Owadzi hormon przyczynia się do otrzymania nowych pestycydów
Hormon juwenilny (JH) ma kluczowe znaczenie dla owadów i skorupiaków, a jego syntetyczne analogi stosowane były do kontroli namnażania owadów i innych wektorów chorób od lat 70. ubiegłego wieku. Jednakże dopiero niedawno odkryto pewien mechanizm molekularny. Pokazał on, że skutki działania JH i środków owadobójczych naśladujących jego aktywność są modulowane przez białko niewrażliwe na metopren (Met), które uważano za receptor JH. Celem projektu JHRECEPTOR (Structure and function of the insect Juvenile hormone receptor) było udowodnienie, że Met rzeczywiście jest receptorem JH. Aby to osiągnąć, badacze sprawdzili strukturę części wiążącej hormon w białku Met i wykazali, że to wiązanie jest kluczowe dla rozwoju owadów. Naukowcy zbadali również aktywację transkrypcyjną białka Met w odpowiedzi na JH oraz funkcje białek, które oddziałują z Met. Identyfikacja receptora JH była elementem kluczowym dla zrozumienia, w jaki sposób regulowane są rozwój i rozmnażanie owadów oraz w jaki sposób działają środki owadobójcze naśladujące JH. O ważności wyników otrzymanych dzięki projektowi JHRECEPTOR świadczy fakt, że do tej pory cytowano je ponad 200 razy, a w czasie trwania projektu zrecenzowano i opublikowano siedem prac naukowych. Projekt ten stał się inspiracją dla dalszych badań w dziedzinie endokrynologii owadów. Dzięki projektowi JHRECEPTOR opracowano nowe, skuteczne techniki badawcze, w tym metodę analizy miejsca wiązania JH in vitro oraz oparty na komórkach układ do testowania nowych potencjalnych agonistów i antagonistów JH. Aby przeprowadzić zakładane doświadczenia, udało się nawiązać współpracę z naukowcami z Czech, Korei Południowej i Stanów Zjednoczonych. Wyniki, jakie przyniósł ten projekt, przyczynią się do opracowania przyjaznych dla środowiska insektycydów, które nie będą szkodliwe dla gatunków nie będących szkodnikami. W przyszłości związki te mogą zostać zastosowane przez przemysł chemiczny i zastąpić używane dotychczas nieselektywne analogi JH.
Słowa kluczowe
Pestycyd, hormon juwenilny, białko niewrażliwe na metopren, receptor, endokrynologia
