Kości neandertalczyków ujawniają ich sekrety
Stos pacierzowy i klatka piersiowa są kluczem do wyjaśnienia rozwoju wyprostowanej postawy ciała i chodzenia w trakcie ewolucji człowieka. Co więcej, stos pacierzowy chroni rdzeń kręgowy, który przebiega przez kanał kręgowy. Jego wielkość może być źródłem informacji o neurologicznych podstawach ewolucji zdolności rzucania i mowy. Wielkość klatki piersiowej może natomiast zapewnić informacje o pojemności oddechowej oraz bioenergetyce wymarłych gatunków ludzi. Uczestnicy projektu NEANDERSTAN (Neandertal spine and thorax anatomy: 3D reconstruction, ontogeny and phylogeny) użyli technik morfometrycznych oraz wirtualnej antropologii do badań stosu pacierzowego oraz klatki piersiowej neandertalczyków. Określona morfologia kręgosłupa i klatki piersiowej człowieka warunkuje efektywne przenoszenie masy oraz zachowanie równowagi tułowia. Wraz z unikalną strukturą ludzkiej miednicy i kończyny dolnej, umożliwiają chodzenie w pozycji wyprostowanej. Uczestnicy projektu NEANDERSTAN analizowali kręgi i żebra dużej liczby dorosłych neandertalczyków. Udało się również wirtualnie zrekonstruować stos pacierzowy i klatkę piersiową neandertalczyka w celu lepszego wyjaśnienia ich ogólnej budowy anatomicznej. W dodatku zbadano kręgi i żebra niedorosłych neandertalczyków, aby uzyskać wiedzę na temat ich rozwoju. Zbadano kręgi i żebra ze środkowego i wczesnego plejstocenu, aby ocenić ewolucję tych dwóch obszarów anatomicznych u neandertalczyków i ludzi współczesnych. W projekcie po raz pierwszy opisano skamieniałości, które dostarczyły dokładnej wiedzy o morfologii kręgosłupa i klatki piersiowej neandertalczyków. Stwierdzono wyraźne różnice w stosunku do ich odpowiedników u ludzi współczesnych. Trójwymiarowa rekonstrukcja całego kręgosłupa i klatki piersiowej ujawniła po raz pierwszy, że neandertalczycy mieli kręgosłup bardziej wygięty do wewnątrz. Uważa się, że cecha ta, której fachowa nazwa to wgłobienie, kompensowała niski stopień wygięcia odcinka krzyżowego kręgosłupa w stronę brzuszną. Wyniki projektu ukażą się w czasopismach naukowych i jako rozdział w książce zatytułowanej "Neanderthal Skeletal Anatomy" (Anatomia szkieletu neandertalczyka). Podsumowując, stos pacierzowy i klatka piersiowa neandertalczyków miały odmienną morfologię niż u ludzi współczesnych.
Słowa kluczowe
Neandertalczyk, stos pacierzowy, klatka piersiowa, kręgosłup, anatomia, morfologia