Naukowcy poszukuja wzorcow opisujacych wczesne sygnaly ostrzegawcze choroby Alzheimera
Międzynarodowy zespół naukowców pod przewodnictwem Larsa Bäckmana ze szwedzkiego Karolinska Institute przeanalizował badania kliniczne przeprowadzone na przestrzeni dziesięciu lat nad chorobą Alzheimera, mając na celu stworzenie wyraźnego obrazu problemów poznawczych, które rozwijają się u ludzi z chorobą zwyrodnieniową mózgu. W opublikowanej niedawno w czasopiśmie Neuropsychology analizie ujawniono, że wczesne sygnały ostrzegawcze pojawiają się w kilku obszarach poznawczych na dziesięć lat przed oficjalnym zdiagnozowaniem choroby. Główną przyczyną, dla której neuropsycholodzy tak intensywnie poszukują informacji o przedklinicznym stadium choroby Alzheimera jest fakt, że poznanie etapu przejściowego od procesu normalnego starzenia się do demencji ma istotne znaczenie dla zrozumienia rozwoju choroby. Ponadto, jeśli naukowcy zdołaliby zidentyfikować zagrożone osoby na wczesnym etapie, leczenie byłoby bardziej efektywne. Naukowcy z Karolinska Institute i Sztokholmskiego Ośrodka Badań Gerontologicznych podjęli współpracę z Instytutem Rozwoju Człowieka Maksa Plancka i Uniwersytetem Południowej Florydy w celu przeanalizowania wyników 47 badań ocenionych przez środowiska naukowe, opublikowanych w okresie od stycznia 1985 do lutego 2003 r. W roku 1985 zaczęto stosować bardziej systematyczne i wiarygodne kryteria diagnostyczne dotyczące choroby Alzheimera. Raporty zawierają dane na temat 1207 osób z przedklinicznymi objawami Alzheimera, u których choroba rozwinęła się, oraz 9097 osób, którzy zachowali zdrowie. Analiza danych wykazała, że we wszystkich badaniach osoby w stadium przedklinicznym wykazywały wyraźne upośledzenie ogólnych zdolności poznawczych, pamięci epizodycznej, szybkości postrzegania i funkcji wykonawczych oraz nieco mniejsze upośledzenie mowy, orientacji przestrzennej oraz koncentracji uwagi. Nie zaobserwowano przedklinicznego upośledzenia pamięci pierwotnej. Zdaniem autorów, uogólniony charakter problemu jest odpowiada najnowszym spostrzeżeniom, że wiele struktur i funkcji mózgu zostaje dotkniętych zmianami na długo przed postawieniem diagnozy. Wskazują oni jednak, że deficyty zaobserwowane w przedklinicznym stadium choroby Alzheimera dość wiernie odzwierciedlają objawy występujące podczas normalnego starzenia się, takie jak upośledzenie pamięci epizodycznej, spowolnienie funkcji wykonawczych i poznawczych. Główny autor, Lars Bäckman stwierdza jednak, że te problemy występują w nasilonym stopniu u osób, u których następnie zostanie zdiagnozowana demencja. Ponieważ nie ma wyraźnej jakościowej różnicy we wzorcach upośledzenia funkcji poznawczych u normalnej 75-letniej osoby i osoby w przedklinicznym stadium choroby Alzheimera, stanowi to oczywiste wyzwanie dla postawienia dokładnej, wczesnej diagnozy. Analiza jest również potwierdzeniem wyłaniającej się zgodnej opinii, że etap przedkliniczny choroby charakteryzuje wczesne wystąpienie objawów, po którym następuje okres relatywnej stabilizacji kończący się kilka lat przed postawieniem diagnozy, gdy funkcjonowanie ulega gwałtownym zaburzeniom. Lars Bäckman i jego współpracownicy popierają wielokierunkowe podejście do poznania przedklinicznego stadium choroby Alzheimera, mające pomóc klinicystom w bardziej dokładnym przewidywaniu prawdopodobieństwa wystąpienia choroby. Badania ujawniły również inne interesujące wzorce: stwierdzono, że u ludzi, którzy zachorowali przed 75 rokiem życia stwierdzono początkowo głębsze upośledzenie niż u ludzi mających ponad 75 lat na początku choroby. Upośledzenie było również większe u pacjentów, u których okres poprzedzający postawienie diagnozy był krótszy (mniej niż trzy lata). Wyniki te sugerują, że upośledzenia w stadium przedklinicznym są bardziej intensywne, jeśli choroba zaczyna się u osoby młodszej oraz postępuje szybciej z powodu bardziej rozległych i poważniejszych zmian chorobowych mózgu.
Kraje
Niemcy, Szwecja