Nagła zmiana klimatu wskazuje na ryzyko w przyszłości
Głównym celem projektu INTERCLIMA (Inter-hemispheric coupling of abrupt climate change project) było poszerzenie naszej wiedzy na temat mechanizmów związanych z oddziaływaniem na siebie półkul ziemskich, stanowiących podłoże procesu nagłych zmian klimatu. Nagła zmiana klimatu powstaje na skutek złożonego procesu interakcji pomiędzy wszystkimi składowymi elementami systemu klimatycznego. W przeszłości takie zmiany występowały na skutek czynników naturalnych. Jednak w przyszłości mogą one występować jako rezultat aktywności człowieka. Zatem projekt INTERCLIMA miał na celu zbadanie nagłych zmian klimatycznych zarejestrowanych w przeszłości, aby lepiej zrozumieć, jakie mogą nas czekać zagrożenia z tym związane. Uczestnicy projektu porównywali dane dotyczące rdzenia lodowego Law Dome na Antarktydzie z rdzeniami lodowymi na Grenlandii w obrębie Arktyki, co miało na celu oszacowanie okresów nagłych zmian klimatycznych na obu biegunach podczas ostatniego interglacjału. Wyniki badań pokazały, że zmiany w klimacie Antarktydy były opóźnione o 200 lat w stosunku do nagłej zmiany klimatu Grenlandii. Aby uzyskać szerszą perspektywę zasięgu terytorialnego nagłej zmiany klimatycznej, wykorzystano dodatkowe 84 zapisy paleoklimatyczne, sporządzone w oparciu o dane na temat pokrywy lodowej, mórz i stałego lądu, które zebrano na słabiej zbadanej półkuli południowej. Informacje te zostały następnie użyte do weryfikacji eksperymentów w zakresie modelu ogólnej cyrkulacji. Okazało się, że aby wyjaśnić nagłe zmiany klimatyczne z przeszłości, należy wziąć pod uwagę zmiany na dużą skalę w procesie transportu ciepła wzdłuż południków przez ocean i atmosferę. Do przetestowania symulacji z użyciem tego modelu, które miały wyjaśnić mechanizmy rządzące procesem ocieplania się klimatu na Antarktydzie w przeszłości, użyto pośrednich danych na temat klimatu. Mechanizmy te polegały na uwolnieniu ciepła z głębokiej konwekcji nad Oceanem Południowym w połączeniu ze sprzężeniem zwrotnym albedo (kiedy światło słoneczne odbijane jest przez pokrywę lodową) i zwiększonym transportem ciepła przez atmosferę w stronę Antarktydy. Wyniki zostały opublikowane w trzech prestiżowych czasopismach naukowych. Pokazanie działania systemu klimatycznego umożliwi naukowcom i decydentom podejmowanie decyzji opartych na wiedzy o tym, jak najlepiej łagodzić najcięższe skutki zmian klimatycznych. Projekt INTERCLIMA pomógł nam lepiej zrozumieć, w jaki sposób sygnały nagłej zmiany klimatycznej są komunikowane do poszczególnych części systemu. Badania wykazały, że zmiana w transporcie ciepła atmosferycznego wzdłuż południków powoduje zmiany w tropikach półkuli południowej. W ramach projektu zademonstrowano również, że wolniejsze zmiany w przypadku transportu ciepła przez ocean i współczynnik odbijania światła przez morską pokrywę lodową są bardziej znaczące w komunikacji sygnałów nagłej zmiany klimatycznej do dużych południowych szerokościach geograficznych.
Słowa kluczowe
INTERCLIMA, nagła zmiana klimatu, zależności pomiędzy półkulami, Law Dome, model ogólnej cyrkulacji
