromne postępy i dysponujemy obecnie wiedzę specjalistyczną w zakresie wielu technologii związanych z OZE, potrzebną do przekształcenia systemu energetycznego w kraju, Polsce nadal brakuje wiedzy i doświadczenia związanego z modelowaniem, planowaniem i integrowaniem systemów opartych na OZE na dużą skalę, a także ich zarządzaniem w elastyczny i efektywny sposób”, mówi Ewa Domke, koordynatorka finansowanego przez Unię Europejską projektu SuPREME. W celu zapewnienia niezwykle potrzebnego transferu wiedzy dotyczącej integracji technologii energetycznych, Instytut Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk (IMP-PAN), jeden z najbardziej obiecujących ośrodków badawczych zajmujących się dziedziną energetyki w Polsce, nawiązał współpracę z austriacką organizacją European Sustainable Energy Innovation Alliance (ESEIA, Europejski Sojusz na rzecz Innowacji w dziedzinie Zrównoważonej Energetyki), duńskim Uniwersytetem w Aalborgu (AAU) i holenderskim Uniwersytetem w Twente (UT). Naukowcy IMP-PAN nie dysponowali wystarczającą wiedzą, aby móc pełnić rolę doradców oraz uczestniczyć w pracach związanych z transformacją energetyczną w Polsce. Dzięki krótko- i długoterminowym wymianom pracowników naukowych, wizytom technicznym, szkoleniom, warsztatom i szkołom letnim z udziałem naukowców Uniwersytetu w Aalborgu, organizacji ESEIA, Uniwersytetu w Twente oraz IMP-PAN, uczestnicy mogli brać udział w pracach dotyczących modelowania, projektowania oraz testowania inteligentnych systemów energetycznych. Wzmocnienie potencjału badawczego IMP-PAN i zwiększanie wiedzy personelu naukowego Zarówno pracownicy Instytutu Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk, a także czołowi eksperci międzynarodowi z ramienia Uniwersytetu w Aalborgu, organizacji ESEIA oraz Uniwersytetu w Twente dokonali znaczących postępów w opracowywaniu technicznego planu transformacji zgodnego z wytycznymi Unii Europejskiej, a także wytycznymi i celami krajowymi. Opracowany dokument strategiczny opisuje, w jaki sposób Polska może wytwarzać oraz konsumować różne rodzaje zrównoważonej energii zarówno w systemach lokalnych, jak i regionalnych. „Wiedza, którą organizacje partnerskie udostępniły Instytutowi Maszyn Przepływowych PAN pozwoliła ośrodkowi stać się ważnym podmiotem uczestniczącym w polskich pracach prowadzących do eliminacji paliw kopalnych i transformacji systemu energetycznego kraju w celu wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych”, wyjaśnia Domke. Przed realizacją projektu SuPREME, Instytut Maszyn Przepływowych PAN nie współpracował z żadną agencją rządową. „Obecnie naukowcy są zapraszani na spotkania grup eksperckich, dzięki czemu wszyscy mają możliwość wysłuchania opinii IMP-PAN. Co więcej, nasze opinie trafiają nie tylko do rządu, lecz także do przedstawicieli przemysłu”. Zbudowanie lepszych sieci kontaktów zaowocowało podpisaniem czterech umów o współpracy, przedstawieniem dziesięciu propozycji nowych projektów, a także opracowaniem dwudziestu jeden referatów przedstawionych w czasie międzynarodowych konferencji. Personel naukowy IMP-PAN pomógł również w utworzeniu klastra mikroenergetycznego – lokalnej społeczności wytwarzającej energię elektryczną ze źródeł odnawialnych. Dzięki tym działaniom IMP-PAN pełni rolę organu eksperckiego doradzającego społecznościom, wspomagającego proces projektowania lokalnych sieci i badającego wpływ nowych technologii na sieć krajową. Obecnie Instytut współpracuje z kilkoma czołowymi producentami samochodów w celu przygotowania kraju do wprowadzenia pojazdów elektrycznych w przyszłości poprzez testowanie stacji ładowania pojazdów oraz opracowywanie sposobów połączenia ich z główną siecią przesyłową. „Dzięki projektowi SuPREME udało nam się nawiązać długotrwałe i skuteczne partnerstwa, które będą z pewnością miały bardzo istotny wpływ na infrastrukturę systemów energetycznych w Polsce oraz na oddziaływanie naszego kraju na klimat na świecie”, podsumowuje Domke. Koordynatorka dodała także, że udział w projekcie „znacząco poprawił ogólny potencjał naukowy i innowacyjny Instytutu Maszyn Przepływowych PAN w zakresie zarządzania systemami energetycznymi oraz ich integracji, a także pomógł podnieść rangę pracowników naukowych oraz samego Instytutu”. Dzięki temu Europa poczyniła kolejny krok na drodze do zbudowania w pełni ekologicznej gospodarki i obniżenia emisji dwutlenku węgla.
Słowa kluczowe
SuPREME, energia, IMP-PAN, odnawialne, odnawialne i zrównoważone źródła energii (OZE), paliwa kopalne