Nowy wgląd w mechanizm rozwoju otyłości
Według strony internetowej Eurostat, połowa osób dorosłych w populacji UE ma nadwagę, a 16% ma zdiagnozowaną otyłość kliniczną. Jednak najbardziej uderzające i niepokojące dane dotyczą dzieci, gdyż raporty donoszą, że jedno na troje dzieci w Europie ma nadwagę lub otyłość. Biorąc pod uwagę konsekwencje zdrowotne towarzyszące otyłości, jest to budzi to poważne obawy. Finansowany przez UE projekt NeuroEE miał za zadanie zgłębić proces termogenezy (produkcji ciepła w organizmie) zachodzący w brunatnej tkance tłuszczowej, aby pomóc zrozumieć w jaki sposób zwiększony wydatek energetyczny może zostać wykorzystany na potrzeby obniżenia masy ciała. Zrozumienie tego procesu może pomóc w opracowaniu nowych terapii i leków, aby poprawić jakość życia osób cierpiących na otyłość i związane z nią inne choroby. Stypendysta programu „Marie Skłodowska-Curie”, główny badacz projektu, dr Pablo Blanco Martínez de Morentin, zdołał dokonać przełomowego odkrycia: „Udało mi się ustalić, że zaburzenie funkcji pewnej populacji komórek w mózgu wystarczy, by wpłynąć na masę całego ciała poprzez specyficzne nasilenie termogenezy zachodzącej w brunatnej tkance tłuszczowej i zwiększenie wydatku energetycznego. Może to mieć istotne znaczenie dla zapobiegania i leczenia otyłości w przyszłości”. Delikatna harmonia mózgu i ciała W ramach projektu analizowano dynamikę między wydatkowaniem energii a homeostazą organizmu. W niektórych sytuacjach, energię można wydatkować poprzez uwalnianie ciepła, gdyż składniki odżywcze mogą stanowić substraty dla procesu termogenezy. Brunatna tkanka tłuszczowa to wyspecjalizowana tkanka w naszym organizmie, która kontroluje proces termogenezy, a głównym czynnikiem regulującym jej funkcje jest neurotransmiter – norepinefryna, która uwalniana jest przez współczulny układ nerwowy. W swoich poprzednich badaniach dr Martínez de Morentin zauważył, że krytyczny element łączący brzuszno-boczną częścią podwzgórza i brunatną tkankę tłuszczową to szew blady, region mózgu kontrolujący aktywność komórek rdzenia kręgowego produkujących norepinefrynę i regulujących aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej. Tkanka ta, z kolei, wpływa na wydatkowanie energii. „Moja praca koncentrowała się na odkryciu specyficznych sygnałów mózgowych, które warunkują wydzielanie norepinefryny przez odpowiednie komórki”. Dr Martínez de Morentin, którego pracę nadzorowała prof. Lora Heisler, należąca do grona liderów w zakresie badań nad związkiem neurotransmiterów z otyłością, wyraził wdzięczność za możliwość prowadzenia prac badawczych, zarówno na płaszczyźnie naukowej, jak i osobistej. „Miałem możliwość prowadzenia projektu dbając nie tylko o jego stronę naukową, ale także związaną z profesjonalnym zarządzaniem i finansami. Jestem przekonany, że miało to ogromny wpływ na rozwój mojej kariery i jestem bardzo wdzięczny Komisji Europejskiej oraz profesor Heisler za tę szansę”. Projekt NeuroEE z zamysłu był badaniem mającym na celu zrozumienie podstaw procesu regulującego masę ciała. Dr Martínez de Morentin ma nadzieję, że jego odkrycia przyczynią się do opracowania nowych leków, które pomogą w utracie masy ciała osobom, u których sama dieta i ćwiczenia nie wystarczyły, by to osiągnąć, a u których utrata masy ciała jest kluczowa dla poprawy stanu zdrowia. „Jednym z najważniejszych odkryć tego projektu jest identyfikacja nowej populacji komórek w mózgu, które obniżają masę ciała nasilając termogenezę i wydatkowanie energii. Moim celem jest dalsze zgłębienie tego odkrycia i wyjaśnienie, w jaki sposób te komórki pełnią tak niezbędną dla organizmu funkcję”.
Słowa kluczowe
NeuroEE, otyłość, receptor 5-HT, brunatna tkanka tłuszczowa, brunatnienie, szew blady, brzuszno-boczna część podwzgórza