W drodze ku bezpiecznym układom paliwowym nowej generacji
Chociaż w dzisiejszych czasach samoloty są najbezpieczniejszym środkiem transportu, bezpieczeństwa nie należy nigdy uznawać za rzecz oczywistą. W obliczu ciągłego rozwoju globalnego sektora transportu lotniczego niezbędne jest prowadzenie nieustających działań zmierzających do zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa. Przykładowo, ryzyko pożaru w obrębie układu paliwowego samolotu wzrasta wraz z ilością wykorzystanych materiałów kompozytowych i układów elektronicznych. Podobnie coraz częstsze korzystanie z polarnych tras przelotu zwiększa ryzyko oblodzenia układów paliwowych. Jeśli odpowiednio nie zareagujemy na te nowe rodzaje niebezpieczeństw, mogą one poważnie zagrozić bezpieczeństwu lotniczemu. Celem finansowanej z funduszy unijnych inicjatywy SAFUEL jest zniwelowanie tego zagrożenia poprzez opracowanie bezpiecznych układów paliwowych nowej generacji. Zespół projektowy koncentruje się w szczególności na opracowywaniu, testowaniu i badaniu skuteczności nowego, bezpieczniejszego układu paliwowego przeznaczonego do stosowania w warunkach ekstremalnych temperatur. Do najważniejszych osiągnięć projektu należy nowa konstrukcja układu paliwowego, która uwzględnia ograniczenia samolotów wykonanych z materiałów kompozytowych i wyposażonych w bardziej rozbudowane systemy elektryczne. Ponadto opracowano innowacyjne technologie pomiaru przepływu paliwa oraz zbiór danych umożliwiających stosownym organom stanowienie przepisów zapewniających wyższy poziom bezpieczeństwa lotu w warunkach powodujących oblodzenie. Możliwości komercjalizacji Wiele innowacyjnych rozwiązań opracowanych w ramach projektu posiada duży potencjał w zakresie wykorzystania komercyjnego. Na przykład, czujnik wody w paliwie, który został pierwotnie zaprojektowany przez naukowców uczestniczących w inicjatywie SAFUEL do pomiaru zawartości wody rozpuszczonej w paliwie, może być stosowany także w innych dziedzinach. „Czujnik okazał się bardzo przydatny w procesie monitorowania jakości paliwa na lotniskach, a poza sektorem lotniczym – w monitorowaniu jakości paliwa w przemyśle motoryzacyjnym i w sieciach dystrybucji paliw” – twierdzi koordynator projektu, Bruno Reynard. Jego zdaniem, w perspektywie krótko- i średnioterminowej urządzenie zostanie wykorzystane do celów handlowych najprawdopodobniej w zastosowaniach mniej wymagających niż statki powietrzne. Również badania w zakresie samego zjawiska oblodzenia stworzyły nowe, nieoczekiwane możliwości rynkowe. Przykładowo, projektowe stanowisko testowe zostało udostępnione na potrzeby przemysłu lotniczego, a ponadto może być używane z myślą o trudno dostępnych układach maszyn z innych sektorów. „Trudno oszacować wielkość potencjalnego rynku dla stanowiska testowego, jednak prognozujemy, że będący jednym z partnerów projektu Uniwersytet Techniczny Hamburg – Harburg (TUHH), w którym znajduje się stanowisko badawcze, osiągnie wpływy od 250 000 do 500 000 euro” – dodaje Reynard. Współpraca kluczem do sukcesu Poprzez skuteczniejsze wykrywanie obecności wody w zbiornikach paliwowych, zmniejszenie łatwopalności, eliminację źródeł zapłonu, a także weryfikację zgodności z założeniami nowoczesnej awioniki i innymi normami dotyczącymi paliw, projekt SAFUEL z sukcesem buduje układy paliwowe nowej generacji. Zdaniem Reynarda kluczem do tego sukcesu jest współpraca ponad 10 związanych z lotnictwem przedsiębiorstw, instytucji badawczych i stowarzyszeń, włączając w to takich liderów branży jak Airbus i Zodiac Aerospace. „To oparte na współpracy podejście zachęca przedsiębiorstwa nie tylko do rozwijania nowych technologii, lecz także do doskonalenia procesów w tym zakresie” – mówi Reynard. Za przykład podaje sytuację, w której jeden z partnerów napotkał na przeszkodę w dziedzinie innowacji, a inny zaoferował swoją pomoc, zapewniając świeże spojrzenie na wspomniany problem. „Taki charakter procesu pozwala nam szybko pokonywać trudności, owocując opracowaniem szeregu rozwiązań, z których cztery zostały już opatentowane” – dodaje.
Słowa kluczowe
SAFUEL, lotnictwo, bezpieczeństwo, transport lotniczy, badania w sektorze lotnictwa, projekty badawcze z dziedziny bezpieczeństwa lotniczego
