Pilotażowe badanie sytuacyjne ma przyspieszyć wdrażanie technologii sekwestracji CO2 w Europie
Technologia CCS zapobiega przedostawaniu się do atmosfery dużych ilości dwutlenku węgla (CO2) pochodzącego z paliw kopalnych. Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej CCS jest trzecim najważniejszym środkiem pozwalającym na ograniczenie zjawiska globalnego ocieplenia aż o dwa stopnie Celsjusza. Dla wielu gałęzi przemysłu wychwytywanie CO2 jest jedyną technologią, którą można wdrożyć w istniejących obiektach, aby zmniejszyć ich ślad węglowy. Ograniczona efektywność energetyczna i elektryfikacja procesów przemysłowych oznacza, że wychwytywanie dwutlenku węgla będzie nam niezbędne do momentu wprowadzenia nowych, udoskonalonych procesów i materiałów o niskiej zawartości węgla. Aby umożliwić osiągnięcie uzgodnionych długofalowych celów klimatycznych zakładających redukcję emisji CO2 o 80–95% w porównaniu z rokiem 1990, CCS pozostanie głównym rozwiązaniem łagodzącym stosowanym w sektorze przemysłowym i energetycznym. „Projekt GATEWAY pokazuje, w jaki sposób możemy przetransportować dwutlenek węgla z różnych źródeł na terenie Europy do centralnego punktu składowania na Morzu Północnym w prosty, bezpieczny i opłacalny sposób” – twierdzi Marie Bysveen, koordynatorka finansowanego z funduszy unijnych projektu GATEWAY. Pierwsze kroki na drodze do wdrożenia CCS w Europie Zespół inicjatywy GATEWAY opracował uzasadnienie biznesowe dla potencjalnego projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI). W ten sposób odniesiono się do ryzyka i zaproponowano metody jego ograniczenia, oceniono dostępne technologie, uwzględniono aspekty polityczne i regulacyjne, postrzeganie przez opinię publiczną oraz potrzeby finansowe, a także zaproponowano możliwe mechanizmy finansowania. Są to kluczowe czynniki, które można wykorzystać w podobnych projektach, przyspieszając tym samym rozwój rozwiązań CCS. „Zarówno przemysł, jak i organy rządowe będą miały do swojej dyspozycji pierwsze tego typu uzasadnienie biznesowe dla transgranicznej infrastruktury służącej do transportu dwutlenku węgla” – wyjaśnia Bysveen. Prowadzone prace zaowocowały złożeniem wniosku w sprawie realizacji PCI o nazwie Rotterdam Nucleus, co było największym osiągnięciem inicjatywy GATEWAY. Wspomniany projekt PCI znalazł się na liście priorytetów Komisji Europejskiej w październiku 2017 roku. Jak podkreśla Bysveen: „Może to być ważny krok w kierunku wdrożenia technologii CCS w Europie”. Projekt Rotterdam Nucleus zapewni fundamenty dla infrastruktury systemu transportu dużych ilości CO2 z Europy kontynentalnej do punktów składowania w holenderskiej i brytyjskiej części Morza Północnego. Infrastrukturę tę zaprojektowano w rozmiarach większych niż aktualnie wymagane, aby była ona w stanie zapewnić wystarczające możliwości transportu CO2 nie tylko dla przedkomercyjnej i komercyjnej fazy wdrażania rozwiązań CCS w Rotterdamie, lecz także dla innych potencjalnych obszarów przemysłowych znajdujących się na terenie państw trzecich. Bysveen dodaje, że wspomniana infrastruktura „w znaczący sposób wpłynie na tempo wdrażania technologii CCS w krajach sąsiednich wraz z rozwojem fundamentów zlokalizowanej na Morzu Północnym infrastruktury o wysokiej zdolności przesyłowej i pojemności składowania”. Zaspokajając potrzebę budowy infrastruktury do transportu CO2 na Morzu Północnym Bysveen i partnerzy projektu doszli do wniosku, że inicjatywy obejmujące działania koordynacyjne i wspierające mogą być niezwykle efektywne. „Warsztaty oraz dwustronne rozmowy z zainteresowanymi stronami istotnie przyczyniły się do wzajemnego zrozumienia zarówno wyzwań, jak i realnych rozwiązań dotyczących transgranicznej infrastruktury do transportu dwutlenku węgla, która ma powstać w rejonie Morza Północnego”. Przyznanie projektowi Rotterdam Nucleus oficjalnego statusu PCI ma duże znaczenie dla prac zmierzających do zaplanowania faktycznej budowy infrastruktury CO2 w regionie. Pozwoli to nadać procedurom udzielania pozwoleń tryb przyspieszony, poprawi warunki regulacyjne i być może zwiększy szanse projektu na otrzymanie wsparcia finansowego z instrumentu „Łącząc Europę”. „Projekt GATEWAY toruje drogę do rzeczywistego wdrożenia technologii CCS na kontynencie europejskim w najbliższej przyszłości” – podsumowuje Bysveen. „Ponadto stworzył on fundamenty dla infrastruktury systemu transportu dużych ilości CO2 z Europy kontynentalnej do punktów składowania na Morzu Północnym”.
Słowa kluczowe
GATEWAY, wychwytywanie, transport i składowanie dwutlenku węgla, dwutlenek węgla, globalne ocieplenie
