Mikrobiom jelitowy a choroba sercowo-metaboliczna
Choroba sercowo-naczyniowa, otyłość i zespół metaboliczny są wiodącymi przyczynami dyskomfortu i obniżonej jakości życia. Biorąc pod uwagę połączoną naturę tych patologii, zgrupowano je pod wspólną nazwą chorób sercowo-metabolicznych (CMD). Obecnie nie istnieje metoda przewidywania sposobu, w jaki te choroby o wielu uwarunkowaniach będą ewoluowały, jako że nie posiadamy wiedzy o ich mechanizmach. Postęp badań CMD umożliwił identyfikację odpowiednich szlaków patofizjologicznych. Narzędzia służące do przewidywania pozostają jednak nieosiągalne z powodu złożoności oceny roli czynników środowiskowych pojawienia się choroby. Finansowany przez UE projekt METACARDIS (Metagenomics in cardiometabolic diseases) ma na celu zwiększyć powyższą wiedzę poprzez badanie ilościowych i jakościowych zmian w mikrobiomie jelitowym, związanych z CMD. W tym celu członkowie konsorcjum prowadzą badania kliniczne i eksperymentalne, co ma umożliwić walidację hipotezy głoszącej, że dieta uboga w składniki odżywcze oraz wybory dotyczące stylu życia przyczyniają się do postępów CMD. Jak dotąd mikrobiom był badany głównie w kontekście chorób metabolicznych, a nie w powiązaniu z CMD. Jego podatność na wpływ ze strony czynników środowiskowych czyni z mikrobiomu jelitowego atrakcyjny cel terapeutyczny. Do badań złożoności mikrobiomu jelitowego i jego oddziaływań z gospodarzem partnerzy konsorcjum użyli metody modelowania sieci metabolicznej, metagenomiki, transkryptomiki i matabolomiki. Jak dotąd wyniki pokazują powiązanie między zdrowszym wzorcem odżywiania a pomyślniejszymi markerami cholesterolu i zapalnymi. Również utrata masy ciała zwiększała różnorodność mikrobiomu jelitowego. Znaleziono dalsze powiązania między grupami bakterii zasiedlającymi jelita a czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego. Zespoły uczestniczące w projekcie pracują nad próbkami od osób po przebytej chirurgii bariatrycznej, aby skorelować bakteryjne profile genetyczne i określić wynikające z tego zmiany kliniczne. Podsumowując, wygenerowane narzędzia pomogą odkryć patofizjologiczny wpływ zmian w obrębie mikrobiomu jelitowego oraz wykorzystać tę wiedzę w terapii. Przewidywanie wyników chirurgii bariatrycznej byłyby bardzo użyteczne, jako że mogłyby pomagać w wyborze najlepszego leczenia pacjentów.
Słowa kluczowe
Mikrobiom jelitowy, choroba sercowo-metaboliczna, otyłość, metagenomika, chirurgia bariatryczna
