Wpływ polityk przeciwdziałających radykalizacji na wielokulturowość w Europie
Media i politycy w krajach europejskich ogłaszają "koniec" wielokulturowości. Główną przyczyną ich zdaniem jest konieczność walki z rodzącym się na terenie krajów Wspólnoty terroryzmem, będącym efektem tworzenia się gett oraz pogłębiania się podziałów etnicznych i religijnych. Polityki przeciwdziałające radykalizacji, opracowywane w krajach europejskich od połowy lat 2000., skupiały się zatem na spójności społecznej i przygotowaniu społeczności. Badania pokazują jednak, że polityki te mogą mieć skutki odwrotne do zamierzonych. Uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu COUNTERADICAL (Security and the politics of belonging: Homegrown terrorism, counter-radicalisation and the 'end' of multiculturalism?) argumentowali, że aktualne strategie przeciwdziałania terroryzmowi w coraz większym stopniu polaryzują europejskie społeczeństwa zgodnie z podziałami etnicznymi i religijnymi. Opierając się na dostępnej literaturze i porównując sytuację w Wielkiej Brytanii, Francji i Holandii, uczeni analizowali hipotezę, zgodnie z którą polityka przeciwdziałania radykalizacji nie oznacza powrotu do polityki asymilacyjnej. Badacze opisali dyskusje i postawy społeczne, aby zrozumieć, w jaki sposób polityki przeciwdziałające radykalizacji, skierowane do społeczności i grup etnicznych, powstały i są nadal realizowane. Przeanalizowano praktyki przeciwdziałające radykalizacji, takie jak monitoring, profilowanie etniczne i ryzyka, identyfikacja biometryczna i metody pilnowania porządku, wykorzystując do tego wywiady, grupy fokusowe i obserwacje etnograficzne. Projekt COUNTERADICAL poświęcony był kwestiom dotyczącym sprzeczności między polityką i mediami a praktykami przeciwdziałania radykalizacji oraz funkcjonowaniu tych praktyk w odniesieniu do problemów różnorodności i obywatelstwa. Zbadano także wpływ tych polityk na grupy docelowe. W projekcie ustalono, że choć politycy mogą liczyć na głosy wyborców z tytułu postaw asymilacyjnych, to pogląd ten nie jest podzielany przez specjalistów ds. bezpieczeństwa, którzy w coraz większym stopniu cieszą się szeroką autonomią i legitymizacją. Omawiane badanie pokazało, że poprzez rutynowe działanie wzdłuż linii podziałów etnicznych i religijnych metody i techniki zapobiegania radykalizacji wzmacniają takie praktyki. Zamiast wspierania asymilacji, polityki przeciwdziałania radykalizacji tworzą i umacniają podział części społeczeństwa na osobne grupy etniczne i religijne.
Słowa kluczowe
Radykalizacja, terroryzm, wielokulturowość, obywatelstwo, asymilacja